Jura Krakowsko-Częstochowska
JURA
KRAKOWSKO –
CZĘSTOCHOWSKA
„Jednym słowem przedziwny zakątek polskiej ziemi, który poznany i spenetrowany – zostanie na zawsze w sercu wędrowca!”
S. Pagaczewski
Z
apraszamy Państwa do odwiedzenia jednego z najpiękniejszych zakątków Polski – Wyżyna Krakowsko - Częstochowska zwaną Jurą Krakowsko – Częstochowską. Obejmuje obszar między Krakowem a Wieluniem. Tworzy zwężający się ku północy pas o długości 160 km, średniej szerokości 20 km i przeciętnej wysokości 350 m.
O niepowtarzalnym uroku Wyżyny decyduje przepiękny, zróżnicowany krajobraz ze skalistymi wzgórzami, ostańcami, malowniczymi wąwozami, bogata roślinność. W wyniku procesów krasowych powstały liczne formy powierzchniowe i podziemne, tak charakterystyczne dla wyżyny – przedziwnie nieraz ukształtowane skały wapienne (grzebienie, bramy, dziurawce itp.). Ich kształty przywołują często obraz postaci ludzi, zwierząt, przedmiotów, co znalazło zastosowanie w ich nazwach np. Jas i Małgosia, Skrzypek, Herkules.
Drugim charakterystycznym elementem krajobrazu są jaskinie – jest ich to około 900, a więc ponad połowa znanych w Polsce. Największe ich zgrupowania znajdują się w okolicach Ojcowa, Strzegowej. Najgłębszymi jaskiniami Wyżyny są: Studnisko w Sokolich Górach (75.5m), Januszkowa Szczelina koło Rabsztyna (57m), zaś najdłuższymi: system jaskiniowy Szachownica koło Działoszyna (ok.1000m), Jaskinia Wierzchowska Górna koło Ojcowa (ok.700m). Przepiękne nacieki kalcytowe w formie stalaktytów, stalagmitów, czy żeber tworzą niezapomniany obraz. Jaskinie dostarczają wielu informacji o życiu w zamierzchłych czasach.
Jeśli już mówimy o zjawiskach krasowych nie można nie wspomnieć o wywierzyskach czyli źródłach krasowych. Są one charakterystyczne dla południowej i środkowej części wyżyny.
Do atrakcji możemy również zaliczyć przełomy rzek przez wapienne skały. Należy do nich malowniczy przełom Warty nad Mostowem. Przełom Warty pod Działoszynem ma kształt wielkiej podkowy. Na zalesionych zboczach występują w wielu miejscach wapienne wychodnie.
Krajobraz wyżyny nie jest jednolity. Poprzeczne obniżenia rozcinają Wyżynę na cztery mniejsze regiony: Pomost Krakowski, Wyżynę Krakowską, Częstochowską oraz Wieluńską. Każdy z nich ma odrębne cechy krajobrazowe. Od południa ku północy stopniowo nabiera cech równinnych. Południową część Wyżyny rozczłonkowują liczne doliny krasowe o przebiegu północ – południe. Jest to bardzo malownicza część wyżyny.
Szata roślinna wyżyny jest bardzo bogata. Jest czynnikiem, który zmieniając się w różnych porach roku ukazuje Wyżynę zupełnie odmienioną o każdej z tych pór. Dominują tu lasy mieszane i bory sosnowe. Inna jest Wyżyna w świeżej wiosennej zieloności, tryskającej radością budzącego się życia. Inna jesienią, pełna barw kontrastujących z bielą skał, niosących mgiełkę nostalgii. Inna wreszcie zimą, kiedy biel śniegu uzupełnia biel skał. Jest inna ale nieodmiennie piękna. Nawet w strugach deszczu.
Zróżnicowane bardzo środowisko geograficzne, bo przecież występują tu nawet obszary piaszczyste – Pustynia Błędowska (32km2) – sprawiło, że roślinność jest bardzo zróżnicowana. Sąsiadują ze sobą gatunki charakterystyczne dla całej Europy, dla klimatu suchego i wilgotnego, dla gór i stepów.
Dodatkową atrakcją Wyżyny są zamki warowne tzw. „Orle gniazda” wzniesione z kamienia wapiennego na szczytach wapiennych wzgórz, wkomponowane przepiękne w otaczające je skały.
A więc – JURA KRAKOWSKO CZĘSTOCHOWSKA – poznajcie jej piękny, niepowtarzalny krajobraz z tajemniczymi ruinami, uroczymi przełomami i dolinkami, bogatą historię.
A poznawać Wyżynę można różnie - wybierając się tu na wczasy, wycieczkę samochodową, rowerową, konną lub po prostu przemierzając ją pieszo, a nawet podziwiając z lotu ptaka. Tu, obcując z przyrodą możemy odpocząć od zgiełku Dia codziennego.
Na całym terenie Jury Krakowsko – Częstochowskiej znajdziemy wiele wzniesień, które są doskonałymi punktami widokowymi, wiele przepięknych pełnych uroku zakątków.