Owoce świata

Owoce

BANANY - z rodziny Pochodzi najprawdopodobniej z Indyki wschodnich.
Hodowany w różnych gatunkach i odmianach w krajach tropikalnych; owoc jest podstawowym produktem spożywczym tubylców. Do Europy coraz liczniej sprowadzany. Wiele odmian hodowanych nie ma owocu nasion.
Bylica o wzroście drzewa, liście długie, 3-metrowe. Z liści otrzmuje się włókna, zwane manilla, z których wyrabia się papier manilla, używany do wyrobu papieru szmerglowego, z włókien

Plantacja bananów dostarcza owoców przez cały rok. Pień, który wydał owoce, usuwa się, ale tenże pień tworzy wokół siebie odrosty. Część z nich się usuwa, 3-5 zostawia, ale wciąż wyrastają nowe. Każdy po 3-6 miesiącach owocuje.

ANANAS -rodzaj z rodziny ananasowatych, obejmujący 9 gatunków tropikalnych bylin . Najpospolitszy jest ananas jadalny), pochodzący z Ameryki Południowej (z Brazylii).Owoc złotożółty o szyszkowatym kształcie z pękiem liści na szczycie, o wadze 1-5 kg, zawiera słodki aromatyczny miąższ. Owoce są spożywane na surowo lub w postaci, dżemów, soków i kompotów. Z liści produkuje się włókna pina, podobne do jedwabiu, które służą do wyrobu delikatnych tkanin. Nazwa ananas pochodzi od indyjskiego słowa nana - "zapach".Bardzo ważna roślina uprawna. Największe uprawy na Hawajach, Filipinach, Bahamach, Antylach, Florydzie, w Malezji, Chinach.

ARBUZ - roślina roczna z rodziny dyniowatych, pochodząca z Afryki Południowej, uprawiana w ciepłych rejonach na całym świecie. Łodyga płożąca się, o dł. do 4 m, kwiaty żółte. Owoce (jagody o wadze do kilkunastu kg) o miąższu czerwonym, różowym lub żółtym, z grubą skórką (zieloną, żółtą, białą, często marmurkową albo paskowaną), spożywane są gł. na surowo. Z nasion arbuza otrzymuje się olej przemysłowy

POZIOMKA- rodzaj z rodziny różowatych, ponad 50 gatunków bylin z Eurazji i Ameryki. Wytwarzają z dna kwiatowego (kwiat) mięsisty owoc rzekomy z drobnymi nasionami na powierzchni. Dziko rosnąca poziomka pospolita lubi miejsca nasłonecznione na porębach i skrajach lasów. Posiada krótki pęd nadziemny, zebrane w rozetę trójlistkowe liście, wzniesione łodygi kwiatostanów z białymi kwiatami. Owocuje w czerwcu i lipcu. Owoce poziomki dzikiej są pachnące i bardziej aromatyczne od owoców poziomki ogrodowej. Rozmnażanie następuje poprzez wyrastające z kłącza rozłogi, które wytwarzają nowe rośliny. W ogrodach uprawiana jest poziomka ogrodowa, bezrozłogowa, owocująca od wiosny do jesieni. W Polsce najczęściej uprawianymi odmianami poziomki ogrodowej. Niewielkie znaczenie użytkowe mają gatunki: poziomka wysoka i poziomka twardawa


WIŚNIA- rodzaj z rodziny różowatych, ok. 45 gatunków występujących w strefie umiarkowanej półkuli północnej. Drzewa lub krzewy z eliptycznymi liśćmi do 15 cm długości, zwykle opatrzonymi przylistkami, kwiaty białe lub różowe na długich szypułkach, pojedyncze lub zebrane w baldaszki, owocem jest kulisty pestkowiec zawierający kulistą pestkę i soczysty, jadalny miąższ.
W Polsce w stanie naturalnym występują 2 gatunki: wiśnia karłowa, zwana również wisienką stepową, rosnąca na nielicznych stanowiskach na wyżynach południowych, gatunek prawnie chroniony, oraz wiśnia ptasia, nazywana popularnie czereśnią lub trześnią, duże drzewo występujące w lasach liściastych i mieszanych, głównie w południowej części Polski. Owoce wiśni spożywane są na surowo i stanowią doskonały surowiec do przetwórstwa. Dotyczy to szczególnie odmian posiadających kwaśne owoce i intensywnie czerwony sok. Wyrabia się z nich soki, konfitury, kompoty, dżemy, wina, nalewki, likiery i różne wyroby cukiernicze. Wiśnie zawierają kwas jabłkowy, cytrynowy, mangan i jod.

TRUSKAWKA - poziomka ananasowa bylina z rodzaju poziomka, powstała w połowie XVIII w. ze skrzyżowania pochodzącej z Wirginii poziomki wirginijskiej z południowoamerykańską poziomka chilijską. Truskawki doskonale nadają się na mrożonki, dżemy i konfitury. Istnieje ponad dwa tysiące odmian dostosowanych do warunków glebowych i klimatycznych, odmian deserowych lub do przetwórstwa. Istnieją również odmiany powtarzające, dające plon wiosną i jesienią. Owoce truskawek z upraw pochodzących z chłodniejszych rejonów strefy klimatu umiarkowanego są bardziej aromatyczne i smaczniejsze niż owoce z obszarów ciepłych, np. południowej Europy. Truskawki zawierają dużo witamin i minerałów

Grusza - rodzaj z rodziny różowatych, obejmuje kilkadziesiąt gatunków drzew i krzewów pochodzących z Eurazji i północnej Afryki. Bardzo dawno użytkowane, a potem uprawiane przez człowieka. W Europie, dowodzą tego wykopaliska z okresu neolitu i wzmianki w Odysei Homera. Jednak dopiero w XVIII wieku wyhodowano w zachodniej Europie wartościowe odmiany co spowodowało popularyzację tych owoców. Obecnie istnieje kilka tysięcy odmian, pochodzących od gruszy polnej, pospolitej,dziko rosnącej w Europie i Azji. W Polsce rośnie na miedzach pól lub obrzeżach lasów, stanowiąc charakterystyczny akcent polskiego krajobrazu. Niektóre odmiany pochodzą od gruszy śnieżnej rosnącej dziko na Bałkanach. Grusza pospolita jest drzewem długowiecznym o błyszczących, okrągłych lub jajowatych liściach. Powstałe z zalążni i dna kwiatowego kuliste owoce są twarde, kamieniste i cierpkie w smaku. Po zerwaniu i krótkim okresie przechowania, miękną i stają się słodsze (tzw. ulęgałki). Grusza polna osiąga wysokość do 20 metrów, jej drewno stanowi cenny materiał w rzeźbiarstwie i meblarstwie. Obecnie uprawiane odmiany grusz europejskich dostarczają, wydłużonych, soczystych, miękkich i intensywnie pachnących owoców.

CYTRUSY
Gjpfrut -cytrusowe, wiecznie zielone drzewo owocowe z rodziny rutowatych będące prawdopodobnie krzyżówką pomarańczy i pompeli, o jadalnych gorzkawych owocach; uprawiany gł. w ciepłych obszarach Ameryki i Azji;
Pomarańcza gorzka - gatunek z grupy owoców cytrusowych, drzewo do 10 m wysokości. Pochodzi z Azji Południowo-Wschodniej, obecnie szeroko rozpowszechnione w uprawie.Owoce kwaśne i gorzkawe, używane do produkcji napojów orzeźwiających, likierów oraz marmolady pomarańczowej. Olejki eteryczne otrzymywane ze skórki owoców lub liści i kwiatów stosowane są w przemyśle spożywczym, kosmetycznym i lecznictwie.
Mandarynka - małe drzewko z rodziny rutowatych, przedstawiciel grupy owoców cytrusowych, pochodzące z południowych Chin. Niewielkie kilkumetrowe drzewko o białych lub różowych kwiatach dostarcza niewielkich, ciemnopomarańczowych owoców. Owoce drzewek dziko rosnących mają nieprzyjemny zapach i bardzo dużo pestek. Obecnie uprawia się uszlachetnione odmiany w różnych rejonach klimatu ciepłego, również odmiany bezpestkowe. W Stanach Zjednoczonych popularne są tangerynki, o zielonej skórce, której kolor zmienia się na prawie czerwony, po umieszczeniu w atmosferze etylenu. Jedną z odmian jest tangela powstała ze skrzyżowania mandarynki z grejpfrutem. W Hiszpanii popularna jest uprawa klementynek powstałych ze skrzyżowania słodkiej pomarańczy z gorzką i dostarczających ciemnoczerwonych owoców z różowoczerwonym miąższem. Cechą charakterystyczną mandarynek jest bardzo łatwe oddzielanie się skórki od segmentów miąższu. maczne, słodkie owoce mandarynek spożywane są prawie wyłącznie w stanie świeżym.
Cytryna - niewielkie, wiecznie zielone drzewo pochodzące z Chin, uprawiane obecnie w licznych odmianach w krajach śródziemnomorskich i w Kalifornii.Posiada kolczaste pędy, błyszczące liście o długości ok. 20 cm, pachnące białe kwiaty oraz owoce o długości ok. 10 cm, składające się z segmentów zawierających kwaśny, soczysty miąższ. Dzięki grubej skórce dobrze znoszą transport i są jednym z najpopularniejszych owoców cytrusowych. Kwaśny sok z cytryny służy do doprawiania sałatek i innych potraw a olejek eteryczny uzyskiwany ze skórek jest wykorzystywany w kosmetyce i przemyśle spożywczym.

Figa, popularna nazwa owocu figowca, zwłaszcza figowca pospolitego (Ficus carica), zwanego również drzewem figowym.Owoc figowca pospolitego był znany i ceniony za właściwości lecznicze w starożytnych społeczeństwach basenu Morza Śródziemnego i Azji Mniejszej. W Starym Testamencie znajdujemy zapis o wyleczeniu śmiertelnie chorego króla Ezechiasza przez proroka Izajasza przy pomocy placka figowego. Rzymski przyrodnik Pliniusz polecał figi w celu przywrócenia sił i energii osobom osłabionym długą chorobą. Obecnie uprawia się wiele gatunków drzewa figowego o owocach w kolorach, zielonym, żółtym lub fioletowym. Świeże, w pełni dojrzałe owoce są bardzo smaczne chociaż przeważnie są one przetwarzane a zwłaszcza suszone. Naukowcom japońskim udało się wyizolować z fig benzaldehyd, który w doświadczeniach wykazuje działanie przeciwnowotworowe.


Morela zwyczajna ), niewielkie drzewo owocowe z rodziny różowatych, pochodzące z Azji Centralnej i Wschodniej, uprawiane szeroko w ciepłych obszarach strefy umiarkowanej. Do Europy zostało sprowadzone przez Arabów w początkach ery nowożytnej. W Polsce uprawa moreli jest niepewna z powodu częstego przemarzania kwiatów podczas wiosennych przymrozków lub wymarzania drzew podczas surowszych zim. Drzewo składa się zwykle z kilku niezbyt grubych pni o wysokości kilkunastu metrów. Liście jajowate lub sercowate, kwiaty białe lub różowe, owoce kuliste pestkowce, pomarańczowe, z omszałą skórką. Owoce są bardzo smaczne, spożywane w postaci surowej lub suszonej, kompotów, dżemów lub konfitur. Suszone morele mają niezwykle silne działanie zasodotwórcze i znajdują zastosowanie w leczeniu nadkwasoty.Morele zawierają najwięcej witaminy A wśród wszystkich owoców. Pestki jadalne, zastępują migdały, wytwarza się z nich olejek znajdujący zastosowanie w kosmetyce.

Brzoskwinia zwyczajna drzewo owocowe z rodziny różowatych. Pochodzi z Azji Wschodniej lub Środkowej. W uprawie od bardzo dawna (2200 lat p.n.e.). Do Polski dotarła we wczesnym średniowieczu (VIII w.).Owoc o soczystym aromatycznym miąższu, żółtoczerwonej omszałej skórce, spożywany na surowo, w postaci suszonej, soków kompotów lub dżemów. Wyhodowano wiele odmian pochodzących od brzoskwini zwyczajnej, w tym również mutację zwaną nektaryną. Posiada ona owoce o gładkiej cienkiej skórce z czerwonym rumieńcem oraz soczysty, bardziej jędrny niż u brzoskwiń miąższ. Owoce brzoskwiń są delikatne i dlatego przeznaczone do transportu zrywa się nie całkiem dojrzałe. Owoce brzoskwiń zawierają dużo składników odżywczych, są niskokaloryczne i poleca się je w kuracjach odtłuszczających. Z uwagi na zasadotwórcze i moczopędne działanie znajdują zastosowanie w diecie chorych na reumatyzm i nerki. Mimo że z pestek brzoskwiń wytwarza się olejek stosowany w kosmetyce to nie należy ich zjadać gdyż są trujące z powodu zawartości kwasu cyjanowodorowego. Jako ozdobną uprawia się brzoskwinię Dawida.