Podstawowe pojęcia chemiczne
Mieszanina - zmieszane ze sobą co najmniej dwie substancje chemiczne.
Mieszanina jednorodna - mieszanina, której składników nie można zobaczyć gołym okiem lub za pomocą prostych przyrządów optycznych. Np.: powietrze, roztwór soli w wodzie, mosiądz, brąz, dwutlenek węgla, roztwór cukru z wodą.
Mieszanina niejednorodna – mieszanina, której składniki można zobaczyć gołym okiem lub za pomocą prostych przyrządów optycznych. Np.: piasek z wodą, opiłki żelaza z siarką, żwir z wodą, piasek z makiem.
Sposoby rozdzielania niektórych mieszanin jednorodnych:
Odparowanie – cieczy od ciała stałego
Krystalizacja – polega na wydzielaniu się z roztworu substancji w postaci kryształków wskutek np.: odparowania wody
Destylacja – rozdzielenie składników mieszaniny ciekłej jednorodnej, wykorzystując przy tym różnice temperatur wrzenia różnych cieczy.
Sposoby rozdzielania niektórych mieszanin niejednorodnych:
Dekantacja – oddzielenie ciała stałego od cieczy przez zlanie klarownej cieczy znad osadu
Sączenie(filtracja) – przelewanie mieszaniny cieczy z ciałem stałym przez sączek z bibuły
Sedymentacja – opadanie na dno naczynia cząsteczek ciała stałego w cieczy
Pierwiastek chemiczny – substancja prosta, której nie można rozłożyć na prostsze.
Związek chemiczny – substancja złożona z co najmniej dwóch różnych pierwiastków połączonych ze sobą trwale.
Substancja chemiczna – rodzaj materii o określonym stałym składzie chemicznym.
Właściwości substancji – zespół charakterystycznych cech danej substancji pozwalający na jej rozpoznanie. Dzielą się na:
Właściwości fizyczne – stan skupienia, gęstość, barwa, połysk, temp. Wrzenia i topnienia, przewodnictwo elektryczne i cieplne.
Właściwości chemiczne – zapach, smak, palność, trujące działania na organizmach żywych.
Zjawisko fizyczne – przemiana, w której wyniku nie powstaje żadna nowa substancja. Np.: topnienie parafiny, parowanie wody, rozdrabnianie kryształków cukru, wyciąganie drutu z miedzi, przepływ prądu przez przewodnik
Reakcja/ przemiana chemiczna – przemiana, w której wyniku powstaje nowa substancja o innych właściwościach. Np.: spalanie magnezu w powietrzu, powstanie tlenu z tlenku rtęci, czernienie miedzi ogrzewanej na powietrzu, spalanie parafiny.