Edukacja Kulturalna- Ściągi
1.Początki
Podstawowa tradycja związana ze źródłosłowem jest tradycją obecną do dnia dzisiejszego. CYCERO I zaczyna używać słowa „kultura” co do ducha- „uprawa ducha” (kultywować-uprawiać); tradycja która oddziela kulturę duchowa i kul.materialną. Założenie: czł.jest elementem natury ale wyrasta ponad nią, tym bardziej jest człowiekiem im więcej wyrośnie ponad naturę. O poziomie jego człowieczeństwa świadczy to ile udało mu się wyrosnąć ponad naturę. Kultura jest zjawiskiem specyficznie ludzkim. Budując kulturę- „rosnąć”. Cywilizacja- świat czł.który jest budowany wtedy,kiedy czł.stara się wyrosnąć ponad naturę. Wymiar werdykalny- pion idący w górę. Intuicyjna świadomość- to to,że kultura jest czymś pozytywnym. Kultura wyższa i kul.niższa- jest to ocena, to co wyższe to bardziej jest waloryzowane. Pojawia się zatem wątpliwość czy jest kultura wyższa i kultura niższa. Człowiek dziedziczy cechy wyuczone, co udowodnił słynny biolog LORENC (otrzymał za to odkrycie nagrode Nobla). Wg Lorenca- tym co odróżnia czł.od zwierz.jest to że czł.uczy się wartości, czł.nie kieruje się instynktem biologicznym, ale racjami. „Regres społeczności”-książka Lorenca,która mówi, że czł.coraz mniej uczy się wartości,stąd „regres”. „Podnoszenie czyjejś kultury”- móimy o poziomie werdykalnym, mamy potrzebe oceniania i jest to dla nas oczywiste. Czł.trzeba czegoś nauczyć, aby był czymś więcej. Przykładem oceny negatywnej jest: ktoś zachowuje się jak zwierzę.
2.Tradycja werdykalna- jest tą tradycją w której nie rozdziela się kultury i edukacji; jest to myślenie które jest u wszelkich podstaw pedagogicznych. Nie zastanawiamy się tylko myślimy, że to co idzie w góre jest dobre i lepsze.Zmierzanie do wartości idealnych odbywa się w góre. Prawo, dobro, piękno- grecka triada wartości; pojęcia te są nierozłączne; agados- dobro. Myślenie starożytnych Greków- czł.wyrasta ponad poziom natury,gdyż dąży do prawdy, dobra i pękna; jęsli coś jest piękne-jest dobre, jęsli coś jest dobre- jest prawdziwe; odwrotnie jest tak samo.
Subiektywizm- wartością jest to co ktoś uzna za wartościowe.
Relatywizm- wartością jest to co ktoś uzna za wartościowe ale zależy w jakich warunkach. Subiektywizm wyeliminował możliwość myślenia werdykalnego. To co było związane z rośnięcie m w wartości zamienia się w rozum. Czł.kulturalny jest dobrze wykształcony o odpowiednim poziomie intelektualnym. Zaczynają pojawiać się problemy społeczne związane z różnymi grupami. Każda z grup ma swoja kulturę, ale pojawia się wątpliwość czy jest to wyłącznie kultura intelektualna.
3.Ujęcie horyzontalne- całkowite zaniechanie wskazywania celów; -ujecie antropologiczno-opisowe XIXw.:odwracanie myślenia o kulturze- zaczyna się mówić o kulturach, wszystko jest na tym samym poziomie; kultura to są: wartości, normy, wzory zachowań, zachowania i wytwory tych zachowań wspólne dla danej grupy.Każda grupa ma swoją kulture, której nie oceniamy. Do tej pory było: czł.musi się doskonalić by zbliżyć się do ideału kulturalnego. Teraz jest: kultura ma miejsce wszędzie gdzie coś robi czł.
4.Człowiek kulturalny XXw.: A.Jawłowska- l.70-te- ideał czł.kul.można analizować w 3 wymiarach: 1)porządna struktura intelektualna (zasób informacji,umiejętn.interpret., zdolność rozumienia, operatywność myślenia, racjonalność), 2)uwewnętrzniane cele i wartości (spójna konfiguracja wartości naczelnych, ranga przypisywa.wartością, wzory sukcesu), 3)oczkiwane kierunki aktywności społ.kult. (działania twórcze, innowacyjne i ekspresyjne).
5.Rozumienie edukacji kult. 1)podnoszenie, pogłębianie kultury jednostek, grup; 2) zwiększanie kompetencji kulturowej, kulturalny- wartościowanie, kulturowy- opisywanie i podkreślanie różnic. W tradycji polskiej interpretacja Dz.Jankowskiego- 3 sposoby rozumienia: 1)utożsamiana z edu.humanistyczną- najbardziej werdykalne; rozumienie wartości może być różne. 2)utożsamiana z edu.artys.i estety.- najczęściej swoje odniesienie ma w szkole. 3)przygotowanie do uczestnictwa w kulturze- do u.biernego i czynnego, jest to przygoto.do uczestn.w kulturze symbolicznej; to ona jest specyficzna dla ludzi, czł.to istota która porozumiewa się z innymi za pomoca symboli.
6.Dziedzictwo kulturowe- dzisiaj eduk.kult.musi kształtować obyczajowość, a więc kształtować pewne zachowania społ. Muszą rozumieć jakie normy chcą kultywować, jakie muszą akceptować przedstawiciele grup. Zadania programu eduk.kultu.dotycza dziedzictwa kulturalnego- dziedziczenie->sukcesja, prawo do spuścizny; dziedziczność-> charakter przekazywanych cech jednostkowych, mechanizmy biologiczne ale i cechy wyuczone; dziedzictwo-> może mieć charakter sukcesji materialnej i duchowej, dotyczy przekazywania wzorów kultury w danej grupie i efekty realizacji tych wytworów, wzory dotyczą stosunku do norm i wartości. Dziedzictwo w eduk.kult.-> przekaz wzorów w grupie związane z wartościami i normami grupy, obejmujące dorobek duchowy i materialny a więc wytwory anim acji tych wzorów. Przekaz dziedzictwa: 1)świadomy- polityka kulturalna oświatowa; 2)nieświadomy- środowiska; 3)dowolne- sami wybierami co chcemy kultywować; 4)wymuszone- uwarunkowaniami politycznymi i historycznymi, środowiska silnych migracji.
7.Kultura współczesna- 4 stanowiska: I.założenie, że kul.współ.jest kontynuacją wysrastającą z pewnych korzeni, jest to kontynuacja ciągła lub przerwana; baśń jako gat.liter.dotyczy sytuacji fikcyjnych, główną osią jest walka dobra ze złem, ostatecznie zwycięża dobro, siły dobra muszą być sprowadzane przez różnego rodzaju prób- 4 zasad.cnoty: roztropność, męstwo, umiarkowanie, sprawiedliwość. Baśń miała od początku funkcję wychowawczą. Podważanie racji baśni nastąpiło w kulturze zachodniej. Ok.wieku XX- dziecko należy wprowadzać w świat realiów.Baś wypadła z podstawowych badań pedag.Dzis baśń wraca poprzez literaturę, sztukę i film. II.kontestacja- eduk.kul.musi założyć dobre kompetencje w kanonie, jeśli mówimy o kontestacji-> t o pokazujemy co i dlaczego kontestować, kontestowanie opiera się na porównywaniu. III.izolacja- wewnątrz niego odnajdejemy 2 ścieżki: 1)programowa ahistoryczność- zerwanie z korzeniami, programowo zaczynać od zera; 2)postmodernizm- zestawienie wszystkiego ze wszystkim, gdyż z tego wynika coś ciekawego, wolność w zestawieniu elementów aby uzyskać nowy
Jakie pojęcie daje pewna ramę w splocie tradycji kulturowych?W latach 80-tych XXw. ONZ poprzez UNESCO zwołało konferencję, która miała na celu debatę na temat radzenia sobie z różnymi kulturami. W czerwcu 1980r. Papiez J.P.II został zaproszony do UNESCO w Paryżu jako autorytet- było to przemówienie, które podkreślało że tożsamość narodów powinna być traktowana jako najwyższa wartość. Żadne argumenty nie mogą odbierać tożsamości nar odowej niezależnie od struktur narodów. Międzynarodowa Konferencja UNESCO w 1982r.w Meksyku- kultura powinna być traktowana jako czynnik czynnego rozwoju, uczestnicy spotkania zgodzili się że należy wspólnie określić znaczenia kultury. Definicja kultury nie spełnia kryteriów logicznych, nie wskazuje cech wyróżniających, cech o charakterze duchowym i materialnym. Kolejna konferencja miała wzmocnić podział i lata 1988-1997/98- miały być dekadą, która zabezpiecza funkcjonowanie społ. 4 cele: 1)uznanie kulturowego wymiaru rozwoju- ma być przeciwdziałaniem wyłączności rozumienia rozwoju w sensie ekonomicznym; 2)umocnienie i wzbogacenie odrębności kulturowych- pojawia się powracanie do korzeni, aby wzmocnić tożsamość i złagodzić konflikty wynikłe ze zdarzenia kultur; 3)rozszerzenie uczestnictwa ludzi w kulturze- widziany silny wkład kultury europejskiej, dotyczy kul.symbolicznej, rozpowszechnianie sztuki; 4)rozwijanie do współpracy w dziedzinie kultur- zadanie najłatwiejsze, udało się najlepiej, problem jednak narastał szybciej niż przewidywano.W 1992 konferencja UNESCO w Genewie, gdzie celem jest podsumowanie dekady w celu zwiększenia efektywności. Stwierdzono tam, iż cele są traktowane przez poszczególne państwa zbyt ogólnikowo. Powstaje pomysł na „Projekt procesów edukacyjnych i polityki oświatowej”- jest to 7 zadań: 1.wprowadzenie do wiedzy i oceny dziedzictwa kulturowego oraz do uczestnictwa we współczesnym życiu kulturalnym- ważne jest krytyczne myślenie; 2.zaangażowanie w procesy upowszechniania kultury- żeby zmienić stosunek bierno-odbiorczy na aktywny, włączenie ludzi w coś co jest ważne, np. adaptacja zabytków; 3.uwrażliwianie na równoważną godność kultur i na podstawową więź łączącą dziedzictwo ze współczesnością- godność->to już nie tylko ujęcie antropologiczne, ale również wartościowanie;która jest wysoką wartością; ważny jest związek dziedzictwa ze współczesnością- chodzi o takie edukowanie by czł.rozumiał że kultura to proces który trwa. 4.edukacja estetyczna i artystyczna- estetycz.->chodzi o ocenę, bardziej teoretyczną i uwrażliwianie na zjawiska w świecie; artys.->praktyczna, dotyczy twórczego uprawiania. 5.kształcenie do wartości moralnych i obywatelskich. 6.przygotowanie do krytycznego korzystania z masowych środków przekazu- krytycznego->świadomość; tempo rozwoju technicznego jest tak wielkie że nie możemy za nim nadążyć; chodzi o rozumienie np.że reklama nie jest prawdą; chodzi o świadomość, że media mogą zmienić fakty. 7.kształcenie międzykulturalne i wielokulturowe- międzykult.->ma przygotować, że ludzie musza się wzajemnie tolerować; wielokult.->my edukujemy do znalezienia się w sytuacj.różnych kultur. 7 zadań to odpowiedź na pytanie czym powinna zajmować się edukacja kulturalna.