Kwasy
Kwasy ? związki chemiczne wykazujące charakter kwasowy, co w zależności od definicji może oznaczać zdolność do
* zakwaszania środowiska (definicja Arrheniusa)
* dostarczania kationów wodorowych (definicja Br?nsteda-Lowry?ego)
* przyjmowania pary elektronowej (definicja Lewisa).
W najprostszym podejściu kwasy są to związki chemiczne zawierające łatwo dysocjujące atomy wodoru. W roztworach wodnych dysocjują one na kation wodorowy i anion reszty kwasowej. Związki chemiczne o właściwościach przeciwnych do kwasowych to zasady.
Do najbardziej znanych tlenowych kwasów nieorganicznych (wg definicji Arrheniusa) zaliczyć można:
* kwas azotowy(V)
* kwas azotowy(III)
* kwas siarkowy(VI)
* kwas siarkowy(IV)
* kwas fosforowy(V)
* kwas węglowy
* kwas chlorowy(V)
* kwas borowy
Najważniejsze beztlenowe kwasy nieorganiczne:
* kwas chlorowodorowy
* kwas cyjanowodorowy
* kwas siarkowodorowy
* kwas fluorowodorowy
* kwas bromowodorowy
* kwas jodowodorowy
Inne:
* kwas deoksyrybonukleinowy (DNA) - poli(diester kwasu fosforowego)
TEORIE KWASÓW I ZASAD
Teorie kwasów i zasad w miarę poznawania nowych faktów, są typowym przykładem ewolucji pojęć w dziedzinie nauki jaką jest chemia. Alchemicy substancje charakteryzujące się kwaśnym smakiem nazwali kwasami, natomiast te o gorzkim, mydlanym posmaku, zasadami. W późniejszym czasie zauważono też, że kwasy barwią papierek wskaźnikowy na czerwono, natomiast zasady, na niebiesko.
W czasach nieco nam bliższych, definicję kwasów i zasad bardziej zbliżoną do prawdy podał nam Arrhenius. Zgodnie z teorią dysocjacji elektrolitycznej, kwasami były substancje, które w wodzie dysocjowały na kationy wodorowe (H ) i aniony reszty kwasowej (A-), zasadami natomiast związki, które w wodzie dysocjowały na kationy i aniony wodorotlenowe (OH-).
teoria Arrheniusa kwasów i zasad
Według tej teorii produktem reakcji kwasu z zasadą jest sól. Zgodnie z teorią Arrheniusa zarówno kwasy jak i zasady są cząsteczkami obojętnymi.
Wiele soli w roztworze wodnym zachowuje się jak kwas lub zasada. Odczyn ich wodnych roztworów jest kwaśny lub zasadowy. By wytłumaczyć te fakty wprowadzono nowe zjawisko jakim jest hydroliza. Hydrolizie, czyli rozkładowi pod wpływem wody (hydro - woda i liza - rozkład) ulegają jedynie sole mocnych kwasów i słabych zasad, słabych kwasów i mocnych zasad, oraz słabych kwasów i słabych zasad. Pojęcie hydrolizy pozwala przewidzieć odczyn wodnych roztworów soli. Przeanalizujmy teraz odczyny roztworów NaCl, NH4Cl, Na2CO3, CH3COONH4 oraz (CH3COO)2Mg.
hydroliza NaCl
hydroliza NH4Cl
hydroliza Na2CO3
hydroliza CH3COONH4
hydroliza (CH3COO)2Mg
Problem:
Jaki jest odczyn wodnego roztworu następujących związków?
KI, Na2S, NaHS, NaHSO4, NaHCO3, AlCl3, MgSO4, C2H5ONa, KMnO4, NaF, (NH4)2SO4, NH4Br, fenolan sodu.