Różnorodność biologiczna.

Rozmaitość form życia występujących na Ziemi to różnorodność biologiczna. Dotyczy ona wszystkich organizmów i wzajemnych relacji między nimi. Rozpatruję się ją zazwyczaj w odniesieniu do trzech poziomów organizacji przyrody: ekosystemowego, gatunkowego, genetycznego. Bogactwo siedlisk wraz z organizmami, które je zamieszkują, nazywamy różnorodnością ekosystemową. Wśród ekosystemów są między innymi różne typy lasów, łąk czy ekosystemy wodne. Każdy z nich charakteryzuje określonym składem gatunkowym, a obfitość gatunków w danym ekosystemie to jego różnorodność gatunkowa. Im jest ona większa, tym bardziej ekosystem jest odporny na wszelkie zakłócenia. Dużą różnorodnością gatunkową charakteryzują się na przykład lasy deszczowe, a małą pustynie. Zróżnicowanie występuje także wśród osobników jednego gatunku. Wilki szare mogą różnić się na przykład odcieniem sierści, masą, siłą, wielkością uszu, długością ogona, zapachem czy odpornością na choroby. Różnorodność organizmów jednego gatunku to różnorodność wewnątrzgatunkowa. W dużej mierze zależy ona od materiału genetycznego każdego osobnika, stąd tez nazywana jest różnorodnością genetyczną. Duże zróżnicowanie genetyczne danej populacji zwiększa szanse na pojawienie się korzystnych zestawów cech w kolejnych pokoleniach. Zmniejsza natomiast ryzyko występowania chorób genetycznych. W ten sposób daje większe możliwości przetrwania populacji w zmieniających się warunkach środowiska. Jakakolwiek drastyczna zmiana w sieci wzajemnych zależności między organizmami oraz między organizmami a środowiskiem, na przykład wymarcie gatunku, zagraża różnorodności biologicznej. Do czynników przyczyniających się do ubożenia różnorodności biologicznej na każdym poziomie należą: zabijanie przedstawicieli określonych gatunków organizmów, zanieczyszczenie środowiska, niszczenie siedlisk oraz wprowadzanie gatunków obcych do danego ekosystemu. Ludzie zabijali i zabijają organizmy z różnych przyczyn, między innymi w celu zdobywania pożywienia lub trofeów. Liczne polowania doprowadziły na przykład w pierwszej połowie ubiegłego wieku do wytępienia wszystkich żubrów występujących w naturze. Gatunek ten ocalono jedynie dzięki kilku okazom hodowanym. Do dziś kłusownicy polują na słonie z powodu ich niezwykle cennych ciosów, nazywanych również kością słoniową, których używa się do wyrobu d artystycznych. Czasami jak w wypadku wężu lub jaszczurek, przyczyną tępienia zwierząt są przesądy bądź strach przed ukąszeniem. Równie niebezpieczne dla różnorodności gatunkowej są nadmierne połowy ryb, związane między innymi z nowymi technikami połowów. W wypadku niektórych gatunków, takich jak dorsz, zdarza się, że po okresie połowów pozostałych przy życiu ryb jest zbyt mało, by odtworzyć poprzednią liczebność. Poza tym w sieci rybackie często wpadają rzadkie i chronione zwierzęta, na przykład żółwie morskie i delfiny. Różnorodności gatunkowej szkodzi też zbieranie roślin w celach leczniczych i dekoracyjnych. Przyczynia się ono do zaniku naturalnych stanowisk niektórych gatunków, między innymi rosnącej w Polsce sasanki zwyczajnej. Masowe zabijanie przedstawicieli jednego gatunku może doprowadzić do jego wymarcia, czyli do śmierci wszystkich osobników tego gatunku. Wpływa to negatywnie na organizmy, z którymi jest on powiązany różnymi zależnościami, a nawet na całe ekosystemy. Na przykład wytępienie przez ludzi dużych nielotnych ptaków, które występowały na Nowej Zelandii, doprowadziło do wyginięcia żywiących się nimi orłów Haasta. Dla różnorodności biologicznej bardzo niebezpieczny jest także wpływ człowieka na środowisko życia organizmów. Postępujące zanieczyszczenie wód, gleby i powietrza oddziałuje negatywnie na wszystkie istoty żywe.