Przystosowanie organizmów do życia w środowisku

KRETY JAKO PRZEDSTAWICIELE ZWIERZĄT ŻYJĄCYCH POD ZIEMIĄ


Większość kretów to zwierzęta kopiące nory i spędzające prawie całe życie pod ziemią, więc trudno zobaczyć je na powierzchni ziemi. Chociaż pierwotnie krety były zwierzętami, które żyją w lesie, to jednak preferują one łąki oraz środowiska trawiaste, gdzie gleba jest pulchna i żyzna. W takich warunkach kretom łatwiej kopie się tunele oraz występuje bardzo dużo bezkręgowców, które stanowią dla nich pokarm. Krety często spotyka się w lasach liściastych, natomiast w iglastych rzadziej. Wiele gatunków unika terenów bagnistych, gdzie w zalanych terenach nie mogą polować. Krety nie kopią tuneli na terenach piaszczystych, ponieważ ich nory mogą zostać zasypane.
Krety mają krótkie czarne futerka, które mogą układać się w każdą stronę, co pomaga im w przemieszczaniu się pod ziemią.
Szerokie, łopatkowate łapki opatrzone są w silne pazury, które ułatwiają kretom kopanie korytarzy. Otwory słuchowe mogą być przysłaniane niewielkimi fałdami skóry, co zapobiega dostawaniu się ziemi do uszu.
Oczy kretów są bardzo małe(wielkości ziarnka maku) i osłonięte owłosionymi powiekami, a u niektórych mogą być całkowicie pokryte skórą. Krety są wtedy prawie ślepe jednak oczy pozostają wrażliwe na światło, dzięki czemu zwierzęta te odróżniają noc od dnia.
Jeśli zajdzie taka potrzeba, to wszystkie krety potrafią pływać. Niektóre z nich np. kret wschodnioamerykański ma błony na nogach, chociaż zwykle zdarza się, że krety te nie żyją nawet w pobliżu wody.
W przypadku śmierci jednego z kretów do jego tuneli wprowadza się inny kret, który potrafi w ciągu dwóch godzin przystosować do nowego systemu podziemnych korytarzy.



WIELBŁĄDY JAKO PRZEDTAWICIELE ZWIERZĄT ŻYJĄCYCH NA PUSTYNI


Wielbłądy jednogarbne zwane dromaderami występują na pustyniach północnej Afryki i Bliskiego Wschodu, gdzie żyje w stanie udomowionym lub półdzikim.
Wielbłądy doskonale czują się w warunkach pustynnych, do których są bardzo dobrze przystosowane.
Długie rzęsy i małe owłosione małżowiny uszne zabezpieczają oczy i uszy wielbłąda przed dostaniem się do nich piasku, podobnie jak nozdrza, które mogą się zamykać. Masa ciała zwierzęcia nie opiera się na racicach, ale na szerokich poduszkach, dzięki czemu wielbłąd może bez trudu poruszać się po sypkim i miękkim piasku.
Wielbłąd może przetrwać pijąc niewiele wody. Rowek, który biegnie od każdego nozdrza w kierunku górnej wargi umożliwia zlizywanie bardzo małych ilości wody wydostającej się przez otwory nosowe i jej powtórne wykorzystanie. Ssak ten bardzo oszczędza wodę, ponieważ wydaje suche odchody, a jego nerki minimalizują ilość wody w moczu. Wielbłąd potrafi przeżyć stratę dużych ilości wody, sięgających do 40% masy jego ciała. Temperatura jego ciała może bardzo wzrosnąć, bez wydzielania potu. Wielbłądy zaczynają się pocić dopiero kiedy temperatura ich ciała osiągnie 40 stopni Celsjusza.
Ssaki te, gdy nie pracują mogą wytrwać nie pijąc nawet 10 miesięcy, a potrzebną do życia wodę czerpią z pokarmu, który zjadają. Jeśli jednak nadarzy się okazja mogą wypić nawet do 100 litrów.



JAK PTAKI PRZYSTOSOWAŁY SIĘ DO LATANIA


Każda część ciała ptaka jest zbudowana tak, aby umożliwić latanie. Przez ewolucję rozwinęły się u nich skrzydła, które u różnych gatunków przystosowane są do różnych technik latania.
Ptaki są naturalnymi mistrzami aerodynamiki. Dzięki procesowi ewolucji każda część ciała doskonale wykorzystuje właściwości fizyczne powietrza.
Pióra ptaków mają bardzo skomplikowaną budowę. Typowe pióro składa się ze stosiny i dwóch chorągiewek. Pióra posiadające sztywne chorągiewki nazywane są piórami konturowymi: tworzą one powierzchnie lotne skrzydeł i ogona oraz okrywają ptasi tułów. Pod piórami konturowymi znajdują się pióra puchowe. Pióra zwane lotkami umożliwiają ptakom latanie, natomiast te, które znajdują się w ogonie czyli sterówki umożliwiają im sterowanie.
Ptaki posiadają również kości pneumatyczne, czyli kości wypełnione powietrzem, co pomaga im w lataniu ponieważ są o wiele lżejsze.
Ptak musi nie tylko oszczędzać energię, ale również szybko ją wytwarzać. Aby to było możliwe jego ciało musi być zaopatrywane w wystarczającą ilość tlenu. Następuje to dzięki bardzo wydajnemu układowi oddechowemu. Powietrze dostaje się nie tylko do płuc, lecz także do worków powietrznych, które ulokowane są w okolicy piersi i gardła.
Tak więc ptaki doskonale przystosowały się do latania. Jeden gatunek lata wyżej, drugi niżej, jeden szybciej, drugi wolniej, ale i tak wszystkie są doskonałymi lotnikami.



JAK RYBY PRZYSTOSOWAŁY SIĘ DO PŁYWANIA

Ryby należą do pierwszych kręgowców, które pojawiły się na świecie. Przez miliony lat wykształciły przystosowania do warunków, w których żyją. Doskonale poradziły sobie z wszelkimi trudnościami, jakie stwarza pływanie pod powierzchnią wody. Poruszają się w wodnym środowisku optymalnie wykorzystując energię ruchów.
Ryby żyją w bardzo dogodnych warunkach. Woda dostarcza im pokarmu, tlenu oraz podtrzymuje je dzięki sile wyporu i czyni je pozornie lżejszymi niż są naprawdę. Woda chłodzi także ciało ryby, co pozwala utrzymać jej mięśnie we właściwej temperaturze. Wszystko to sprawia, że ruchy ryb są wydajne i płynne.
Ryby są płaskie jak ludzka dłoń lub mają kształt wrzecionowaty, tak że pływają w wodzie z łatwością tylko w jednym kierunku: do przodu. Niektóre ryby takie jak węgorze pływają wyginając swoje ciało.


Wiele innych ryb rozwinęło kilka innych udoskonaleń.
Najważniejszym spośród nich jest płetwa ogonowa. Prawie wszystkie gatunki posiadają szeroki i spłaszczony ogon. U takiej ryby jak pstrąg główną funkcją ogona jest wzmocnienie falowania ciała.



Płetwy u pstrąga czy makreli lub ryb tego typu wykorzystywane są jako stery i stabilizatory, jednak u niektórych gatunków są organami napędowymi.

Wolno pływające ryby najczęściej wiosłują płetwami piersiowymi. U płaszczek płetwy piersiowe powiększyły się przybierając kształt skrzydeł.

Niewiele ryb może równać się prędkością pływania z włócznikiem, który posiada specjalnie wyprofilowaną płetwę ogonową, toteż gdy ryba nią macha wzbudza siły ciągnące rybę do przodu, a popychające od tyłu.
Obserwując różne sposoby pływania ryb można dojść do wniosku, że ryby spośród wszystkich organizmów na Ziemi poruszają się najefektywniej.



JAK KAKTUSY PRZYSTOSOWAŁY SIĘ DO ŻYCIA NA PUSTYNI

Kaktusy i inne sukulenty są przystosowane do życia w warunkach gdzie bardzo mało jest podstawowej dla życia substancji czyli wody. Mają rożne kolory i kształty, niektóre z nich to rośliny uprawne i doniczkowe.
Kaktusy są grupą roślin przystosowaną do życia w warunkach, w których istnieje niedobór wody. Potrafią doskonale pobierać wodę z podłoża i magazynować ją w swoich mięsistych liściach, łodygach, lub czasem korzeniach.
Niektóre kaktusy posiadają tak długie korzenie, że mogą sięgać nimi bardzo głęboko w glebę i zwiększać możliwość wchłaniania wody. Jednak istnieje wiele gatunków kaktusów, które posiadają korzenie zaskakująco małe w stosunku do swojej wielkości. Tego względu rośliny te muszą magazynować wodę opadową.
Kaktusy wykorzystują swoje zapasy wody do fotosyntezy i innych potrzebnych do życia procesów. Kiedy tempo pobierania wody z gleby jest niskie i ma ujemny wpływ na proces fotosyntezy, kaktusy pobierają wodę z tkanki magazynującej. Sukulenty potrafią gromadzić duże ilości wody w swoich łodygach, a niektóre gatunki mogą utracić nawet ponad połowę swoich zapasów zanim ujawnią tego skutki.
U niektórych kaktusów liście są zreduko - wane do postaci kolców, co obniża poziom utraty wody. Fotosyntezę prowadzą wtedy komórki zielonych łodyg.
Liście kaktusów są zwykle grube i mięsiste, mają małą powierzchnię pod względem wielkości. Niektóre mogą być kuliste, ponieważ kształt ten jest bardzo wydajny w suchych warunkach. Niektóre kaktusy wykształcają grubą kutykulę czyli woskową warstwę, która redukuje utratę wody.
Tak więc kaktusy są roślinami bardzo wytrzymałymi i odpornymi na utratę wody.


Źródła: „Świat wiedzy, zwierzęta i rośliny”