Ustroje polityczne

DEMOKRACJA

W ustroju demokratycznym źródłem władzy jest naród, który decyduje o sprawach najważniejszych dla państwa. Ogół obywateli sprawuje władzę w sposób pośredni, wybierając prezydenta, parlament oraz organy samorządu terytorialnego. Obywatele mają też możliwość sprawowania władzy bezpośrednio np. poprzez referendum czy weto ludowe. W państwie demokratycznym panuje zasada pluralizmu, czyli istnieje wiele niezależnych od władz partii politycznych, które mogą utworzyć opozycje. Oprócz tego obowiązuje podział władz na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Organy te muszą działać na podstawie prawa i w jego granicach. Prawa i wolności obywatelom gwarantuje konstytucja oraz ustawy międzynarodowe przyjęte przez państwo. Prawo nie może działać wstecz, a wszyscy obywatele są wobec niego równi. Przykłady: Polska, Francja, USA, Czechy, Meksyk ,Itp.

TOTALITARYZM

W państwie totalitarnym panuje ideologia obejmująca wszystkie najważniejsze strony ludzkiego życia. Zazwyczaj ideologia ta kreuje nierealną wizję idealnego społeczeństwa czy ludzkości. Ideologia potrzebna jest władzy do lepszej kontroli i panowania nad społeczeństwem. Ideologia rozpowszechniana jest poprzez system oświaty, środki masowego przekazu oraz liczne uroczystości i pochody. Władzę sprawuje jedna partia pod przywództwem jednego człowieka. W państwie totalitarnym nie istnieje opozycja ani wrogie władzy organizacje. Taki stan utrzymywany jest dzięki tajnym służbom stosującym terror psychiczny oraz fizyczny. Wolność słowa także jest zabroniona, a władza kontroluje środki masowego przekazu, wykorzystując je do szerzenia propagandy. Charakterystyczną cechą systemu totalitarnego jest silne i liczne wojsko, realizujące często agresywną politykę swoich przywódców. Gospodarka jest centralnie planowa, czyli zarządzają nią instytucje państwowe, co zazwyczaj jest bardzo nieefektywne. Przykłady: III Rzesza Niemiecka, Związek Radziecki

AUTORYTARYZM

Autorytaryzm jest reżimem politycznym, a władzę sprawuje jedna osoba lub niewielka grupa ludzi, która nie posiada sprecyzowanej ideologii. Obywatele mają ograniczone możliwości organizowania się i nie mogą występować przeciwko władzy. W państwie autorytarnym nie występuje partia polityczna, ale może zastąpić ją ruch społeczny niemający większego znaczenia politycznego. W ustroju tym ważnymi elementami są cenzura oraz aparat represji. Podsumowując autorytaryzm różni się od totalitaryzmu brakiem ideologii i monopolu gospodarczego. Jest ustrojem antydemokratycznym. Przykład: Hiszpania 1939 - 1975