Gdynia - środowisko geograficzne

I REGIONALNE ZRÓŻNICOWANIE ŚRODOWISKA

Mezoregiony fizycznogeograficzne, na których obszarze położona jest Gdynia, uformowane zostały pod względem przypowierzchniowej budowy geologicznej i ukształtowania terenu w okresie zlodowaceń czwartorzędowych, a zwłaszcza u schyłku ostatniego z nich- północnopolskiego, zwanego tez bałtyckim.

1.Pobrzeże Kaszubskie

Indywidualną, regionalną cechą Pobrzeża Kaszubskiego jest występowanie kęp wysoczyznowych i oddzielających je, głęboko wciętych pradolin oraz rynien subglacjalnych. W granicach Gdyni znajdują się spośród nich: Kępa Redłowska, Kępa Oksywska (częściowo), Obniżenie Redłowskie i Pradolina Kaszubska (częściowo).

a) Kępa Redłowska. Jej przyrodnicze cechy to:
- rozcięcie powierzchni wysoczyznowej, wznoszącej się 60-70 m.n.p.m siecią dolin erozyjnych o charakterze wąwozów w południowo-wschodniej części.
- ograniczenie od wschodu aktywnym i martwym klifem z charakterystycznym zespołem procesów geomorfologicznych i ekologicznych
- znaczny udział powierzchniowy lasów, zwłaszcza w części południowo-wschodniej i w południowej- lasy te reprezentowane są w przewadze przez żyzną i kwaśną buczynę niżową oraz przez acydofilny las bukowo-dębowy.

Pozostały, niezalesiony teren Kępy Redłowskiej zajęty jest przez zabudowę, głównie o funkcji mieszkaniowej.

b) Kępa Oksywska – wznosi się, w granicach Gdyni, na wysokości 40-60 m.n.p.m. Wierzchownica Kępy Oksywskiej to lekko sfalowana powierzchnia, która przechodzi w wystromione zbocza, opadające ku Pradolinie Kaszubskiej. Od strony morza występuje klif, w przeważającej części martwy i w niewielkim stopniu rozcięty erozyjnymi dolinami. Wierzchowina Kępy Oksywskiej jest użytkowana rolniczo, w granicach Gdyni, głównie jako ogrody działkowe. Zbocza kępy od zachodu pokrywają kompleksy leśne, a w części południowej występuje intensywne zagospodarowanie miejskie, o przewadze funkcji mieszkaniowej i wojskowej (Oksywie, Obłuże i Pogórze).

c) Obniżenie Redłowskie - jest to forma dolinna o szerokości od ok. 400 m. w rejonie Wzgórza Św. Maksymiliana, do ok. 1300 m. w Orłowie. Jej dno jest położone na średniej wysokości 30-40 m.n.p.m. Ze względu na dogodne warunki fizjograficzne, obszar ten prawie w całości został zabudowany. Pozostałości dawnych struktur przyrodniczych stanowią tu jedynie ciągi ekosystemów wzdłuż Kaczej i Kolibianki, cieków spływających z wysoczyzny Pojezierza Kaszubskiego przez Obniżenie Redłowskie, ku Zatoce Gdańskiej.

d) Pradolina Kaszubska, reprezentowana jest na obszarze Gdyni przez swój południowy, najsilniej przekształcony antropogenicznie fragment. Jej szerokość wynosi tu ok. 2,5 km, a dno Pradoliny Kaszubskiej stanowiło obszar hydrogeniczny, silnie podmokły, z torfowiskami i wilgotnymi łąkami. Obecnie jest ono prawie w całości zajęte przez portowo-przemysłową dzielnicę Gdyni, z czym związane jest bardzo silne przekształcenie środowiska przyrodniczego. Nie dotyczy ono jedynie ukształtowania terenu- nie nawiązującego już do pierwotnego, z wyjątkiem północnego krańca pradoliny, na pograniczu z Rumią.

2. Pojezierze Kaszubskie

W obrębie tego rejonu występuje:

a) Wysoczyzna Chwaszczyńska, zajmuje centralną i zachodnia część obszaru Gdyni. Ma ona wyraźnie dwudzielną strukturę, jako że składają się na nią: przeważająca powierzchniowo strefa krawędziowa wysoczyzny morenowej i wierzchowina wysoczyzny. W granicach Gdyni położona jest peryferyjna część mikroregionu- jego centralna część znajduje się na południowy zachód od miasta, w rejonie równin morenowych i sandrowych okolic Chwaszczyna.

b) Wysoczyzna Gdańska, obejmuje południową część miasta. Podobnie jak poprzedni mikroregion, ma ona dwudzielna strukturę, a jej cechą wyróżniającą w granicach Gdyni jest duża lesistość. lesistość pasie Mały Kack - Wielki Kack, mikroregion ten jest w dużym stopniu zurbanizowany. Był to w minionych, kilkunastu latach ważny obszar terytorialnej ekspansji miasta.

c) Dolina Kaczej i jej dopływu, mającego swój początek u „Źródła Marii”, stanowi na znacznym odcinku sterze graniczną miedzy Wysoczyznami Chwaszczyńską a Gdańską. Dolina wcięta jest na głębokość od kilkunastu do ok. 60 m. w powierzchnie wysoczyznowe. Jej wysokość w górnym i środkowym odcinku jest nieznaczna, rzędu 100 m. W dolnym odcinku dolina rozszerza się do ok. 300 m. w rejonie rezerwatu „Kacze Łęgi” i 600 m. w Małym Kacku. Dalej rzeka płynie dnem Obniżenia Redłowskiego, w wąskim, erozyjnym korycie. Dolina Kaczej stanowi wartościowy coś ekosystemów leśnych, łąkowych, murawowych i częściowo torfowiskowych. Całkowita długość cieku wynosi 14,8 km, a przeciętna szerokość koryta 2m. Średni przepływ wynosi 0,96 m3/sek.

II TYPY ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO.

Na obszarze Gdyni występuje pięć podstawowych typów środowiska przyrodniczego, wyróżnionych na podstawie charakteru jego budowy i specyfiki funkcjonowania. Są to:

a) typ równinnej wierzchowiny wysoczyzny morenowej- ten typ środowiska przyrodniczego, obejmuje cała wierzchowinę Kępy Oksywskiej oraz znaczną część wierzchowiny Pojezierza Kaszubskiego. Generalnie, środowisko to charakteryzuje się następującymi cechami:

- dominacja terenów litogenicznych w podłożu z piaskami i glinami, przy małym udziale terenów hydrogenicznych w podłożu z utworami organogenicznymi (torfy, utwory mułowo- torfowe).
- autochtoniczny, czyli niezależny od otoczenia typ reżimu wodnego.
- znikoma morfodynamika
- przewaga rolniczego użytkowania ziemi
- specyfika warunków klimatycznych, wynikających przede wszystkim z wysokości bezwzględnej (najniższa średnia, roczna temperatura powietrza, najniższe średnie i absolutne temperatury minimalne, duża wilgotność powietrza, duża prędkość wiatru).

b) typ falistej i pagórkowatej wierzchowiny wysoczyzny morenowej - typ ten odróżniają następujące cechy:
- większe zróżnicowanie struktury materialnej środowiska, będące konsekwencją urozmaicenia ukształtowania terenu
- większa intensywność procesów obiegu materii stałej i płynnej (przejawy morfodynamiki, spływ powierzchniowy)
- zmienność użytkowania ziemi (przejawiająca się m.in. występowaniem licznych, niewielkich kompleksów leśnych).

Analizowany typ środowiska przyrodniczego przeważa w południowej części miasta, gdzie występuje w obrębie wierzchowiny Pojezierza Kaszubskiego i gdzie, na osi Wielki Kack- Kolibki, wcina się nieregularnym pasem w obszar strefy krawędziowej wysoczyzny. Obejmuje on także wierzchowinę Kępy Redłowskiej, która jest w dużym stopniu zabudowana. Strukturę środowiska przyrodniczego wierzchowiny wysoczyzny morenowej Pojezierza Kaszubskiego urozmaicają wąskie doliny Kaczej i jej dopływów oraz rozległe obniżenie rynnowe w okolicy Wielkiego Kacka.

c) typ strefy krawędziowej wysoczyzny morenowej i zboczy kęp wysoczyznowych- jest to obszar silnie rozcięty licznymi dolinami erozyjnymi, które utworzyły rozległe zgrupowania odosobnionych pagórków, o wysokościach względnych sięgających nawet 100 m. i nachylenia stoków przekraczających 40 st. Właściwa strefa krawędziowa jest rozcięta licznymi dolinami w obrębie płaty. Największymi tego typ dolinami są: Dolina Kaczej oraz silnie rozgałęziona Dolina Cisowianki. Dna dolin mają charakter litogeniczny, wypełniają je osady aluwialne, a w węższych erozyjnych odcinkach - utwory glacjalne. Charakterystyczna cechą rozcinających strefę krawędziową jest ich funkcja tranzytowa, polegająca na „linijnym” wynoszeniu materii ku dolinom rozcinającym strukturę wysoczyznową (Pradolin Kaszubska i Obniżenie Redłowskie) i ku morzu.

d) typ płaskodennych dolin rozcinających strukturę wysoczyznową - typ ten obejmuje dna Pradoliny Kaszubskiej i Obniżenia Redłowskiego. Są to obszary silnie zurbanizowane, w których obrębie cechy pierwotnego środowiska przyrodniczego uległy silnemu zatarciu lub całkowitemu zniszczeniu. Przed rozpoczęciem budowy Gdyni był to, w znacznej części typowy obszar hydrogeniczny, podmokły, w rejonie ujścia do Zatoki Gdańskiej - bagnisty. Środowisko przyrodnicze dna hydrogenicznego zachowało się na północno- zachodnim krańcu miasta. Jest to teren z utworami organogenicznymi w podłożu ( torfy, utwory mułowo- torfowe) i płytko zalegającym poziomem wód gruntowych, odwadniany przez system kanałów i rowów melioracyjnych. Centralna i wschodnia część Pradoliny Kaszubskiej to obszar, poza nawiązaniem do pierwotnej morfologii ukształtowany w sposób sztuczny w trakcie budowy Portu Gdyńskiego i sąsiadującej z nim dzielnicy przemysłowej.

Inny charakter miało i ma Obniżenie Redłowskie, będące formą dolinną znacznie mniejszą (szerokość dochodzi do 1,3 km.) i płycej wciętą w wysoczyznę morenową. Jej dno rozpościera się na wysokości 30-40 m.n.p.m, nie jest podmokłe, a w podłożu przeważają paski. Obszar ten prawie w całości jest zabudowany.

e) typ strefy brzegowej morza z klifami- zarówno Kępa Oksywska jak i Redłowska opadają ku morzu klifami. Na Kępie Redłowskiej podcinana jest strefa zboczowa, czego efektem jest duże zróżnicowanie wysokości klifu (podcięcia wzniesień i obniżeń), a także jego dynamiki. Na Kępie Oksywskiej podcinana jest przeważnie właściwa struktura wysoczyznowa (za górną krawędzią klifu rozpościera się wierzchowina wysoczyzny).

Tempo cofania się klifów aktywnych warunkują:
- dynamika morza
- morfologia brzegu
- budowa geologiczna brzegu
- stosunki wodne brzegu
- stan rozwoju roślinności na klifie

Największa dynamika klifu ma miejsce na Cyplu Redłowskim, gdzie w latach 60 i 70 naszego XX wieku tempo cofania się klifu wynosiło 1m/rok. Klify martwe porośnięte są lasami, ze znacznym udziałem buka.

III OCHRONA PRZYRODY

1.Istota ochrony przyrody

Główne cele ochrony przyrody, to:

- zachowanie różnorodności struktur fizjograficznych i fizjograficznych nawiązaniu do nich, różnorodności gatunkowej organizmów żywych.
- utrzymanie ciągłości istnienia gatunków i ekosystemów
- restytucja przyrody, czyli przywracanie jej do stanu naturalnego tam, gdzie jest to możliwe.
- kształtowanie pozytywnych postaw człowieka wobec przyrody

Na terytorium Gdyni występują trzy rezerwaty przyrody(„Kępa oksywska”, „Cisowa” i „Kacze Łęgi”), Trójmiejski Park Krajobrazowy (częściowo) i 36 pomników przyrody oraz prowadzona jest ochrona gatunkowa roślin i zwierząt. Przewidywane jest utworzenie kolejnych rezerwatów wprowadzenie ochrony indywidualnej poprzez uznanie za użytki ekologiczne i stanowiska dokumentacyjne przyrody.

2. Rezerwaty przyrody

a) Rezerwat przyrody „Kępa Redłowska”

Rezerwat „ Kępa Redłowska”, jest jednym z najstarszych w Polsce. W ewidencji Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Gdańsku, rezerwat ten jest określony jako krajobrazowy, podlegający ochronie częściowej. Rezerwat, obecnie zajmujący powierzchnię 120 ha, utworzono w celu ochrony „wszelkich tworów przyrody”.

Za główne walory przyrodnicze rezerwatu, uważane są:
- naturalny i seminaturalny krajobraz nadmorskiej, polodowcowej kępy wysoczyzny morenowej
- pozostałości seminaturalnych i zbliżonych do naturalnych zbiorowisk leśnych, reprezentowanych przez żyzną buczynę niżową, kwaśną buczynę niżową, acydofilny las bukowo-dębowy (kwaśna dąbrowa)
- aktywny klif z zespołem procesów geomorfologicznych oraz biologicznych typowych dla dynamicznych układów roślinnych
- jarząb szwedzki - gatunek podgalający całkowitej ochronie, wpisany jest na czerwona listę roślin zagrożonych wyginięciem w Polsce.

Najbardziej charakterystycznym elementem rezerwatu jest klif, występujący w różnych postaciach wzdłuż jego całej, morskiej granicy. Dwa aktywne odcinki klifu określane są jako klif orłowski (część południowa) i klif gdyński (część północna). Inicjowanie przez abrazje morską obrywy i osuwiska klifu, prowadzą do cofania się ściany klifu. Najbardziej znany i najpiękniejszy krajobrazowo jest klif Cypla Redłowskiego. Na pozostałych odcinakach, brzeg w granicy rezerwatu ma głównie charakter klifu martwego, reprezentowanego przez zalesione zbocze wysoczyzny morenowej.

Bardzo zróżnicowana jest szata roślinna rezerwatu. Niestety, zbiorowiska leśne zostały w dużym stopniu zniekształcone. Stwierdzono tu występowanie 390 gatunków roślin naczyniowych, naczyniowych tym 17 gatunków prawnie chronionych. Najbardziej charakterystycznym zbiorowiskiem nieleśnym na klifie są zarośla rokitnika, zagrożone są jarzęby szwedzkie.

b) Rezerwat przyrody „Cisowa”

Rezerwat ten został utworzony w 1983 roku. Jest to rezerwat leśny, częściowy, o powierzchni 24,76 ha. Celem ochrony jest zachowanie fragmentu buczyny pomorskiej i łęgu jesionowo- olszowego oraz stanowisk roślin chronionych i rzadkich. Rezerwat obejmuje dno Doliny Cisówki (Cisowskiej Strugi), na odcinku ok.1200 m. i lewostronne zbocze doliny. Dolina Cisówki jest głębokim rozcięciem erozyjnym strefy krawędziowej Pojezierza Kaszubskiego. Posiada wyraźnie wykształcone poziomy terasowe oraz liczne, boczne dolinki. Wystromione zbocza o nachyleniu do 45 st. osiągają wysokość względną do 60 m. Cisówka jest niewielkim ciekiem, o szerokości koryta od 1 do 3 m. Dodatkowym urozmaiceniem struktury środowiska są wysięki i towarzyszące im zabagnienia.

W obrębie rezerwatu dolina jest całkowicie zalesiona. Florę i zbiorowiska roślinne rezerwatu rozpoznali M. Buliński i K. Szmeja (1980, 1981r.). Zbiorowiskiem dominującym powierzchniowo i decydującym o charakterze rezerwatu jest żyzna buczyna niżowa, występująca na terasach doliny i całym jej zboczu. Drzewostan jest najczęściej jednogatunkowy, złożony wyłącznie z buczyny. Niewielkie wierzchowiny wzniesień i fragmenty zboczy, położonych głównie na północy, zajmują płaty kwaśnej buczyny niżowej. Istotna rolę w kształtowaniu struktury przyrodniczej doliny i jej walorów krajobrazowych odgrywa przystrumykowy łęg jesionowo- olszowy. Głównym gatunkiem budującym drzewostan jest olsza czarna z domieszką jesiona wyniosłego i z niewielkim udziałem gatunków innych drzew. We florze rezerwatu stwierdzono występowanie 193 gatunków roślin naczyniowych, naczyniowych tym 6 gatunków prawnie chronionych i 12 gatunków rzadko występujących w skali regionu (w tym 4 gatunki górskie).

c) Rezerwat przyrody „Kacze Łęgi”

Rezerwat ten powstał w 1983 roku. Jest to rezerwat leśny, częściowy o powierzchni 8,97 ha. Obejmuje on fragment dna Doliny Kaczej, rozcinającej strefę krawędziową północno- wschodniego skłonu Pojezierza Kaszubskiego. Głównym celem ochrony w rezerwacie jest zachowanie naturalnego łęgu wiązowego ze starym drzewostanem, który obecnie należy do rzadkości. Łęg ten zajmuje prawie całą powierzchnie rezerwatu. Kacza na jego terenie jest płytkim ciekiem, o zmiennym charakterze koryta, miejscami wyraźnymi przejawami wzmożonej erozji bocznej.

W drzewostanie łęgu dominują olsza czarna i jesion wyniosły. Do obcych gatunków należy świerk zwyczajny. Łęg charakteryzuje się niezbyt obfitym podszyciem, składającym się głównie z krzewów typowych dla lęgów jesionowych i bardzo bujnego, wielogatunkowego runa zielnego. Ważną cechą fitocenoz łęgu jest udział gatunków podgórskich i górskich. Niewielką powierzchnię wąskiego pasa u postawy zboczy doliny zajmuje grąd gwiazdnicowy. We florze rezerwatu stwierdzono występowanie 154 gatunków roślin naczyniowych, naczyniowych tym 2 gatunków prawnie chronionych 6 rzadko występujących w skali regionu.

d) Projektowany rezerwat przyrody „Swelinia”

Rezerwat o charakterze leśno- florystycznym ma objąć 15,71 ha źródliskowej części zlewni Swelinii, cieku, który w środkowym i dolnym odcinku stanowi granice między Gdynia a Sopotem. Znajdują się tutaj cenne zbiorowiska lasów lęgowych i wilgotnych łąk oraz stanowiska rzadkich gatunków roślin. Występują one w dnie rozbudowanego, widlastego układu dolinnego, w przewadze płaskodennego i silnie podmokłego.

Jest to fragment strefy krawędziowej wysoczyzny Pojezierza Kaszubskiego. Największą rolę powierzchniową odgrywa w tym rezerwacie łęg olszowy. Jego drzewostan zbudowany jest niemal wyłącznie z olszyny czarnej. Znaczną powierzchnię zajmuje grąd pomorski, którego drzewostan jest wielogatunkowy- tworzony jest przez graby, dęby i olszynę czarną.

W najwyższych partiach rezerwatu występują płaty kwaśnej buczyny niżowej z dominacją buka w drzewostanie. Około 15% powierzchni projektowanego rezerwatu zajmują zbiorowiska łąkowe. Na jego obszarze stwierdzono 204 gatunki roślin naczyniowych, naczyniowych tym 12 gatunków prawnie chronionych i 7 uważanych za rzadkie w regionie. Na szczególna uwagę zasługuje populacja bluszczu Hedera helix, obejmującą wiele egzemplarzy wspinających się na pnie drzew.

Główne walory przyrodnicze projektowanego rezerwatu to:

- dobry stan zachowania większości zbiorowisk roślinnych, w tym przede wszystkim fitocenoz łęgu jesionowo-olszowego.
- występowanie nie zmienionych siedlisk olsu jesionowego na glebach organicznych i organiczno-mineralnych z płytkim poziomem wody gruntowej, rzadko notowanym w regionie.
- występowanie naturalnych, pochodzących z sanosiewu, drzewostanów olszy czarnej
- obecność kilku źródlisk strumienia Swelinia.
- występowanie 12 gatunków roslin znajdujących się pod ochrona prawną, w tym kilku z nich w populacjach liczących setki osobników.
- występowanie unikatowej, obfitej populacji kwitnącego i owocującego bluszczu Hedera helix

e) Projektowany morski rezerwat przyrody przy Kępie Redłowskiej

Rezerwat ten stanowić ma część tworzonego Systemu Obszarów Chronionych Morza Bałtyckiego, którego celem jest ochrona zasobów biologicznych Bałtyku. Rezerwat ma objąć 482 ha strefy przybrzeżnej morza, w sąsiedztwie lądowego rezerwatu „Kępa Redłowska”. Zasięg rezerwatu wyznaczać ma linia brzegowa morza z klifem Kępy Redłowskiej na zapleczu lądowym i izobata 10-11 m. od strony morza. Przewiduje się długość granicy wyznaczonej brzegiem morza na 2,6 km, a długość granicy morskiej 6 km. Dno akwenu morskiego w tym rejonie ma charakter żwirowo-piaszczysty z licznymi polami kamieni.

Projektowany rezerwat obejmie rejon Zatoki Gdańskiej o bardzo bogatym składzie fitobentosu (17 gatunków makroglonów). makroglonów miejscach najpłytszych (do ok. 2 m.) liczne są osiadłe zielenice, głębiej znajduje się bogate siedlisko krasnorostów, krasnorostów także rzadkiego gatunku widlika. Jest to też ostatnie odnotowane miejsce sporadycznego występowania w Zatoce Gdańskiej morszczyna pęcherzykowatego. Występują tu tez łąki trawy morskiej.

Rejon rezerwatu jest siedliskiem licznych małży i skorupiaków. Dno pokrywają bogate agregacje omułka z porastającymi je pąklami. Licznie spotykane są gatunki ryb ubytkowych, jak węgorz, okoń i węgorzyca. Z nastaniem jesieni, rejon staje się miejscem zimowania ptaków: kaczek, łysek i łabędzi. Latem 1994 roku żerowało tam kilkanaście kormoranów.

f) Trójmiejski Park Krajobrazowy (TPK)

Park ten utworzony został w 1979 roku. Obecnie jego powierzchnia wynosi 20 312 ha. TPK obejmuje porośniętą lasami strefę krawędziową i fragmenty wierzchowiny wysoczyzny Pojezierza Kaszubskiego między Gdańskiem a Wejherowem. Tworzą go dwa rozległe kompleksy, które na obszarze Gdyni rozcina zurbanizowany pas terenu w rejonie Wielkiego i Małego Kacka. Specyfikę przyrodniczą TPK podkreślają przede wszystkim bardzo duże urozmaicenie ukształtowania terenu i bogactwo lasów- zajmują one 90% powierzchni lasu.

Strefa krawędziowa wysoczyzny pojeziernej to obszar silnie rozcięty erozyjnie, z bardzo interesującymi i atrakcyjnymi krajobrazowo dolinami. Warunki geomorfologiczne w połączeniu z występowaniem rozległych kompleksów leśnych, tworzą tu unikatową strukturę przyrodnicza w skali Niżu Europejskiego. Osobliwością obszaru TPK, jest bogata flora roślin górskich i reliktów glacjalnych. Licznie reprezentowane są gatunki roślin rzadkich oraz chronionych. Do najcenniejszych obiektów florystycznych należą jeziora lobeliowe: Pałsznik i Wygoda (poza granicami Gdyni).

Pomimo sąsiedztwa aglomeracji gdańskiej w TPK występuje bardzo liczna i zróżnicowana gatunkowo fauna: oprócz wielu dużych i średnich ssaków - drobne gryzonie i ptaki (około 150 gatunków). Bardzo zróżnicowany, ale słabo poznany, jest świat lądowych i wodnych bezkręgowców.

Na terenie TPK w granicach Gdyni znajdują się dwa rezerwaty przyrody (Cisowa i Kacze Łęgi), kilkadziesiąt pomników przyrody i wiele zbiorowisk gatunków roślin i zwierząt chronionych

3. Pomniki przyrody

Spoza 36 pomników przyrody, występujących w granicach administracyjnych Gdyni, 33 obiekty to drzewa, dwa - głazy narzutowe i jeden - pnącze. Większość z nich położona jest na terenach leśnych strefy krawędziowej.

a) Inne obiekty cenne przyrodniczo:
- wszystkie lasy
- klify ze specyfistycznymi fitocenozami
- tereny hydrogeniczne, hydrogeniczny tym torfowiska
- strefy korytarzy ekologicznych
- niektóre tereny zieleni miejskiej
- wartościowe zespoły ogrodowe i parkowe, ujęte w rejestrze Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku

Na terenie Gdyni znajduje się osiem zespołów zabytkowej zieleni, które wpisane SA do w/w rejestru:
- Kamienna Góra (obszar tzw. Kamiennej Góry)
- Pensjonat „Belweder” (ul. Korzeniowskiego 9, Kamienna Góra)
- „Stary Dwór” (ul. Korzeniowskiego 12, Kamienna Góra)
- Kolibki (zespół dworsko- parkowy przy al. Zwycięstwa 291, Kamienna Góra)
- Park przy Folwarcznej (ul. Folwarczna 2, Mały Kack)
- Ogród przy Banku Gdańskim ( ul.3 maja, róg ul. 10 Lutego, Śródmieście)
- Willa z ogrodem tarasowym (ul. Sienkiewicza 37, Kamienna Góra)
- Zieleniec przy kościele NMP (ul. Świętojańska, róg ul. Armii Krajowej)

b) Tereny zieleni miejskiej

W Gdyni istnieje bardzo mało ogólnodostępnych, wewnątrzmiejskich terenów zielonych, jak parki, skwery, zieleńce, itp. Stanowią je małe, izolowane tereny wewnątrz zwartych obszarów zabudowanych. Wszystkie wymagają zachowania ze względu na walory aerosanitarne, akustyczne i estetyczno- krajobrazowe.

Na szczególną uwagę zasługują:
- tereny zielone Skweru Kościuszki i rejonów go otaczających - są to tereny planowanej przed laty dzielnicy reprezentacyjnej. Obecnie jest to jeden z największych obszarów zieleni w Gdyni.
- aleja bukowa wzdłuż al. Marszałka Piłsudskiego- tworzą je dwa rzędy starych, niskich buków rosnących na szerokim pasie zieleni.
- aleje - lipowo-klonowa przy ul. Miodowej i kasztanowa przy ul. Kasztanowej w Orłowie.

IV KLIMAT

1. Zachmurzenie

W przebiegu rocznym największe średnie, dobowe zachmurzenie występuje w okresie od listopada do lutego, kiedy (w skali od 1 do 10) przekracza ono 8. Najmniejsze natomiast pokrycie nieba przez chmury (około 6) występuje w maju i czerwcu.

Dobowy przebieg zachmurzenia w Gdyni zmienia się w ciągu roku. Najwyższe średnie zachmurzenie w półroczu chłodnym (IX- III), występuje w godzinach porannych, a najniższe w godzinach wieczornych. wieczornych półroczy ciepłym maksimum pokrycia nieba przez chmury przypada na godziny południowe, kiedy to występują dogodne warunki do tworzeni a się chmur konwekcyjnych.

2. Temperatura i wilgotność powietrza

Najwyższe średnie, miesięczne wartości temperatury powietrza występują w lipcu i w sierpniu (17,4st. C), najniższe natomiast są obserwowane w lutym (-1,3st. C). Wyraźnie uwidaczniają się, typowe dla obszarów nadmorskich, różnice pomiędzy cieplejszą jesienią a chłodniejszą wiosną: średnia dobowa temperatura wiosną wynosi 5,9 st.C, podczas gdy jesienią jest zdecydowanie wyższa i dochodzi do 9,5 st. C. Tak duża różnica jest typowa dla obszarów położonych w strefie bezpośredniego oddziaływania morza.

3. Opady atmosferyczne

Zachodnie wybrzeże Zatoki Gdańskiej, położone jest w cieniu opadowym Pojezierza Pomorskiego. Takie położenie powoduje, że sumy roczne opadu atmosferycznego są tutaj o ok. 100 mm. niższe od średniej Niżu Polskiego i nie przekraczają 570 mm. W przebiegu rocznym najwyższe, średnie miesięczne sumy opadów przypadają na lipiec i sierpień (po 70 mm.). Nieco niższe opady obserwuje się w czerwcu i we wrześniu (odpowiednio 60 i 58 mm.). Najniższe, średnie miesięczne sumy opadów występują w marcu (23 mm.)

4. Kierunek i prędkość wiatru

W przebiegu rocznym w Gdyni przeważają wiatry kwadrantu zachodniego. Udział wiatru SW, W i NW wynosi średnio w ciągu roku około 50%. Zwraca uwagę szczególnie duża częstość wiatru zachodniego, co należy wiązać z ukierunkowaniem Pradoliny Kaszubskiej oraz układem ulic w śródmieściu Gdyni. Wiosną i latem, obok dominujących wiatrów z sektora zachodniego, zaznacza się także wyraźny udział wiatrów północno- wschodnich i wschodnich. Jesienią i zimą zauważalny jest wzrost częstości poziomego ruchu powietrza z kierunków: południowego i południowo-wschodniego.

5. Podsumowanie

Specyficzne cech klimatu Gdyni wynikają z położenia miasta w bezpośrednim sąsiedztwie Zatoki Gdańskiej, na obszarze o zróżnicowanej rzeźbie terenu. W konsekwencji. W konsekwencji, określony na podstawie wieloletnich danych, reżim termiczny Gdyni charakteryzuje się, typowym dla wybrzeży morskich, złagodzeniem rocznych i dobowych kontrastów termicznych, z wyraźnie chłodniejszą od jesieni- wiosną. Różnice w przebiegu temperatury powietrza nad lądem w poszczególnych latach, w dużej mierze zależą od zmienności aktywności termicznej Zatoki Gdańskiej.

Usytuowanie Gdyni pomiędzy Zatoką Gdańską a wyniesieniami Pojezierza Kaszubskiego, kształtuje specyficzne cechy stosunków radiacyjnych. Są nimi: w lecie, stosunkowo małe zachmurzenie i największe w Polsce usłonecznienie w wąskiej strefie brzegowej Zatoki Gdańskiej oraz względnie duże zachmurzenie nad Wysoczyzną Gdańską, gdzie występują dogodne warunki do tworzenia się chmur orograficznych.

Położenie Gdyni w cieniu opadowym Pojezierza Pomorskiego powoduje, iż sumy roczne opadów są tu niższe os średnich dla Niżu Polskiego.

Roczny rozkład kierunków wiatru w Gdyni jest zbliżony do występującego na całym polskim wybrzeżu. Zwraca jedynie uwagę podwyższona częstość wiatrów z kwadratu zachodniego (około 50%). Wynika to z dostosowywania się kierunków wiatru makroskalowego do przebiegu Pradoliny Kaszubskiej. Ta rozległa forma dolinna wymusza ponadto przyspieszenie ruchu powietrza, co powoduje, że wiatr o kierunkach W i NW charakteryzuje się szczególnie dużą prędkością.

Wspólne oddziaływanie czynników naturalnych i antropogenicznych decyduje o zróżnicowaniu przestrzennym warunków klimatycznych w Gdyni. Szczególną rolę w jego kształtowaniu spełnia, zmieniające się w cyklu rocznym i dobowym, oddziaływanie morza. Pojawia się tutaj między innymi, typowa dla obszarów nadmorskich, cyrkulacja bryzowa, której zasięg, ze względu na ukształtowanie powierzchni i zwartą budowę, jest niewielki.

Orografia i sposób zagospodarowania terenu powodują, że zależnie od form rzeźby oraz zawartości i wysokości zabudowy, przebiegu ulic, a nawet usytuowania pojedynczych budynków, wyodrębniają się w Gdyni niewielkie obszary o odmiennym przebiegu temperatury oraz kierunkach i prędkościach wiatru