konflikt kubański

Po załamaniu się akcji amerykańskiej w Zatoce Świń Fidel Castro porzucił resztę wątpliwości i otwarcie wszedł na drogę współpracy z ZSRR. Sam Castro określił się jako marksista-leninista. Waszyngton nadal planował usunięcie przywódcy kubańskiego. Widząc to, Kreml podjął ryzykowną próbę wykorzystania sytuacji. 11 IX 1962 r. rząd ZSRR ostrzegł Waszyngton ze akcja wojskowa USA przeciw Kubie może doprowadzić do wojny atomowej. Było to oświadczenie maskujące działanie radzieckie. Jednocześnie bowiem w głębokiej tajemnicy Kreml zaczął sprowadzać na Kubę wyrzutnie rakietowe zdolne do ataku atomowego na USA. Nie potwierdzone pogłoski do instalacji rakiet radzieckich docierały do białego domu przez jakiś czas głównie od emigrantów kubańskich przybywających z wyspy. 14 X analitycy CIA stwierdzili na zdjęciach wykonanych orze samoloty U-2 wyraźne kształty radzieckich wyrzutni. Wysłuchawszy ministra spraw zagranicznych ZSRR Gromyki twierdzącego iż pomoc radziecka dla Kuby na jedynie charakter defensywny 22 X Kennedy wygłosił specjalne przemówienie do amerykanów w którym podał znane mu fakty oraz oświadczył że wystrzelenie choćby jednej rakiety z terytorium Kuby wywoła zmasowany atak atomowy USA na ZSRR. Zażądał usunięcia rakiet radzieckich radzieckich zapowiedział morską blokadę Kuby.

Sojusznicy z USA NATO wyrazili pełne zrozumienie i poparcie dla stanowiska Waszyngtonu. Siły zbrojne USA ZSRR zostały postawione w stan pełnej gotowości. Kryzys groził w każdej chwili wybuchem wojny nuklearnej. Notabene w tym samym czasie Chiny ponownie zaatakowały Indie. 24 X 18 statków radzieckich na Atlantyku zmieniło kurs w tym jeden po rewizji amerykańskiej. Dwa dni później Chruszczow zgodził się wycofać rakiety w zamian za obietnicę USA pozostawienia Kuby w spokoju. 27 X zażądał dodatkowo usunięcia amerykańskich rakiet z baz w turcji, jednak Kennedy odpowiedział pozytywnie na pierwszy list a zignorował drugi. Kreml została zaskoczony determinacją Kenneddy-ego oraz dokładnością danych znajdujących się w posiadaniu USA, m.in dzięki informacjom Jurija Sosenki i Olega Pienkowskiego z KGB którzy przeszli na stronę amerykańską. Wymiana listów miedzy Chruszczowem a Kennedym spowodowała wycofanie broni radzieckiej. Waszyngton zrezygnował z planów obalenia Castro. W poczuciu odpowiedzialności za pokój światowy obie strony cofnęły się ale rezygnacja zaczepnych stanowiła niewątpliwie porażkę Moskwy. Następstwem kryzysu kubańskiego było uświadomienie sobie przez kierownictwo radzieckie że warunki do gwałtownych przemian rewolucyjnych w świecie jeszcze nie dojrzały; dla USA kryzys stworzył doping do rozbudowy sił strategicznych. Rozpoczął się nowy etap walki o wpływy w świecie na którym Waszyngton zaczął grać rolę bardziej czynną.