Opór społeczeństwa w czasie II wojny światowej.

Pod okupacją hitlerowską zamarło prawie zupełnie jawne życie kulturalne. Zalążkiem życia literackiego były konspiracyjne wieczory autorskie organizowane w prywatnych mieszkaniach. Na czas wojny przypadły debiuty m.in. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. W podziemnych drukarniach wydano książki napisane w czasie wojny, m.in. „Dywizjon 303” Fiedlera.
Aktorzy polscy zaczęli tworzyć sceny konspiracyjne, które wystawiały sztuki w mieszkaniach prywatnych.
Polscy muzycy, którzy nie mogli wykonywać muzyki kompozytorów zakazanych (Fryderyk Chopin), działali w polskim podziemiu muzycznym. Tak koncertowali m.in. Witold Lutosławski.
Drugim frontem walki o byt narodu polskiego, obok życia kulturalnego Polski Podziemnej, stał się ruch oporu. Zmierzał on do odzyskania niepodległości, przeciwstawiając się polityce okupanta. Społeczeństwo polskie od początku okupacji podjęło walkę z wrogiem. Była to nie tylko walka zbrojna, najbardziej widoczna i efektywna, ale również walka cywilna prowadzona codziennie przez miliony Polaków w domu, pracy i na ulicy.
W ramach walki zbrojnej podjęto działalność bojowo-dywersyjną. Główną uwagę skupiono na wydawaniu prasy konspiracyjnej, której wychodziło ponad 1800 tytułów. Najbardziej znane czasopismo podziemne to „Biuletyn Informacyjny”. Tworzono grupy sabotażowo-dywersyjne, które przeprowadziły szereg akcji bojowych. Oddziały partyzanckie stoczyły wiele bitew.
Walka cywilna polegała na biernym oporze i bojkocie zarządzeń okupanta. Pojawiła się tzw. propaganda szeptana, czyli przekazywanie prawdziwych lub zmyślonych informacji mających podtrzymać na duchu społeczeństwo polskie. W zakładach pracy stosowano sabotaż polegający na uszkadzaniu maszyn lub mało wydajnej pracy.
W czasie II wojny społeczeństwo polskie o tożsamość narodową walczyło w dwojaki sposób. Po pierwsze, pod jęli walkę w obronie zagrożonych dóbr kultury polskiej. Polska nauka i kultura w czasie okupacji spełniała funkcję nie tylko dydaktyczną, ale również wychowawczą. Pozwalała chronić Polaków, młodzież i dorosłych, przed demoralizacją wojenną i okupacyjną.
Drugim sposobem walki o narodowość polską był ruch oporu, który objął wszystkie dziedziny narodowego życia, chroniąc je przed niszczycielską działalnością okupantów.
Obie formy walk doprowadziły do nie zatracenia tożsamości narodowej Polaków w trudnym dla nich okresie.