Wyjaśnij, co to jest różnorodność biologiczna. Jakie znaczenie dla człowieka ma różnorodność biologiczna?
Moim tematem jest różnorodność biologiczna. Zacznę od definicji. Różnorodność biologiczna, nazywana również bioróżnorodnością lub różnorodnością gatunkową, nie jest sumą wszystkich ekosystemów, gatunków i ras zwierząt, roślin dziko żyjących i udomowionych, jak większość z nas może uważać. Są to tylko użytkowane przez ludzi elementy składające się na różnorodność biologiczną, inaczej zasoby biologiczne. Różnorodność biologiczna jest cechą określającą zróżnicowanie między żywymi organizmami występującymi na Ziemi w ekosystemach lądowych, morskich i słodkowodnych oraz w zespołach ekologicznych, których są częścią. Dotyczy ona różnorodności w obrębie gatunku (genetyczna), pomiędzy gatunkami oraz różnorodności ekosystemów.
Różnorodność biologiczna przejawia się w tym, że podstawowe funkcje życiowe, wspólne dla wszystkich organizmów, realizowane są w rozmaity sposób. To zróżnicowanie jest głównie wynikiem zmienności na poziomie genów poszczególnych osobników i zespołów osobników, a powstawało ono podczas trwającej kilka miliardów lat ewolucji istot żywych.
Miarą różnorodności jest ogromna liczba gatunków występujących na Ziemi oraz procentowy udział każdego z nich na danym obszarze. Obie te wielkości wynikają z bezpośrednich relacji między gatunkami, jak i złożonych oddziaływań ożywionych i nieożywionych elementów środowiska. Gatunki nie są rozmieszczone równomiernie. Poczynając od niezwykle bogatej gatunkowo strefy okołorównikowej, różnorodność organizmów stopniowo zmniejsza się, im bliżej biegunów. Do chwili obecnej opisano i nazwano około 1,7 mln gatunków. Jest to liczba mniejsza od rzeczywistej, gdyż wielkość tą oszacowano głównie na podstawie gatunków żyjących na lądzie. Inne przyczyny zaniżenia prawdopodobnej liczby gatunków na Ziemi to niekompletny opis mikroorganizmów fauny i flory środowisk, takich jak lasy tropikalne. Każdy nowo odkryty gatunek zostaje opisany w czasopismach naukowych. Mimo że każdego roku rejestrowane są nowe gatunki, to jednak liczba jeszcze nieznanych pozostaje wciąż ogromna. Szacuje się, że wynosi ona między 3 a 5 mln, choć wielu biologów uważa, że przekracza nawet 10 mln gatunków.
Dla zachowania i wzbogacenia różnorodności biologicznej duże znaczenie mają: zadrzewienia śródpolne, zagajniki, małe oczka wodne, miedze, kępy krzaków, torfowiska, stare, nawet nie użytkowe sady.
Polską przyrodę i zasoby biologiczne charakteryzuje duża różnorodność biologiczna. Różnorodność biologiczna polskiej przyrody jest także relatywnie wysoka w skali europejskiej. Wynika to między innymi ze zróżnicowania typów krajobrazu (morski, pojezierny, górski) oraz zachowania się ich w dobrym stanie, zwłaszcza we wschodniej części kraju. Zróżnicowane formy gospodarowania i zachowanie jego tradycyjnych form przyczyniło się do zachowania dużej różnorodności biologicznej roślinnych i zwierzęcych zasobów biologicznych. Liczne, bardzo złożone i narastające zagrożenia różnorodności biologicznej wymagają stosowania coraz bardziej różnorodnych form jej ochrony.
Różnorodność biologiczna jest jednym z darów przyrody, a tworzące je elementy są wykorzystywane przez człowieka w bardzo różnorodny sposób - jako pożywienie, materiały budowlane, ubranie, lekarstwa. Często nie jesteśmy nawet świadomi faktu, że korzystamy z produktów, które powstały z elementów składających się na różnorodność biologiczną (tkaniny naturalne, wyroby skórzane, leki, kosmetyki). Do utrzymania warunków życia społeczeństw i stworzenia im szansy rozwoju różnorodność biologiczna jest tak samo niezbędna jak woda i powietrze.