Rozwój zrównoważony

Widmo kryzysu ekologicznego posiada dynamikę o wymiarze globalnym. Kryzys oznacza tu ingerencję człowieka w układy przyrodnicze, które przekraczają zdolność środowiska do samodzielnej kompensacji zachodzących zmian. Przyczyn kryzysu ekologicznego, należy szukać przede wszystkim w lekceważących postawach człowieka wobec przyrody, w procesie rozwoju cywilizacji przemysłowej.
Sytuacje kryzysowe mogą spowodować zagrożenia:
-zwyczajne w następstwie niekontrolowanej, codziennej działalności społeczno – gospodarczej lub
nadzwyczajne w wyniku awarii, katastrofy i klęski żywiołowej.
Do zagrożeń zwyczajnych zaliczyć należy:
-globalną zmianę klimatu - efekt cieplarniany,
-zmniejszanie grubości stratosferycznej warstwy ozonowej,
-zmniejszanie różnorodności biologicznej ekosystemów,
-wylesienie i pustynnienie terenów,
-degradacja wód oceanicznych i morskich,
-niekontrolowany rozwój techniki wojskowej,
-niezrównoważony rozwój gospodarczy.
Kumulacja poszczególnych zjawisk może doprowadzić do wystąpienia klęski ekologicznej w wymiarze lokalnym i regionalnym. Przykładem mogą być występujące coraz liczniej, szczególnie w rejonach dotychczas omijanych przez klęski żywiołowe, powodzie, huragany, pożary i susze.

Zrównoważony rozwój to koncepcja integracji celów ekologicznych, społecznych i gospodarczych w polityce państwa. W Polsce na zrównoważony rozwój zamiennie używa się także określeń: trwały rozwój oraz ekorozwój. Zrównoważony rozwój oznacza, że wzrost gospodarczy prowadzi do zwiększania spójności społecznej (w tym m.in. zmniejszania rozwarstwienia społecznego, wyrównywania szans, przeciwdziałania marginalizacji i dyskryminacji) oraz podnoszenia jakości środowiska naturalnego poprzez m.in. ograniczanie szkodliwego wpływu produkcji i konsumpcji na stan środowiska, aktywną ochronę zasobów przyrodniczych. Zrównoważony rozwój leży w polu zainteresowań wielu organizacji międzynarodowych. Należą do nich m.in. Program Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska, instytucje Unii Europejskiej (Parlament Europejski, Europejski Komitet Ekonomiczno - Społeczny), Rada Europy. Zrównoważony rozwój stanowi ważny element systemu prawa międzynarodowego. Do najważniejszych dokumentów prawnomiędzynarodowych ujmujących problematykę zrównoważonego rozwoju należą: Agenda 21, Konwencja o Dostępie do Informacji, Udziale Społeczeństwa w Podejmowaniu Decyzji oraz Dostępie do Sprawiedliwości w Sprawach Dotyczących Środowiska.

Ochrona gatunkowa wraz z ochroną obszarową (rezerwatową) stanowią dwa główne filary systemu ochrony przyrody w Polsce i większości krajów świata. Ochrona gatunkowa odnosi się do rodzimych gatunków dziko żyjących zwierząt, zwłaszcza rzadkich, endemicznych i zagrożonych wyginięciem. Ważnym i niezbędnym uzupełnieniem ochrony gatunkowej jest ochrona obszarowa, czyli w formie rezerwatów przyrody, parków narodowych, rezerwatów biosfery itp. Ochrona gatunkowa zawodzi, bowiem tam, gdzie gatunki tracą siedliska, zasoby i przyjazną przestrzeń życiową. Ochrona obszarowa ma na celu zabezpieczenie całych zespołów zwierzęcych i wybranych gatunków wraz z ich siedliskami na określonym terenie.

Użytkami ekologicznymi są zasługujące na ochronę pozostałości ekosystemów, mających znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej - naturalne zbiorniki wodne, śródpolne i śródleśne oczka wodne, kępy drzew i krzewów, bagna, torfowiska, wydmy, płaty nieużytkowanej roślinności, starorzecza, wychodnie skalne, skarpy, kamieńce, siedliska przyrodnicze oraz stanowiska rzadkich lub chronionych gatunków roślin, zwierząt, i grzybów, ich ostoje oraz miejsca rozmnażania lub miejsca sezonowego przebywania.

Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 to sieć obszarów chronionych na terenie państw członkowskich Unii Europejskiej. Celem wyznaczania tych obszarów jest ochrona cennych pod względem przyrodniczym i zagrożonych składników różnorodności biologicznej w państwach Unii Europejskiej.

Polityka ekologiczna państwa- zrównoważony rozwój gospodarczy kontrolowany przez państwo.

Szczyt ziemi to moment, w którym skończą się zasoby energetyczne węgiel ropa itp.

Szczyt ziemi- spotkanie przedstawicieli państw w celu zapobiegania takiej sytuacji jak szczyt ziemi czy zagrożenia wynikające z przemysłu typu dziura ozonowa itp.

Bio centra- parki narodowe/krajobrazowe, rezerwaty charakteryzują się dużą różnorodnością gatunkową.


bpi