Rozwój transportu samochodowego w Polsce

Transport samochodowy – odbywa się przede wszystkim na drogach kołowych o nawierzchni twardej i gruntowej, tworzących najbardziej gęstą sieć transportową. Umożliwia one dotarcie do wszystkich miejscowości i niemal do każdego domu i dlatego nazywa się go transportem „ od drzwi do drzwi ”. Jest to jedna z najważniejszych zalet tegoż transportu, ponieważ nie trzeba przesiadać się ani przeładowywać towaru – ładunku. Podstawowe wady to: mała ładowność i duża energochłonność.W przypadku przewozów masowych transport drogowy nie wytrzymuje konkrenji kolei.Jest natomiast niezastąpiony przy przewozach na małe odległości niewielkich partii towaru lub osób.Rozwój tej gałęzi transportu silnie warunkują czynniki ekonomiczne, wymaga bowiem rozbudowanej sieci utwardzonych dróg i zaplecza zaopatrzeniowo-remontowego.Na dużą skalę rozwinął się więc przede wszystkim w krajach wysoko rozwiniętych.Jednak największą rolę odgrywa w krajach rozwijająych się, gdzie przy znikomej(lub żadnej) konkurencji innych środków transportu pozostaje jedynym środkiem przewozu towarów i ludzi.

Transport samochodowy jest podstawową, obok kolei, gałęzią transportu w Polsce, przeowzi blisko 80% ładuków i 70% pasażerów . Na polskich szosach porusza się 12mln pojazdów z czego 9mln to samochody osobowe. Własny pojazd posiada co druga rodzina.Ze względu jednak na niewielką średnią odległość przewozu musimy stwierdzić,że do zaledwie 24% pracy przewozowej w przewozach ładunków i 55% w przeowach pasażerskich jest wykorzystywany transport samochodowy.W roku 1994 długość dróg kołowych w Polsce o twardej nawierzchni wynosiła 235 tys. km . Porównując gęstość położenia dróg kołowych do dróg kolejowych, to drogi kołowe mają prawie 10 razy większą gęstość niż kolejowe. Rozmieszczenie sieci dróg kołowych na terenie kraju jest bardziej równomierne w porównaniu z rozmieszczeniem dróg kolejowych. Niestety jak chodzi o szybkość przemieszczania się transportu, to niestety zajmujemy jedno z niższych miejsc porównując z innymi krajami. Szczególnie brakuje w Polsce dróg szybkiego ruchu oraz (przede wszystkim) autostrad, którymi można by się szybko przemieścić z jednego końca Polski na drugi koniec Polski.Najgęstszą siecią dróg dysponują województwa położone w południowej i zachodniej części Polski.

Momentem przełomowym dla polskiego transportu samochodowego- głównie w przewozach międzynarodowych, stało się przełamanie monopolu przewoźników państwowych.Dynamiczny rozwój sektora prywatnego doprowadził do ostrej konkurencji na rynku przewozów pasażerskich i towarowych, co w połączeniu ze znacznym spadkiem eksportu i ograniczeniem produkcji krajowych zakładów zapoczątkowało głęboki kryzys branży transportowej.Poważnym problemem dla polskich przewoźników jest również limitowanie zezwoleń na jazd samochodów ciężarowych do innych krajów byłego ZSRR.W najlepszej sytuacji są przewoźnicy obsługujący przewozy pasażerskie na liniach międzynarodowych, przejazdy autobusami są tańsze niż przejazdy koleją.W ostatnich latach w kraju nastąpiła znaczna unifikacja i unowocześnienie taboru, co wiąże się z ekspansją na polski rynek producentów samochodowów osobowych i ciężarowych z różnych krajów Europy.Brak jednak środków finansowych na unowocześnienie taboru komunikacji miejskiej.Drogi kołowe najdłuższą i najgęstszą sieć transportową w kraju.W ciągu ostatnich 35 lat długość dróg publicznych o twardej nawierzchni zwiększyła się prawie dwukrotnie i w 1995r, wynosiła 237,2 tys. km, to jest 75,8km na kilometr kwadratowy.Jest ona znacznie zróżnicowana przestrzennie.Ponad 46 tys. Km, to jest 19,5% dróg o twardej powierzchni, znajdowało się w obrębie miast.Największą gęstość dróg w przeliczeniu na 100 kilometrów kwadratowych charakteryzują się województwa poludniowe, w tym zwłaszcza: katowickie – 180,2 km, krakowskie – 175,3 km i bielskie – 160,9.W 1995 r. Autostrady stanowiły 0,1% długości dróg, natomiast drogi ekspresowe i inne drogi o dwóch jezdniach – -0,7%.Najdłuższy odcinek autostrady poniemieckiej znajduje się na Dolnym Śląsku:
Krzywa -Legnica-Wrocław (93 km), natomiast zbudowany po drugiej wojnie światowej – między Krakowem i Katowicami (75 km).Najdłuższa droga ekspresowa łączy Warszawę z Katowicami.Pozostałe drogi dwujezdniowe, to większość podmiejskie drogi prowadzące do dużych aglomeracji miejskich lub ich obwodnice.Najważniejsze drogi o znaczeniu międzynarodowym będą włączone do systemu autostrad.
W 1995 r. Transportem samochodowym przewieziono 1131,6 mln osób i 1086,8 mln t ładunków.

Przemysł samochodowy obejmuje bardzo dużą liczbę zakładów,aczkolwiek produkty finalne powstają w kilku ośrodkach: w Warszawie, Bielsku-Białej i Tychach,Jelczu koło Wrocławia,Starachowicach,Sanoku i w Antoniaku koło Poznania.Wyroby tego przemysłu odbiegają jednak od standardów europejskich i są trudno zbywalne na rynkach krajów rozwiniętych gospodarczo.Większość fabryk przemysłu samochodowego prowadzi pertraktacje z zagranicznymi koncernami, próbując w ten sposób przezwyciężyć kryzys, w którym się obecnie znajdują.