Geografia jako nauka i źródła wiedzy geograficznej

Geografia - to nauka przyrodnicza i społeczna zajmująca się badaniem powierzchni Ziemi (przestrzeni geograficznej). Nazwa ta pochodzi od słów: geos - "ziemia" i grapho - "opis". Geografia zajmuje się też związkami jakie zachodzą między środowiskiem przyrodniczym, a działalnością człowieka.

Geografia jest nauką interdyscyplinarną, tzn. do wyjaśnienia zjawisk i procesów korzysta z wiedzy także innych dyscyplin naukowych, tj. biologii, chemii czy fizyki.

Podział nauk geograficznych

Geografia fizyczna - zajmuje się środowiskiem przyrodniczym, jego cechami i zjawiskami je kształtującymi. W skład geografii fizycznej wchodzą:
- geomorfologia (nauka o rzeźbie powierzchni Ziemi);
- klimatologia (nauka o klimacie);
- meteogologia (nauka zajmująca się badaniem zjawisk i procesów zachodzących w atmosferze, szczególnie w jej niższej warstwie - troposferze);
- synoptyka (dział meteorologii zajmujący się prognozowaniem pogody);
- biogeografia (nauka zajmująca się przestrzennym rozmieszczeniem żyjących na Ziemi gatunków roślin i zwierząt);
- hydrologia (nauka zajmująca się badaniem wody (pod każdą postacią) występującej w środowisku przyrodniczym);
- glacjologia (nauka z rodziny hydrologii, zajmująca się badaniem lodowców, ich występowaniem, procesami ich powstawania oraz badaniem ich wpływu na środowisko).

Geografia społeczno - gospodarcza - zajmuje się przestrzennymi strukturami życia społecznego i gospodarczego oraz poszczególnych działów gospodarki. W skład geografii połeczno - gospodarczej wchodzą:
- geografia ludności (nauka badająca wzajemne zależności pomiędzy człowiekiem a środowiskiem geograficznym);
- geografia osadnictwa (zajmuje się rozmieszczeniem oraz układami przestrzennymi wszystkich typów i rodzajów osiedli ludzkich);
- geografia rolnictwa (dział zajmujący się badaniem wzajemnych relacji między rolnictwem a środowiskiem geograficznym);
- geografia przemysłu (nauka badająca strukturę przestrzenną przemysłu - w skali lokalnej, międzynarodowej oraz procesy czasowo - przestrzenne ją kształtujące);
- geografia transportu;
- geografia polityczna;
- geografia społeczna (nauka badająca zróżnicowanie przestrzenne struktur społecznych oraz wzajemne oddziaływanie tych struktur i środowiska geograficznego);
- geografia kultury (dział zajmujący się związkami pomiędzy kulturą a przestrzenią);
- geografia historyczna;
- geografia turystyczna;
- geografia regionalna (zajmująca się opisem cech środowiska geograficznego poszczególnych obszarów Ziemi);

Źródła wiedzy geograficznej:
a) źródła bezpośrednie:
- fotografie;
- obserwacje terenowe;
- pomiary terenowe;
- kartowanie terenowe;

b) źródła pośrednie:
- wywiady;
- podręczniki;
- ankiety;
- słowniki, leksykony;
- encyklopedie;
- książki, czasopisma naukowe i popularno - naukowe;
- filmy geograficzne;
- gazety, czasopisma;
- mapy i atlasy;
- internet