Migracje
Plan
Przedstawienie pojęcia migracji.
Zaprezentowanie podziału migracji ze względu na:
- kierunek;
- przyczynę;
- długość trwania;
Podział na obszary imigracyjne i emigracyjne.
Podsumowanie zawierające wnioski dotyczące skutków emigracji i imigracji.
Przedstawienie wykorzystanych materiałów w bibliografii.
Migracja (łac. migratio ‘przesiedlenie’) – przemieszczanie się ludności w obrębie kraju lub z jednego kraju do drugiego, najczęściej w poszukiwaniu lepszych warunków życia. Tak termin migracji definiuje Uniwersalny Słownik Języka Polskiego.
Migracje można podzielić ze względu na kierunek, przyczynę i długość trwania migracji.
Podział migracji ze względu na kierunek:
a) Migracje wewnętrzne.
Migracje dzielą się ze względu na obszar na jakim zachodzą. Migracje występujące w granicach jednego kraju nazywamy m. wewnętrznymi. Wyróżniamy następujące kierunki migracji wewnętrznych:
· Ze wsi do miasta – proces rozpoczęty już w dobie średniowiecza(wędrówka bezrolnych chłopów do miast, w celu znalezienia pracy). W okresie rewolucji przemysłowej(XIX w.) proces ten miał miejsce na większą skalę(rozwój techniki spowodował zwiększenie wydajności rolnictwa, co skutkowało zmniejszeniem liczby rolników, których to zaczęły zastępować bardziej wydajne urządzenia. W bezrobocia, chłopi wraz z rodzinami przenosili się do miast, gdzie łatwiej można było znaleźć pracę np. w fabrykach). Obecnie tą formę migracji da się zauważyć w krajach rozwijających się(np. Indie, Chiny)
· Z miasta do wsi – taki rodzaj migracji obserwujemy obecnie w wysoko rozwiniętych krajach, takich jak na przykład kraje „starej” Unii Europejskiej. Może on być spowodowany chęcią oddalenia się mieszkańców od zanieczyszczonych centrów miast i zamieszkania w miejscach nie zanieczyszczonych mniej zanieczyszczonych.
· Ze wsi do wsi – nie miewają tak masowego charakteru jak dwa pierwsze rodzaje migracji
· Z miasta do miasta - nie miewają tak masowego charakteru jak dwa pierwsze rodzaje migracji
b) Migracje zewnętrzne.
Migracje polegające na zmianie kraju zamieszkania(wyjazd za granicę i przyjazd z zagranicy), nazywamy m. zewnętrznymi. Wyróżniamy następujące kierunki migracji zewnętrznych:
· Emigracja –(wychodźstwo) wyjazd obywateli z kraju za granicę i osiedlenie się w innym państwie
· Imigracja – przyjazd obywateli obcych państw do danego kraju i osiedlenie się w nim
· Reemigracja - powrót emigrantów do ojczyzny po dobrowolnym jej opuszczeniu
· Repatriacja - powrót osób przebywających przymusowo dłuższy czas poza granicami swego kraju do ojczyzny, powrót emigrantów do kraju pochodzenia z przywróceniem praw obywatelstwa(powrót uchodźców, jeńców i przesiedleńców).
· Deportacja - przekazanie danemu kraju nielegalnych imigrantów, którzy przybyli z jego terytorium
Podział migracji ze względu na przyczynę:
a) Migracje z przyczyn ekonomicznych – m. w celu poprawy bytu materialnego. Emigrant decydując się na wyjazd za granicę motywuje się głównie ogólnymi warunkami rozwoju w ojczyźnie czy perspektywami rozwoju kariery i porównuje je z warunkami jakie zastanie na emigracji. Taką motywację określają czynniki wypychające i przyciągające. Do pierwszych (skłaniających do emigracji) zaliczymy m.in.. bezrobocie czy coraz bardziej pogarszające się warunki życiowe(głód, bieda). Do drugiej grupy (czynniki przyciągające) zakwalifikujemy np. możliwość zatrudnienia czy podniesienia standardu życia w kraju imigracji. Za przykład takich migracji można podać np. wyjazd mieszkańców Indii do wschodniego wybrzeża Afryki i Indochin.
b) Migracje z przyczyn politycznych – są spowodowane wojnami, prześladowaniami politycznymi i etnicznymi. Osoby migrujące z tych powodów chcą uniknąć prześladowań politycznych czy etnicznych. Ten rodzaj migracji nasilił się szczególnie w XX wieku. W latach 90. takie migracje dotyczyły m.in. obszarów Liberii w Afryce-około 1 mln osób opuściło ten kraj w wyniku wojny domowej; obszarów byłej Jugosławii, gdzie w wyniku wojen około 5 mln ludzi opuściło swoje domy; Iraku, skąd wypędzono około 700 tys. Kurdów.
c) Migracje z przyczyn religijnych - m. w celu uniknięcia prześladowań religijnych, lub sporów na tle religijnym(np. po roku 1968 w wyniku prześladowań, z Polski emigrowali Żydzi)
d) Migracje z przyczyn rodzinnych – związane z zawieraniem małżeństw, łączeniem rozdzielonych przez granice rodzin(rodziny rozdzielone po przemianach ustrojowych w 1989, związanych z rozpadem ZSRR)
e) Migracje turystyczne
Podział migracji ze względu na długość trwania migracji:
W podziale migracji ze względu na jej długość, rozróżniamy dwie możliwości:
a) Migracje stałe – emigrant nie planuje powrotu.
b) Migracje okresowe – najczęściej związane z pracą zarobkową na terenie innego kraju
Obszary migracji:
Jeśli chodzi o podział obszarów na których zachodzi migracja, wyróżniamy ich dwa rodzaje:
a) Obszary emigracyjne – obszary z których ludność wyjeżdża z jakiś powodów do innego państwa. Głównymi obszarami emigracyjnymi są:
- państwa o niskim poziomie rozwoju gospodarczego
- obszary konfliktów militarnych (np. Strefa Gazy, Irak, Rwanda, Kosowo)
b) Obszary imigracyjne – państwa, do których napływa ludność z innych państw. Są to głównie państwa o wysokim poziomie rozwoje gospodarczego (USA, Australia, Kanada, Japonia, Niemcy, Francja i Wielka Brytania).Część z tych państw np. USA składa się głównie z imigrantów.
Podsumowanie
Emigracja odbywa się przede wszystkim z krajów o niższym poziomie życia do krajów o poziomie wyższym. Jednak nie tylko. Obserwujemy również migracje ludzi wyjeżdżający ze swoich krajów z przyczyn politycznych, religijnych czy etnicznych.
Skutki międzynarodowych migracji są wielostronne. Dla kraju którego ludność emigruje, oznacza zmniejszenia się gęstości zaludnienia i nacisku rosnącej populacji na rynek pracy(maleje bezrobocie), a tym samym przyczyni się do rozładowania napięć społecznych.. Powoduje to jednak ubytek fachowców, zniekształcają się strukturę wieku poprzez odpływ ludzi młodych i wykształconych(brain drain). Najbardziej odczuwalnym skutkiem imigracji przez kraje przyjmujące jest problem adaptacji imigrantów, którym trzeba zapewnić infrastrukturę, miejsca pracy, opiekę zdrowotną, edukację. Imigracja spowoduje również wzrost niezadowolenia społecznego spowodowanego niezadowoleniem z np. faktu odbierania obywatelom pracy przez cudzoziemców. Skutkiem tego może być wprowadzenie przez państwo polityki anty imigracyjnej – ograniczanie nielegalnej imigracji(uszczelnianie granic), nie wydawanie wiz, nieudzielanie zezwoleń na pracę, deportacje cudzoziemców. Nie można jednak pominąć pozytywnych skutków imigracji: w kraju rośnie liczba ludzi młodych i wykształconych, co wpływa na wzrost wskaźnika liczby urodzeń, co wpływa, jak na przykład w Niemczech, na zmianę wskaźnika przyrostu naturalnego z ujemnego na dodatni.
Autor:
godrom