Azja - powtórzenie
AZJA
Azja to największy kontynent świata ( 44,4 mln km2), a razem z Europą tworzy największy obszar lądowy, zwany Eurazją.
Azja graniczy z:
a. Europą ( poprzez Góry Ural, rzekę Emba, wybrzeżem Morza Kaspijskiego – N , podnóże Gór Kaukaz – N, Morze Azowskie, Morze Czarne, Cieśninę Bosfor, Morze Egejskie)
b. Afryką ( Kanał Sueski, Morze Czerwone, Cieśnina Bab al. Mandab )
c. Ameryką PN. ( Cieśnina Beringa )
Azja ma bardzo rozbudowaną linię brzegową.
Klimat Azji:
a. strefa klimatów okołobiegunowych z lodowcami i tundrą;
b. strefa umiarkowana chłodna ( Syberia) z lasami iglastymi ( tajga syberyjska )
c. strefa umiarkowana ciepła ( stepy )
d. strefa klimatów podzwrotnikowych i zwrotnikowych ( z półpustyniami i pustyniami ( gabi ) )
W klimacie monsunowym, o dużej ilości opadów w lecie, występują lasy liściaste ( Azja południowo – wschodnia ), wyspy Indonezji i Filipin – klimat równikowy z lasami równikowymi.
Azję zamieszkuje ponad 4 mld ludzi ( ponad 60% ), z czego najwięcej mieszka w Chinach ( 1325 mln ), Indiach ( 1150 mln ), Indonezji ( 234 mln ), Bangladeszu, Pakistanie, Japonii.
Azja to kontynent bardzo zróżnicowany pod względem religijnym, językowym, narodowościowym.
Główne religie:
- chrześcijaństwo:
. katolicyzm ( Filipiny )
. protestantyzm
. prawosławie i inne kościoły wschodnie ( Republiki Radzieckie )
- islam:
.szyizm
.sunnizm
- buddyzm: ( Chiny, Japonia, Mongolia )
. buddyzm PN. i Pd.
. lamaizm
. konfucjanizm
. teonizm
. szintoizm
-judaizm ( Izrael )
- hinduizm ( Indie )
-religie animistyczne
Dominujące języki:
- chiński
- hindi
- arabski
- japoński
Zróżnicowanie religijne i narodowościowe doprowadza do licznych konfliktów w Azji ( np. Ziemia Święta ).
Większość mieszkańców Azji mieszka na wsi, mimo to na terenie Azji znajduje się najwięcej wielomilionowych miast.
Główne problemy:
- brak dostępu do wody
- przeludnienie
- głód/ niedożywienie
- liczne choroby
- konflikty
- klęski żywiołowe ( trzęsienia ziemi, tsunami )
- zróżnicowanie gospodarcze państw