Większość bakterii to organizmy cudzożywne (heterotroficzne). Odżywianie heterotroficzne polega na pobieraniu gotowej materii organicznej wytwarzanej przez inne organizmy. Większość bakterii wykorzystuje w tym celu martwą materię organiczną. Znamy też bakterie samożywne (autotroficzne). Odżywianie autotroficzne polega na samodzielnym wytwarzaniu materii organicznej z materii nie organicznej. Jeśli niezbędna do tego energia pochodzi z utleniania prostych związków mineralnych mamy do czynienia z chemosyntezą. W przypadku gdy do asymilacji dwutlenku węgla wykorzystywana jest energia świetlna, to znaczy że zachodzi fotosynteza.
Autotrofizm Do odżywiania autotroficznego zaliczamy fotosyntezę i chemosyntezę. Fotosynteza Fotosynteza to asymilacja CO2 + K2 O – C6H12O6 + 6O2 CO2=czynnik warunkujący zajście fotosyntezy to obecność CO2.(CO2-0,05% wystarczy do zajścia procesu, CO2 powyżej 1% zwiększa intensywność procesu) H2O=wpływa na uaktywnienie się reakcji enzymatycznych zachodzących podczas fotosyntezy, wpływa na wytwarzanie się chlorofilu oraz na metabolizm roślin. E słoneczna= jest konieczna do zajścia fotosyntezy, rośliny cieniolubne zużywa od 0,5% do 3,5% energii ze 100%.Chlorofil musi być w organizmie. Temperatura musi być właściwa. Fotosynteza przebiega w fazie jasnej i ciemnej. Faza jasna: światło słoneczne pada na powierzchnię liścia rośliny i wybija z sieci krystalicznej chlorofilu elektrony, które przechodzą na łańcuch akceptorów elektronowych, który ułożony jest zgodnie ze wzrastającym potencjałem oksydacyjno-redukcyjnym. Akceptory łańcucha transportu elektronów to: Terrodoksyna(FE2+-FE3+)-Plastocyjanina(CU+-CU2+)-Plastochinon-Cytochromy(CU+-CU2+) Nikotydy nikotyno-amido-adenina . Elektrony przechodząc przez ogniwa tracą E słoneczną, przechwytywaną przez adenozyno trójfosforan – ATP. ATP to czynnik siły asymilacyjnej powstałej w fazie ciemnej. Faza ciemna: dzieli się na: kortoksytację, redukcję, regenerację (cykl Calvina). Kortoksytacja - polega na przyłączeniu CO2 do rybulozo 1,5-dwufosforanu. Powstają 2 cząsteczki kwasu 3-fosfogliceronowego. Redukcja – dla zredukowania kwasu 3-fosforogliceronowego potrzebna jest siła asymilacyjna, H z NH2PA i E z ATP. Zredukuje to kwas 3-fg. Na aldehyd 3-fosforoglicerynowy. 1 cząsteczka 3-fg. stanowi zysk asymilacyjny (tworzy węglowodany), 5 cząsteczek przechodzi do 3 etapu. Regeneracja – odtworzenie rybulozo 1,5-dwufosforanu. Cykl się powtarza. Chemosynteza Chemosynteza polega na asymilacji CO2 i H2O do związków organicznych. Energia pochodzi z utleniania substancji nieorganicznych takich jak H2S, NH3, CO, H, związki żelazawe. E przechwytywana jest w wiązania chemiczne typu ATP. W pierwszej fazie uzyskiwanie E (odpowiada jasnej) w drugiej fazie przekształcenie substancji (dopowiada ciemnej). W zależności od utlenianego źródła E do syntez wyróżniamy grupy bakterii: nitrofikacyjna (amoniak-azotynt,azotany)[nitrobakter], wodorowe [hydrogenomonos] siarkowe (siarka lub siarkowodór)[tribacylius] i żelaziste[tribacylius feroxydus]. Porównanie znaczenia fotosyntezy i chemosyntezy Fotosynteza Chemosynteza warunkuje życie na ziemi Wzbogaca glebę o azot wytwarza duże biomasy nie wytwarza dużej biomasy równowaga gazowa Neutralizuje trudno przyswajalne lub toksyczne substancje Złoża naturalne -gaz, ropa, węgiel Heterotrofizm Polega na wykorzystaniu materii organicznej wytworzonej przez autotrofy. Dzielimy je na pasożyty, saprofity, symbioty. Pasożyty odżywiają się kosztem tkanki żywej gospodarza osłabiając wzrost, rozwój, choroby gospodarza. Przedstawicielami są: wszy, pchły, huba drzewna, buławianka, bakterie. Saprofity odżywiają się wykorzystując martwą materię organiczną rozkładając ja na energię Przedstawicielami są: bakterie, grzyby. Symbioty odżywiają się poprzez korzystne współżycie z innym organizmem. Przedstawicielami są: porosty, mikoryza. Przystosowanie do heterotroficznego sposobu odżywiania się: Odcinek pobierania pokarmu, odcinek trawienia, odcinek przesuwania i magazynowania, odcinek wchłaniania, odcinek formowania i usuwania kału. Do pobierania pokarmu zwierzęta używają: kły, zęby, dzioby, wargi, kończyny przednie, szpony, trąby, aparaty gębowe, język. Pobierany pokarm jest trawiony mechanicznie i chemicznie Enzymy: amylolityczne- węglowodory złożone – cukry proste, lipolityczne – tłuszcze – gliceryna + kwasy tłuszczowe, proteolityczne – białka – aminokwasy
Matura ustna
1.wymień budowę i funkcje związków organicznych występujących w organizmie
CUKRY(węglowodany): zbudowane od 3-7 atomów węgla- monosacharydy-(cukry proste); są rozpuszczalne w wodzie; są niezbędnym składnikiem płynów ustrojowych- d...
Pytania maturalne
1.wymień budowę i funkcje związków organicznych występujących w organizmie
CUKRY(węglowodany): zbudowane od 3-7 atomów węgla- monosacharydy-(cukry proste); są rozpuszczalne w wodzie; są niezbędnym składnikiem płynów ustrojowych- d...