Służba wojskowa.
W ramach powszechnego obowiązku obrony obywatele polscy są obowiązani do spełniania służby wojskowej, służby w obronie cywilnej, odbywania przysposobienia obronnego, uczestniczenia w samoobronie ludności, pełnienia służby w jednostkach zmilitaryzowanych, odbywania służby zastępczej oraz do wykonywania świadczeń na rzecz obrony ? na zasadach i w zakresie określonym w ustawie
Służbę tą spełniać można w różnych formach w zależności od wieku, wykształcenia i stanu zdrowia. Może ona polegać na odbywaniu zasadniczej służby wojskowej, zajęć wojskowych oraz przeszkolenia wojskowego przez studentów i absolwentów szkół wyższych, ćwiczeń wojskowych oraz okresowej służby wojskowej przez żołnierzy rezerwy, a także pełnieniu czynnej służby wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny przez poborowych i żołnierzy rezerwy. W ramach obowiązku służby wojskowej poborowi zamiast do zasadniczej służby wojskowej - mogą być przeznaczeni do odbywania zasadniczej służby lub szkolenia poborowych w obronie cywilnej. Równoznaczne ze spełnieniem obowiązku zasadniczej służby wojskowej jest pełnienie przez poborowych służby w formacjach uzbrojonych nie wchodzących w skład Sił Zbrojnych RP.
Zasadnicza służba wojskowa
Jest najbardziej znaną i powszechną formą odbywania służby wojskowej. Ustawowy okres jej trwania obecnie wynosi 12 miesięcy. Służbę tę odbywa się w zasadzie w jednym nie przerwanym okresie, jednakże w określonych sytuacjach może być ona odbywana także w kilku okresach w ciągu 10 lat. W tym celu powołuje się poborowych i ochotników. Poborowi powoływani są do końca roku kalendarzowego, w którym kończą 24 lata lub 28 lat jeśli z różnych przyczyn nie byli powoływani lub odraczani. Do zasadniczej służby wojskowej można zgłosić się również ochotniczo. W celu dostania się do wojska w tym trybie trzeba mieć ukończone 17 lat oraz kategorię zdrowia "A", która oznacza zdolność do służby wojskowej. Ochotnicy podlegają powołaniu do służby w terminie uzgodnionym z wojskowym komendantem uzupełnień. Mają oni prawo wyboru miejsca pełnienia służby i rodzaju wojska, jeżeli tylko spełniają warunki wymagane do odbywania służby w wybranej przez siebie jednostce wojskowej.
Część Polaków sądzi jednak, że armia powinna być zawodowa. Twierdzą oni, że w obecnych czasach liczy się nie ilość ale jakość wojska i tylko armia złożona z profesjonalistów może wykonywać sprawnie i efektywnie swoje zadania. Nie należy zmuszać wszystkich młodych ludzi do służby w wojsku tak jak nie należy wszystkich młodych zmuszać aby nauczyli się np. murować lub śpiewać bo nie każdy ma do tego predyspozycje.
W Polsce forma odbywania czynnej służby wojskowej. Jest to służba obowiązkowa obejmująca wszystkich mężczyzn którzy w roku kalendarzowym kończą 19 lat (poborowi). Ustawowy okres jej trwania obecnie wynosi 9 miesięcy.
Służbę tę odbywa się w zasadzie w jednym nie przerwanym okresie, jednakże w określonych sytuacjach może być ona odbywana także w kilku okresach w ciągu 10 lat.
Do zasadniczej służby wojskowej można zgłosić się również ochotniczo. W celu odbycia służby wojskowej w tym trybie trzeba mieć ukończone 17 lat oraz kategorię zdrowia "A", która oznacza zdolność do służby wojskowej. Ochotnicy podlegają powołaniu do służby w terminie uzgodnionym z wojskowym komendantem uzupełnień. Mają oni prawo wyboru miejsca pełnienia służby i rodzaju wojska, jeżeli tylko spełniają warunki wymagane do odbywania służby w wybranej przez siebie jednostce wojskowej.
Powołanie do służby zawodowej następuje na podstawie dobrowolnego zgłoszenia się do jej pełnienia; w przypadku służby stałej - na czas nieokreślony, a do służby kontraktowej - na czas trwania kontraktu. Żołnierz zawodowy może być wyznaczony w czasie pokoju, za jego zgodą - a w niektórych przypadkach bez uzyskania zgody - do pełnienia służby poza granicami kraju
Służba zawodowa wymaga zdyscyplinowania, lojalności i poświęcenia. Żołnierze zawodowi pełnią służbę wojskową jako służbę stałą lub służbę kontraktową
Służbę stałą pełnią przede wszystkim zawodowi wojskowi, którzy ukończyli odpowiednie szkoły lub uczelnie wojskowe; służbę kontraktową - żołnierze zawodowi, którzy pragną wykonywać swój zawód przez określony czas; uzyskali odpowiednie kwalifikacje w szkołach i uczelniach cywilnych, mają zawód użyteczny w siłach zbrojnych oraz odbyli stosowne przeszkolenie wojskowe.
Żołnierzem zawodowym może być zarówno kobieta jak i mężczyzna. Żołnierze zawodowi - czyli kadra zawodowa sił zbrojnych - tworzą trzy korpusy: korpus oficerów zawodowych, korpus chorążych zawodowych, korpus podoficerów zawodowych.
Przyjęcie do służby następuje w drodze powołania, na podstawie dobrowolnego zgłoszenia się, a w przypadku służby kontraktowej - w drodze powołania na podstawie umowy zwanej "kontraktem", zawartej pomiędzy osobą, która dobrowolnie zgłosiła się do tej służby, a właściwym organem wojskowym.
W czasie pełnienia zawodowej służby wojskowej żołnierz nie może być członkiem partii politycznej (stowarzyszenia lub innej organizacji o charakterze politycznym), ani brać udziału w działalności ruchów obywatelskich i innych ugrupowań obywateli o charakterze politycznym. Nie wolno mu także brać udziału w zgromadzeniach o charakterze politycznym i prowadzić działalności politycznej. Żołnierze zawodowi nie mogą też tworzyć związków zawodowych