Mejoza jest sposobem podziału jądra komórkowego charakterystycznym dla Eucaryota . W przeciwieństwie do mitozy zmienia on liczbę chromosomów chromosomów jądrach potomnych potomnych ten sposób, że redukuje ją o połowę – z 2n do 1n, stąd nazywana jest podziałem redukcyjnym R!. Na mejozę składają się 2 cykle: pierwszy to tzw. heterotropowy – następuje w nim redukcja chromosomów chromosomów 2n do 1n, w tym czasie następuje również mieszanie się materiału genetycznego pochodzącego od rodziców. Najdłuższą fazą pierwszego cyklu podziałowego jest PROFAZA I – podzielona na pięć stadiów: 1.Leptoten – pojawiają się cienkie i nieco splątane nici chromosomów; Zygoten – stadium koniugacji chromosomów homologicznych, tzn. jeden chromosom pochodzi od matki, drugi od ojca i oba zawierają gen determinujący np. kolor oczu; dobierają się one w pary, układają równolegle tworząc tzw. biwalent; u człowieka jest ich 23; 2. Pachyten – w tej fazie zachodzi crossing-over, czyli mieszanie materiału genetycznego; fragment chromatydy (każdy chromosom składa się z dwóch części zwanych właśnie chromatydami) jednego chromosomu homologicznego łączy się z fragmentem chromatydy drugiego chromosomu homologicznego. Po crossing-over w biwalencie mamy więc dwie chromatydy, które posiadają odcinki wymienione (zrekombinowane) i dwie, które mają odcinki swoje, nie wymienione (niezrekombinowane). 3.Diploten – chromosomy w biwalentach oddzielają się od siebie; biwalenty, w których nie nastąpiła wymiana fragmentów odcinków, dzielą się oczywiście na dwa niezrekombinowane chromosomy, każdy składający się z dwóch chromatyd. Diakineza – tzw. stadium kontrakcji; zanika jąderko i otoczka jądrowa; biwalenty zostają zepchnięte w środkowy obszar komórki; METAFAZA I – rozwijające się od leptotenu włókna wrzeciona podziałowego przyłączają się do centromerów (połączenia chromatyd) i układają całe biwalenty w płaszczyźnie równikowej; następuje rozrywanie chiazm (zgrubienia biwalentów będące wynikiem łączenia się chromatyd), pęknięcie ostatniej kończy tę fazę; ANAFAZA I – skracające się włókna wrzeciona odciągają chromosomy homologiczne do przeciwległych biegunów komórki, tak więc z każdego biwalentu jeden chromosom „idzie” do jednego bieguna, a drugi do drugiego; faza kończy się w momencie, kiedy chromosomy osiągną maksymalne oddalenie; TELOFAZA I – odtwarza się otoczka jądrowa, pojawia się jąderko; chromosomy ulegają częściowo despiralizacji; teraz następuje cytokineza (podział cytoplazmy); Drugi cykl podziałowy nazywamy podziałem homotypowym, ponieważ formalnie nie zmienia on liczby chromosomów. Składa się z czterech etapów: PROFAZA II – jest krótka i w obu jądrach potomnych taka sama; następuje pogrubienie chromosomów oraz wzmożone tworzenie włókien wrzeciona kariokinetycznego; pod koniec zanikają jąderka i pękają otoczki jądrowe; METAFAZA II – następuje rozrywanie centromerów; pęknięcie ostatniego oznacza koniec tej fazy; ANAFAZA II – do przeciwległych biegunów wędrują połówki wszystkich chromosomów; chromosomów człowieka każda z wędrujących grup składa się z 23 chromosomów; TELOFAZA II – wokół każdej z czterech grup chromosomów odtwarzana jest otoczka jądrowa, pojawiają się jąderka, a chromosomy ulegają despiralizacji; Skutkiem podziału mejotycznego jest: - zwiększenie liczby jąder potomnych do czterech - utrzymanie zmniejszonym po pierwszym podziale do 1n liczby chromosomów we wszystkich komórkach - zmniejszenie ilości DNA z 2c do 1c - komórki potomne posiadają pojedyncze chromosomy typu niezrekombinowanego tzw. rodzicielskie i typu zrekombinowanego (wymieszane); powstaje więc losowy zestaw chromosomów, co jest źródłem różnorodności w świecie organizmów żywych;
Genetyka
1. DNA-PODSTAWOWY NOŚNIK INFORMACJI GENETYCZNEJ.
a)Budowa: z 4 nukleotydów. Każdy nukleotyd składa się z pentozy-deoksyrybozy, reszty kwasu fosforowego i zasady azotowej. Zasady azotowe różnicują nukleotydy(A ademina T tymina C cytozyna ...
Komórka jako podstawowa jednostka funkcjonalna i strukturalna organizmów
Każdy żywy organizm, pomijając kontrowersyjne wirusy, składa się, z co najmniej jednej komórki. Różnorodność życia na Ziemi jest ogromna, jego istota jednak zawsze pozostaje taka sama. Jest nią komórka. Począwszy od prostych jednokomó...
Realizacja informacji genetycznej w biosyntezie białka.
Właściwości poszczególnych białek każdego organizmu są zaszyfrowane w kwasach deoksyrybonukleinowych (DNA) genów jądra komórkowego. Jednostką materialną, decydującą o przekazywaniu poszczególnych dziedzicznych właściwości organizmu...
Hormony i gruczoły dokrewne.
CO TO SĄ GRUCZOŁY DOKREWNE ?
By wyjaśnić czym są gruczoły dokrewne należy zapoznać się czym ogólnie są gruczoły. Gruczoły są to narządy człowieka i zwierząt wydzielające różne substancje niezbędne dla organizmu. Gruc...
Główne etapy ewolucji roślin i zwierząt.
Pierwszym stadium ewolucji bylo po-wstanie zywych komórek, a nastepnie rozwój róznorodnych jednokomórkowych organizmów. Wiekszosc z nich jest jeszcze dzisiaj bogato reprezentowana. Zyjacymi obecnie potomkami tych organizmów sa bakterie, jednok...