Co i w jaki sposób krytykuje Ignacy Krasicki - społeczeństwo polskie w krzywym zwierciadle.
Ignacy Krasicki był wybitnym reprezentantem polskiego oświecenia. Napisał wiele ciekawych utworów m.in. bajki, satyry. Ukazują one wady społeczeństwa polskiego pokazują jak ludzie powinni się zachowywać oraz postępować.
Ciekawym dziełem jest "Palinodia". W tym utworze Krasicki krytykuje wiele wad swoich rodaków. Nie odwołuje ona treści pozostałych satyr, ale w sposób odmienny ukazuje wady tej grupy społecznej. Pierwszą wadą jest demoralizacja. Zwraca się do pewnego Piotra mówiąc:
"Nie szlbierz, lecz dzielny umysłów badaczu,
Nie zdajco, ale z dobrej sławy korzystaczu,
Nie rozpustny, lecz w grzeczne krotofolie płodny-
Przystąp Pietrze, bezpiecznie, boś pochwały godny".
W tym fragmencie wytyka mu wady, ale w pewien sposób im zaprzecza. Autor, także zarzuca brak troski o kraj oraz korzystanie z innych prac. Społeczność polska nie przeczy, iż "trunek troski goi, trunek serca orzeźwia...", jednakże nadmierna ilość do spożycia alkoholu, świadczy o rozpiciu czyli pijaństwie. Krasicki nie zapomniał również o braku szacunku dla przodków, mówiąc:
"Stąd hojne panieta,
Co spasłe głodem ojców, na dowód wdzięczności
Śmieją się z fundatorów swojej wspaniałości".
W "Palinodii" satyryk krytykował postawy Polaków w różny sposób.
"Oszukać to kunszt doskonały,
Tyś mistrz w kunszcie, więc winne odbieraj pochwały".
W tym fragmencie odwołuje zarzuty, lecz tak naprawdę je potwierdza. Kolejną krytyką jest komizm słowny oraz wyolbrzymienie wad postaw postaci. Autor stosuje pytania i wykrzykniki:
"Cóż wstyd? - marność znikła".
W innych utworach satyrycznych tego samego autora zauważyć można, iż krytykował on te same postawy co w "Palinodii". Rozpicie wytknięte jest m.in. w "Pijaństwie". Krasicki krytykuje wadę jaką jest pijaństwo czyli nadużycie alkoholu. Tłumaczy, że ludzie, którzy spożywają alkohol tracą zdrowie, przyjaciół, pamięć i rozum. Alkohol prowadzi do niezdolności do pracy oraz zabiera duże ilości pieniędzy. W tym utworze pokazana jest kłótnia na temat polityki, która później kończy się bójką. Krasicki, także ukazuje jakie są zalety trzeźwości. Otacza nas grono przyjaciół, ludzie ufają nam, patrzą na nas z szacunkiem. Również cieszą się radością życia, wolnością, dobrym zdrowiem. To ludzie trzeźwi bogacą się, ponieważ są zdolni do pracy. Nasze zdrowie jest w dobrym stanie i potrafimy trzeźwo myśleć.
Kolejną satyra jest "Do króla". Ukazuje ona wady króla, które zarzuca mu szlachta. Za wady uważają m.in., że nie ma królewskiego pochodzenia, jest Polakiem, zbyt młody oraz że jest zbyt dobry wobec poddanych. W tym utworze ukazane są wady polskiego szlachcica: głupota, bezmyślność. Szlachta jest zazdrosna, że Poniatowski został królem. Uważają, że broda i siwe włosy dodają mądrości. Tak naprawdę krytykuje wady szlachcica.
W "Świecie zepsutym" Krasicki porównuje obecne społeczeństwo ze społeczeństwem jego przodków. Mówi, że przodkowie byli ludźmi dobrymi, cnotliwymi, którzy szanowali prawo. Natomiast współczesne społeczeństwo nie wzięło z nich przykładu. Ta grupa, to ludzie leniwi, beztroscy. W tym utworze zawarty jest topos. Jest to tonący okręt porównywany do ojczyzny. Nawiązuje do Piotra Skargi. Lekarstwem, w tej sytuacji są dwa wyjścia: albo ocalić, dążyć do naprawy moralnej, albo zginąć, poświęcić życie, aby ocalić ojczyznę. To porównanie do tonącego okrętu, można odczytać jako nawołanie Krasickiego do zmiany sposobu życia społeczeństwa, do poprawy swego zachowania.
Podsumowując wszystkie przytoczone argumenty, dochodzę do wniosku, że Ignacy Krasicki był prawdziwym nauczycielem społeczeństwa. W swoich utworach pokazał jakie zalety naprawdę trzeba pielęgnować, jakie postawy są godne i jakich wad należy się pozbyć. Dzięki temu społeczeństwo mogłoby stale pracować i doskonalić się.