Ruch Ludowy - ściąga.
RUCH LUDOWY
· Galicja- kolebką ruchu chłopskiego
PRZYCZYNY:
· sytuacja gospodarcza (zacofanie, głód, przeludnienie „BIEDA GALICYJSKA”)
· tradycje rabacji z 1846 roku
· szeroka autonomia
· działalność inteligencji
· uświadomienie konieczności pracy wśród ludu
PREKURSORZY:
1) Ks. S. Stojałowski
· inicjator galicyjskiego ruchu ludowego
· „Wieniec” i „Pszczółka”
· 1875 rozpoczął swą działalność
· stworzył STRONIICTWO CHRZEŚCIJAŃSKO-LUDOWE
· popierał chłopskich kandydatów w wyborach sejmowych
· reformy na wsi
· solidaryzm społeczny
· bezpłatne szkolnictwo
· rozdział kościoła od państwa
2) Maria i Bolesław Wysłouchowie
· 1886-1887
· „Przyjaciel ludu” i „Przegląd Społeczny” (dzięki któremu ukształtowała się nowa ideologia)
· budzili świadomość narodową wśród chłopów
· działalność demokratyczna
· zaangażowanie inteligencji lwowskiej
Z inicjatywy S. Stojałkowskiego i braci Jana i Stanisława Potoczków w 1893 powstaje Związek Stronnictwa Chłopskiego (ZSCh).
W 1895 powstaje Stronnictwo Ludowe:
· Jakub Bojko (broszura „Dwie dusze”)
· Karol Lewakowski
· konieczność walki o powszechne prawo wyborcze
· reformy oświatowe i administracyjne
· powszechna opieka społeczna
Polskie Stronnictwo Ludowe (PSL) powstaje ze Stronnictwa Ludowego w 1903 roku.
1913
PSL „Piast” PSL „Wyzwolenie” (1915)
* W. Witos * S. Thugutt
* M. Rataj * T. Nocznicki
* J. Dębski * K. Baliński
* PARTIA CENTROWA * PARTIA LEWICOWA
HASŁA: HASŁA:
* budzenie świadomości narodowej wśród chłopów * reforma rolna bez odszkodowania
* dążenie do wolnej Polski poprzez rozszerzanie autonomii * idea powstania J. Piłsudskiego
* rozwój oświaty i ruchu spółdzielczego * powszechne nauczanie
* upaństwowienie części bogactw naturalnych
REPREZENTUJE BOGATE CHŁOPSTWO REPREZENTUJE BIEDOTĘ
W marcu 1931 roku PSL „Piast” i PSL „Wyzwolenie” oraz Stronnictwo Chłopskie jednoczą się i tworzą STRONNICTWO LUDOWE
· Ruch ludowy stworzył podstawy jednego z najważniejszych nurtów politycznych w niepodległej Polsce, wykształcił chłopską elitę polityczną, dokonał ogromnej pracy nad „uobywatelnieniem” chłopów. Był to ruch pozbawiony tendencji antyklerykalnych, nie miał też charakteru rewolucyjnego. Legalny.