Parlament Europejski - historia, skład, struktura

Historia Parlamentu Europejskiego sięga 1957 roku. Wtedy to utworzono Europejskie Zgromadzenie Parlamentarne. Od 1962 roku przyjęło ono nazwę Parlament Europejski.
Siedziba Parlamentu Europejskiego mieści się w Strasburgu, gdzie odbywają się obrady. Dodatkowe posiedzenia mogą odbywać się także w Brukseli. Sekretariat Generalny Parlamentu Europejskiego mieści się w Luksemburgu.
Podział mandatów zmieniał się w zależności od obowiązującego traktatu. Traktat ustanawiający Unię Europejską stanowił, że liczba członków Parlamentu Europejskiego nie może przekraczać 750 posłów. Traktat z Nicei określał liczbę posłów na poziomie 736. Z kolei według Traktatu z Lizbony ogólna liczba posłów ma wynosić 754 i jest to związane z przejściowym wzrostem.
W skład Parlamentu Europejskiego wchodzą przedstawiciele Unii Europejskie. Podział miejsc odbywa się na zasadzie proporcjonalności degresywnej. Minimalna liczba posłów z danego państwa członkowskiego wynosi 6, a maksymalna 99 posłów. Posłowie wybierani są w wyborach powszechnych i bezpośrednich. Głosowanie jest wolne i tajne. Kadencja posła Parlamentu Europejskiego wynosi 5 lat. Mandat może zostać odnowiony. Wybory przeprowadzane są zgodnie z jednolitą procedurą we wszystkich krajach członkowskich lub zgodnie ze wspólnymi wytycznymi.
Warto podkreślić, że mandat posła Parlamentu Europejskiego ma charakter europejski. Poseł PE nie jest związany żadnymi instrukcjami czy wytycznymi otrzymywanymi ze strony swojego państwa. Reprezentuje on bowiem Unię Europejską a nie swój kraj. W czasie kadencji parlamentarzyści nie mogą łączyć funkcji członka PE z inną funkcją w Unii Europejskiej. Nie mogą także być członkami rządów w swoich państwach.
Posłowie Parlamentu Europejskiego posiadają szereg licznych przywilejów związanych z pełnioną funkcją. Mogą oni swobodnie poruszać się o terenie Unii Europejskiej. Nie mogą zostać zatrzymani i być poszukiwani. Posiadają także immunitet. W swoich krajach posiadają taki sam status jaki mają posłowie danego kraju.
Struktura Parlamentu Europejskiego jest złożona i dość skomplikowana. W Parlamencie Europejskim możemy wyróżnić:
1) Organy kierownicze
- Przewodniczący Parlamentu Europejskiego – jest on wybierany w tajnym głosowaniu. Jego kadencja trwa 2,5 roku, może zostać wybrany ponownie. Kandydata na przewodniczącego może zgłosić grupa polityczna lub co najmniej 40 posłów PE. Do głównych zadań Przewodniczącego należy kierowanie pracami Parlamentu, prowadzenie obrad i zarządzanie głosowań. Przewodniczący Parlamentu Europejskiego jest instytucjonalnym przedstawicielem PE w stosunkach zewnętrznych oraz w stosunkach z innymi instytucjami unijnymi.
- Wiceprzewodniczący Parlamentu Europejskiego – obecnie jest ich 14. Są wybierani w podobny sposób co Przewodniczący, na taką samą kadencję. Wspomagają oni oraz zastępują Przewodniczącego.
- Prezydium – w jego skład wchodzi Przewodniczący, Wiceprzewodniczący oraz 5 kwestorów z głosem doradczym.
- Konferencja Przewodniczących – ich głównym zadaniem jest wspomaganie prac Parlamentu Europejskiego. W skład wchodzi Przewodniczący PE oraz przedstawiciele grup politycznych i posłów niezrzeszonych.
- Konferencja Przewodniczących Komisji
- Konferencja Przewodniczących Delegacji
2) Organy funkcjonalne
- Komisje stałe – obecnie jest ich 20 i są podzielone według poszczególnych dziedzin prawa unijnego.
- Komisje tymczasowe – powoływane przez PE do zbadania konkretnej sprawy na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy (możliwość przedłużenia)
- Komisje śledcze – powoływane w przypadku naruszenia lub złego stosowania prawa unijnego.
- Delegacje – grupy posłów wybrane przez Parlament do reprezentowania w organach międzyparlamentarnych
3) Organy polityczne
Posłowie zasiadają w Parlamencie według przynależności do wybranej ogólnoeuropejskiej frakcji politycznej. Mogą oni łączyć się w grupy mając podobne poglądy polityczne. Do utworzenia grupy potrzeba 25 posłów, którzy reprezentują co najmniej ¼ państw członkowskich.