Ruchy społeczne- socjologia
1. Jakie jest znaczenie "wielkich przywódców" w procesach zmiany społecznej?
Najpierw powiedzmy może kogo będziemy nazywać wielkim przywódcą. Myślę ze są to osoby mające duży wpływ na cale społeczeństwo w zakresie jego zachowań, poglądów i sposobu myślenia. znajdują się one najczęściej w centrum uwagi i potrafią skupić wokół siebie dużą liczbę ludzi o podobnych poglądach lub potrzebach, co nie znaczy ze społeczeństwo zawsze jest w zgodzie z tymi poglądami i wywieranym wpływem, tzn. ze wywierany wpływ może być akceptowany lub nie, jednak skuteczny w danym momencie.
Odczucia negatywne na dany wpływ wiążą się tutaj z oddziaływaniami wywartymi poprzez kontrole materialno-spoleczna która sprowadza się do przymusu zewnętrznego stosowanego przez rożne instytucje, prawo, reżimy a co za tym idzie represje i poczucie zewnętrznej kontroli. Do przykładu takich działań mogą nam posłużyć okresy sprawowania władzy takich przywódców (w tym przypadku dyktatorów) jak Stalin czy Hitler, lub mniej skrajnych ? ogólnie rzecz ujmując rządy krajów komunistycznych. Trzeba jednak zaznaczyć ze przywódcy ci w początkowej fazie sprawowania władzy potrafili wzbudzić zaufanie i osiągnąć wpływ nieprzymuszony, zgodny z ogólną idea.
Do odczuć pozytywnych zaliczymy te, które się opierają na wpływie psycho-spolecznym czyli takim, który wynika z ogólnego zaakceptowania norm i wartości co za tym idzie posłuszeństwo wynikające z wewnętrznej i moralnej potrzeby. Dla przykładu mogą nam posłużyć przywódcy rewolucji np. rewolucji amerykańskiej - George Washington. Sa to ludzie, którzy umieli uzewnętrznić i nagłośnić ogólnie panujący stan przekonań i potrzeb w społeczeństwie oraz umiejętnie nadać temu nurt wykorzystując odpowiedni moment.
Myślę ze znaczenie takich przywódców (nie oceniając ich z osobna) jest bardzo ważne, gdyż w przełomowych punktach historycznych byli oni odpowiedzialni za dalszy rozwój wydarzeń. Poprzez posiadany wpływ i sile oddziaływania na społeczeństwo mogli oni przyspieszyć, zachamowac i ukierunkować rożnego rodzaju przełomy i rewolucje. Ich osoby niekiedy stały się niebezpieczne i nieprzewidywalne z racji ogólnego obrazu ich osobowości, który w późniejszych okresach odbiegał dużo od rzeczywistości, a ich za chowania stawały się nierzadko osobistymi aspiracjami.
2. Czym są ruchy społeczne? Jakie są ich typy?
Ruchy społeczne są rodzajem działań zbiorowych, które charakteryzują się dążeniem społeczeństwa do wyznaczonego sobie celu, który polega na realizacji określonej zmiany społecznej. Ruchy te występowały w całej historii ludzkości, a zwłaszcza w wieku XIX i XX, a więc w stuleciach rozwoju społeczeństwa nowoczesnego, w którym występują warunki sprzyjające powstawaniu ruchów społecznych, takie jak proces urbanizacji, industrializacji, rozwój edukacji, nowoczesnych technologii czy demokracja.
Ruchy społeczne powstają zazwyczaj wtedy, gdy duża liczba ludzi nie może zaspokoić swoich potrzeb ekonomicznych, kulturalnych, politycznych czy innych. Sa to najczęściej procesy polityczne, ekonomiczne lub kulturowe. Wywołują one frustracje, niezadowolenie, co powoduje ze społeczeństwo w stanie napięcia emocjonalnego jednoczy się i szuka sposobu na dokonanie zmiany i poprawy sytuacji. Poprzez ogólne uświadamianie sobie problemu ludzie rozpoczynają działania odbiegające od rutyny (komunikując się ze sobą (zebrania, komitety, organizacje?). Ruch społeczny jest przyczyna zmian lub jest nimi wywołany.
Główne trzy typy ruchów społecznych to:
Ruch reformatorski- występuje, gdy pewna zbiorowość wyrażając niezadowolenie z obecnego stanu rzeczy. Wykorzystując środki komunikacji, organizując się, głosi swoje idee i nawołuje do pewnych działań, które będą miały na celu zaspokojenie ich potrzeb. Z reguły sa to ruchy niegroźne w skali państwa i nieburzące ładu społecznego. Przykładem może być organizacja Greenpeace. Organizacje te mogą mieć nawet swoich przedstawicieli w rządzie w postaci posła.
Ruch rewolucyjny- może rozpocząć się podobnie jak ruch reformatorski jednak potem musi objąć szerokie masy społeczeństwa (klasy społeczne) i musi dotyczyć fundamentalnych spraw życiowych, aby wytworzyły się rzeczywiscie rewolucyjne motywacje do działań. To tego sa potrzebni ideolodzy, przywódcy i organizatorzy umiejący powiększać i właściwie wykorzystywać niezadowolenie mas w wywołaniu i przebiegu działań rewolucyjnych. Ruch ten w krótkim czasie chce dokonać gruntownych przeobrażeń istniejącego porządku społecznego nie wykluczając użycia w tym celu przemocy i siły. Mówi się tu w szczególności o rewolucji społecznej, która ? jest gwałtownym przeobrażeniem organizacji i struktury społecznej wielkich zbiorowości, takich jak naród państwo?. Łączy się zwykle z rewolucja polityczna pojmowana jako zdobycie władzy przez postępową klasę społeczną. Przykład- Rewolucja Francuska.
Ruch ekspresywny- wyraża pewne postawy i idee, jednak nie opera się na organizacjach, partiach czy ugrupowaniach. Chodzi tu o wzajemne ?zarażanie się? daną ideą. Odbywa się to na poziomie emocjonalnym i najczęściej dotyczy jakiś znanych osobowości, wokół których gromadzą się jej zwolennicy lub łagodniej mówiąc sympatycy. Uczestnictwo w tym ruchu charakteryzuje się odpowiednim stylem życia, jednak nigdy narzucanego innym osobą. Ludzie ci stwarzają własny świat przeżyć, czy własne wartości.