Efekt cieplarniany
Efekt cieplarniany - zwany szklarniany to zjawisko ocieplenia się klimatu Ziemi polegający na zatrzymywaniu się pewnej ilości ciepła emitowanego do atmosfery . Jest to spowodowane wzrostem zawartości gazów cieplarnianych gł. CO, freonów metanu i pod tlenku azotu
Gazy szklarniowe przepuszczają widoczne pasmo fal słonecznych natomiast adsorbują promieniowanie podczerwone zapobiegając tym ucieczce ciepła w kosmos. Są to: freony, tl. azotu ozon, metan , dwutlenek węgla.
Wątpliwość I Rola chmur.-nie wiemy czy powstaje sprzężenie zwrotne miedzy ociepleniem a chmurami Jeśli tak to czy będą one ujemne czy dodatnie...
Wątpliwość II (gazy szklarniowe) Pytanie dotyczy jakie skutki mogą przynieść większe ocieplenie Ziemi np. odtajnienia gleby uwolnienie metanu, zwiększenie efektu szklarniowego. Wzrost średnicy rocznej temp. Ok. 3*c może spowodować wzrost temp.(topnienie lodu na biegunach)
Wątpliwość III Gdyby morze arktyczne uwolnione zostało od lodów czy promienie wnikały by do wody i magazynowały by ja (ocieplenie i powodzie) nastąpiło by zwiększenie parowania i ocieplenia, opady, czy nastąpiło by zwiększenie zgromadzenia lodów. Wątpliwość IV fauna i flora zmieniła by się.
Jak zmniejszyć efekt cieplarniany-ocieplenie Ziemi może nastąpić tak szybko ,że zwierzęta i rośliny nie zdążą się przyzwyczaić i nikt nie wie co może się wydarzyć. Zmniejszyć efekt cieplarniany można po przez sadzenie drzew, które zmniejsza zaw. CO2 w atmosferze, ale trzeba by zasadzić nimi teren Argentyny który zrównoważył by wszystkie szkodliwe gazy samochodów na świecie, nie biorąc zniszczenia produkowane przez przemysł i elektrownie. Jedyną drogą do zahamowania zmian jest ograniczenie produkcji gazów , zmniejszenie użycia energii jądrowej do której wytworzenia wytwarza się CO2. elektrownie jądrowe powinny być zastąpione elekt. Wodnymi które nie produkują CO2 oraz zwiększenie wykorzystania energii słonecznej.
Smog- mgła inwersyjna wynikająca z połączenia dymu , mgły i pary wodnej.
Smog siarkowy(londyński)- powstaje w wielkich aglomeracjach w klimacie umiarkowanym ,w wyniku spalania zasiarczanego węgla. Skondensowana sadza tlenków siarki, węgla(SO2, SO3, CO) działa na organizmy parząc. Poraża układu oddechowy i źle działa na układ krążenia. Powoduje zachorowania i nagłe zgony(Londyn Boże Narodzenie 1952) Polska często: Kraków, górny Śląsk , Zakopane , kotlina jeleniogórska.
OZON w atmosferze w wyniku oddziaływania promieniowania słonecznego w paśmie ultrafioletu O2 zostaje rozbita na dwa atomy tlenu. Atomowy tlen reaguje z tlenem czastecz. O2 tworząc ozon O3. Ten że ozon stratosferyczny pełni pożyteczną rolę dzięki temu że absorbuje dużą cześć ultrafioletowego promieniowania słonecznego z zakresu UV/B. UV/B działa na ozon rozkładając go na cz. tlenu.
Co jest powodem zanikania warstwy ozonowej- Na podstawie badań udowodniono że gł. przyczyna niszczenia warstwy ozonowej są niektóre zw. chemiczne produkowane przez człowieka , emitowane do atmosfery są to: węglowodory, które w swoich cz. mogą zawierać at. chlorowców np. chlor, brom. Te substancje miały szerokie zastosowanie w wielu dziedzinach. Powszechnie stosowane były freony w produkcji lodówek, urządzeń chłodniczych. W Polsce zastosowano 1916 ton tych substancji.
Co to jest antarktyczna dziura ozonowa- Jest to nowe zjawisko spowodowane działalnością człowieka. Zanim do stratosfery dotarły zw. chloru bromu poziom ozonu na wiosnę nad Antarktydą był o 30-40% niższy niż nad Arktyką . Wynikało to z różnych warunków atm. Panującymi nad biegunami. Od końca lat 70 występuje spadek ozonu nawet ponad 60% Zjawisko to trwa ok. 2 miesięcy i nazwane jest dziura ozonowa.
Czy obserwuje się zubożenie warstwy ozonowej w skali globalnej. Tak od 1979 tempo spadku nad półkulą południową ok. 4% a północną 3% na dekadę.
Woda jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych zw. chemicznych na Ziemi, a zarazem zw. decydującym o życiu organizmów w tym i człowieka. Woda wchodzi w skład organizmów , pełni funkcję środowiska życia. Jest składnikiem pożywienia oraz umożliwia przemianę materii. Gdyby nie było wody to na Ziemi nie istniało by żadne życie i dla tego powinniśmy ją oszczędzać. Obieg wody w przyrodzie- woda paruje z ziemi i z aparatów szparkowych w roślinach. Zatrzymuje się w górnej części atmosfery i pod wpływem niskiej temp. Skrapla się. Proces zaczyna się od nowa.
Mały obieg- morze ,chmury . morze
Duży obieg - morze chmury ląd rzeki morze
Rodzaje wód ?opadowe
Powierzchniowe: Stojące Płynące
Podziemne :zaskórne głębinowe
Stan zasobu wód- Wody zmagazynowane 99%, Wody słone 93%. Wody słodkie 6%. Wody ciekłe<1%
Bilans wodny -zasoby wodne danego kraju ocenia się na podstawie bilansu wodnego czyli zestawienia ilościowego przychodu i rozchodu wody w ciągu roku.
Przeciętny bilans wodny Ziem polskich-
1.Przychód wody z opadów atmosferycznych rzek zza granicy - 191,4 km3
2.Powrót do atmosfery przez parowanie powierzchni ziemi i transpiracje roślin - 132,8km3
3.Odpływ powierzchniowy i podziemny 58,6km3
4.Nie dający się pozyskać odpływ wezbraniowy i biologiczno sanitarny ?36,6 km3
5.Możliwy do pozyskania Zasób dyspozycyjny 22 km3
Zasób dyspozycyjny Polsce nie jest duży
Na jednego mieszkańca przypada na dobę 4,5 km3 . To stawia nasz kraj na 22 miejscu z pośród 26 państw europejskich
Powodzie mogą być wynikiem wezbrań wód morskich ale są często działaniem gospodarki człowieka, bowiem zamiast woda wsiąkać w grunt spływa po jego powierzchni(wycięte lasy). Złe wsiąkanie w glebę i ulewne deszcze są powodami powstawania powodzi.
Ochrona warstwy ozonowej Ograniczenie zanieczyszczeń atmosfery powodowanych przez procesy spalania i procesy technologiczne polega na:
Odpylaniu i unieszkodliwianiu gazów odlotowych i eliminowaniu wyziewów przemysłowych przez: A) wprowadzenie filtrów , hermetyzację procesu produkcji i transportu , odsiarczanie paliwa , zmiany w technologii spalania B) zmniejszenie uciążliwości pojazdów przez wprowadzenie: benzyny bezołowiowej, paliwa gazowego, silników elektrycznych, standardów europejskich. W ograniczeniu przepływu zanieczyszczeń powietrza niezbędna jest rola pasów zieleni. Głównym celem polityki ekologicznej jest w okresie ochrony atmosfery jest : przeprowadzenie restrukturyzacji i modernizacji przemysłu ; wyposażenie aut w katalizatory; instalowanie kotłów fluidalnych.
Dziura ozonowa to zjawisko ubytku ozonu w ozonosferze, związane z zanieczyszczeniami atmosfery zw. reagującymi z ozonem. Związki te to: freony, bromek metylu czterochlorek węgla, chlorek metylu, tlenki azotu.