Oparzenia
Skóra ludzka jest niezwykle skutecznie działająca na tkankę ochronną.
Pod dwiema cienkimi górnymi warstwami- naskórkiem i skórą właściwą- znajduje się grubsza warstwa tkanki podskórnej.
Wszystkie trzy warstwy są poprzecinane siatką naczyń krwionośnych, występują w nich gruczoły potowe i zakończenia
nerwowe, dzięki którym odczuwamy wrażenia zmysłowe: ciepło, zimno, ból czy nacisk.
Konsekwencją oparzenia skóry jest
zniszczenie tej bariery ochronnej wskutek czego może wystąpić wstrząs czy infekcja. Rozróżniamy pięć czynników , które
mogą doprowadzić do poparzenia skóry: wysoka lub niska temp., światło słoneczne albo zimne źródło promieniowania
nadfioletowego, związki chemiczne, elektryczność oraz tarcie.Stopień oparzenia ocenia się na podstawie liczby uszkodzonych
warstw skóry.
Oparzenia dzielimy na cztery stopnie: w oparzeniach 1 stopninia pojawia się zaczerwienienie skóry, obrzęk i tkliwość;
uszkodzona jest wierzchnia warstwa skóry. W oparzeniu 2 stopnia tworzą się pęcherze, występuje częściowa martwica skóry
co wskazuje na to , że uszkodzeniu uległa jedna lub dwie warstwy tkanki. W oparzeniach 3 stopniaszara i zwęglona skóra
swiadczy o tym, że uszkodzona została tkanka podskórna. Następuje całkowita martwica skóry i tkanki podskórnej.
Oparzenia 4 stopniato martica głębiej połorzonych narządów. Pojedyńcze oparzenie może być połączeniem kilku wymienionych
rodzajów. Nawet najmniejsze oparzenie jest źródłem dotkliwego bólu, ponieważ skóra jest tkanką wyjątkowo wrażliwą
i tkanką silnie unerwioną.
W każdym domu zanajduje się wiele przedmiotów, z którymi powinniśmy postępować bardzo ostrożnie. Kuchenki elektryczne,
węglowe czy gazowe są potencjalnym zagrożeniem jeżeli ich użytkownik nie zachowa odpowiedniej ostrożności.Przyczyną bardzo
dotkliwego oparzenia może być np. gorące żelazko, gorący garnek czy para uchodząca z gotującego się czajnika
z wodą.
Artykuły niezbędne w gospodarstwie domowym winny być przechowywane w odpowiednio zabezpieczonych schowkach. Do niebezpiecznych
produktów należą: soda kaustyczna , wybielacze, silne środki czyszczące czy subsancje chemiczne służące do usuwania
farb itp. Udzielając pomocy osobie poparzonej chemicznie, należy zachować należytą ostrożnośc aby samemu nie ulec
znacznemu oparzeniu.
Oparzenia wywołane przez substancje chemiczne powodują, że skóra zaczyna piec i natychmiast zmienia lub traci kolor,
pojawia się zaczerwienie, pęcherze czy łuszczenie naskórka. Oparzenia błony śluzowej, ust i gardła- będące następstwem
wypicia żrącej substancji albo zbyt gorącego płynu- najczęściej pociągają za sobątrudności w oddychaniu. Nigdy nie
próbujmy wywoływać wymiotów u osoby która wypiła żrącą substancję, gdyż tylko pogorszymy sytuację. Musimy najpierw
dowiedziedzieć jaka substancja została wypita i jak najszybciej wezwać lekarza. Również oparzenia oka wymagają
pomocy lekarskiej.
Oparzenia słoneczne spowodowane są prze zbyt długie wystawianie skóry na działanie promieni słonecznych.
Na oparzenia słoneczne szczególnie podatne są małe dzieci i osoby o jasnej karnacji skóry. Poparzenią słonecznym
latwo ulega nieowłosiona skóra na głowie. Do głównych objawów należy zaczeriwienienie skóry i uczucie gorąca.
Lekkie oparzenia słoneczne chldzimy pod zimną wodą i smarujemy maścią cynkową. Jeśli oparzenie jest bardzo silne
albo jeśli pojawiają się pęcheże zgłaszamy sie do lekarza.
PIERWSZA POMOC
- Nieduże oparzenie powierzchniowe, chłodzimy bierzącą zimną wodą
- Płonącą odzież. Kladziemy ratowaną osobę na podłodzę i gasimy płomienie wodą albo innym nie zapalnym płynem.
Jeśli nie mamy żednego płynu do dyspozycji, możemy zgasić płomienie owijając płonącego w koc lub płaszcz; odetniemy
wtedy dopływ tlenu podtrzymującego spalanie.Wzywamy karetkę!
- Rozległe oparzenia.Uszkodzoną część ciała wkładamy w wodę. Jeśli nie mamy sterylnego opatrunku, przykrywamy uszkodzone
miejsce chusteczką albo prześcieradłem. Dloń lub stopę przykrywamy czystym woreczkiem foliowym.WZYWAMY POGOTOWIĘ!!!
- Chemiczne oparzenia skóry. Prze conajmniej 10 min. zmywamy chore miejsce pod zimną bieżącą wodą. W tym samym
czasie ostrożnie zdejmujemy odzież zniszczoną prze substancję chemiczną. Jeśli poparzenia są rozległe wzywamy karetkę.
- Oparzenia chemiczne oka. Jaśli jest to możliwe, wkładamy głowę poszkodowanego pod kran, tak aby oko znajdowało
sie najniżej i rzymamy pod lekko płynącą wodą prze conajmniej 10 min. Jeśli związek chemiczny znjadyje się w obu
oczach, płuczemy je na zmianę w 10 sekundowych odstępach czasowych, musimy uwarzać aby skażona woda nie spływała
po twarzy. Jeśli krany są zbyt nisko aby włożyć pod nie głowę, nalewamy wody do naczynia, głowę zwracamy w bok
i delikatnie polewamy wodą.Po wypłukaniu zakładamy sterylny opatrunek i wzywamy pogotowie.
- Oparzenia ust i gardła. Rozlużniamy ubranie wokół szyji, co kilka chwil podajemy kilka łyków zimnej wody do picia
lub kostkę lodu do ssania. Natychmiast wzywamy pogotowie.
CZY WIESZ, ŻE....
Pęcherze napełnione płynem nie powinny być przekłuwane. Jeśli dojdzie do pęknięcia pęcherza, ze środka
zacznie wydobywać się płyn. Przykrywamy pęcheż sterylnym opatrunkiem, gdyż otwarta rana stważa
niebezpieczeństwo wystąpienia infekcji. Co pewien czas zmieniamy opatrunek.
Jeśli oparzenie zajmuje ponad jedną dziesiątą powierzchni ciała, zagrożone jest życie pacjenta, który
wymaga natychmiastowej pomocy. Powierzchnia brzucha to mniej więcej 10% ciała, na tej podstawie możemy
ocenić stan pacjenta i rozmiar oparzenia.
- Nigdy nie smarujemy oparzonego miejsca masłem, ani żadnym innym tłuszczem, gdyż ten sposób zwiększa prawdopodobieństwo
zainfekowania rany.
- Niezależnie od rodzaju oparzenia, podstawowa zasada pierwszej pomocy jest zawsze taka sama:
Należy jak najszybciej schłodzić oparzone miejsce najlepiej pod zimną bieżącą wodą.