Antyk
ANTYK
Pierwsza i najdłuższa (ok. 1500 lat) epoka literacka w dziejach kultury europejskiej.
GRECJA /HELLADA/ - RZYM /ROMA/ - IZRAEL /ŻYDZI/ - BIBLIA
Epoka ta trwała od ok. 900r. p.n.e. /753 założenie Rzymu/ do 476 r.n.e. /upadek cesarstwa zachodniorzymskiego w skutek ataków m.in. Germanów). Pierwsza zapisana lit. W Europie to LITERATURA GRECKA /klasyczna/. W Grecji narodziły się główne gatunki lit.: epos, tren, epigramat, epitafium, bajka, satyra, romans, dialog, tragedia, komedia.
NAJWAŻNIEJSZE NAZWISKA
Epika: Homer
Liryka: Simonides /treny/
Safona /erotyki/
Anakreont /wiersze biesiadne/
Tragedia: Ajschylos
Sofokles
Eurypides
Komedia: Arystofanes
Histografia: Herodot
Plutarch
Filozofia: Heraklit
Tales
Pitagoras /jońska filozofia przyrody/
Sokrates
Platon /teoria ideii/
Arystoteles /twórca „poetyki”, czyli
podr. reg. lit./
Epikur /epikureizm/
Stoicy i sceptycy
Sztuka: Fidiasz
Praksyteles
Myron /rzeźba/
CENTRUM KULTURY GRECKIEJ – MIASTO ATENY /Z AKROPOLEM – PANTEON/
Cechy kultury greckiej: symetria, harmonia, umiar, liczne kolumny, budowle na planie kwadratu i prostokąta, marmur jako budulec, trzy porządki arch.: dorycki, joński i korycki, amfiteatry, biel pozornie kolorem dominującym /barwy spłukane przez wiatr i deszcze/.
RZYMIANIE UTRZYMALI GRECJĘ MILITARNIE, ALE KULTURA GRECKA WPŁYNĘŁA SILNIE NA ICH CYWILIZACJĘ.
Oryginalny wkład Rzymian: prawo, technika wojskowa, drogi i akwedukty
Literatura: Wergiliusz, Horacy, Cyceron, Juliusz Cezar.
Filozofia: Seneka, Marek Aureliusz, św. Augustyn.
Historycy: Tacyt
CENTRUM KULTURY RZYMSKIEJ - MIASTO RZYM /Forum Romanum, Kapitel, tereny łazience/
Językiem Rzymian była łacina, którą w średniowieczu przejął kościół.
ANTYK W KINIE:
„Gladiator” Scotta, „Quo vadis” Kawalerowicza, „Jej wysokość Afrodyta” Allena
ANTYK W MUZYCE:
np Vangelis
ANTYK W SZTUCE:
Budowle renesansowe i oświeceniowe /Łazienki/
ANTYK W LITERATURZE:
Liryka: Herbert, Miłosz, Rymkiewicz, Iwaszkiewicz, Wierzyński
Esej: Jastrun
Proza: Sienkiewicz, Parniki, Bocheński.