Stosunek Marszałka Piłsudskiego do Sejmu.

Na podstawie źródła oraz wiedzy pozaźródłowej określ stosunek marszałka Piłsudskiego do sejmu i wyjaśnij jego przyczyny.
Wyjaśnij termin oktrojowanie.

Sytuacja polityczna w Polsce w latach dwudziestych nie należała do najlepszych. Przyczyniło się do tego wiele czynników, które miały potem wpływ na dalsze losy kraju.
Poza głębokim kryzysem politycznym, państwo zmagało się z narastającym kryzysem gospodarczym. Nieudolne rządy spowodowały wojnę celną z Niemcami, w wyniku której drastycznie wzrosło bezrobocie. Pomimo, iż Polska poradziła sobie z tą przeszkodą, znajdując inne rynki zbytu, sytuacja wewnętrzna była nadal dramatyczna. Liczne strajki i manifestacje robotników w 1926 roku, oraz rozbicie polityczne parlamentu, określane pojęciem ?sejmokracji?, spowodowały, że jeden z obywateli postanowił wziąć sprawę w swoje ręce.
Był nim Józef Klemens Piłsudski, polski działacz niepodległościowy, dowódca wojskowy i polityk, który za wszelką cenę chciał naprawić i utrzymać państwo polskie. Poczynania kolejnych rządów pchnęły go do bardzo odważnego, ale zarazem dramatycznego kroku, którym był przewrót majowy, dnia 12 maja 1926r. Następstwami tego wydarzenia było wprowadzenie przez Piłsudskiego systemu autorytarnego, zwanego sanacją. Jako silna osobowość państwowa, miał za sobą rzesze zwolenników i szerokie pole do działania.
Piłsudski od początku nie krył swojej antypatii do Sejmu. Jego pierwszym ciosem wymierzonym przeciwko posłom, była nowela sierpniowa, z dnia 2 sierpnia 1926r. Jej celem przede wszystkim było ograniczenie roli Sejmu. Posłowie przyjmując nowelizację konstytucji, zatwierdzili szerokie uprawnienia Prezydenta, o które walczył Piłsudski. Mianowicie, Prezydent został wyposażony w prawo wydawania rozporządzeń z mocą ustawy. Mógł to czynić w razie konieczności państwowej pomiędzy sesjami Sejmu w zakresie ustawodawstwa, ale bez zmiany konstytucji, budżetu i liczebności wojska, ratyfikacji umów międzynarodowych, wypowiadania wojny i zawierania pokoju. Wydawał rozporządzenia również pod upoważnieniem ustawy i w zakresie wskazanym przez ustawę. Rozporządzenia musiały być przedstawione Sejmowi i traciły moc w razie uchylenia lub nie przedłużenia ich przez Sejm. Posłowie stracili również prawo samorozwiązania Sejmu. Parlament mógł rozwiązać Prezydent na wniosek rządu, ale ?tylko raz z tego samego powodu?. Wprowadzono zasadę, iż wotum nieufności dla rządu, nie mogło być poddane do głosowania na tym samym posiedzeniu, co zostało zgłoszone. Dzięki szerokim uprawnieniom Prezydenta i obsadzeniu najwyższych stanowisk zwolennikami Piłsudskiego, parlament stał się organem, który potulnie wykonywał polecenia elity rządzącej. Upadek systemu parlamentarno ? gabinetowego, dał początek nowemu kierunkowi władzy, jakim był system autorytarny.
W przemówieniu do posłów i senatorów BBWR z dnia 13 marca 1926 roku, Piłsudski powiedział ?. Najpierw należy rozszerzyć władzę prezydenta. Jego rola obecnie jest zbyt nikła. Nie może nic zrobić bez kontrasygnaty. Do czego jest na każdym akcie potrzebna kontrasygnata? Rząd powinien mieć możność rządzenia krajem, to jest jego zadanie. Sejm, jako całość, jako instytucja, gra rolę w państwie, ale w żadnym razie nie poszczególny poseł. Jeżeli prezydent nie jest na wewnątrz państwa przedstawicielem narodu, to jakim sposobem sobie poseł ma prawo ten przywilej brać? Wskutek niechlujnego opracowania konstytucja stała się podobna do rękawiczki. Metoda pracy kompromituje instytucję Sejmu. 5 do 10 posłów może przeszkodzić i zahamować pracę. Poza tym ucieka się od Sejmu przy decydowaniu najważniejszych spraw, w których główną rolę odgrywają konwentykle. Wskutek niemożliwego regulaminu metodyka pracy stała się gorsza od konstytucji. Musicie pójść na rewizję konstytucji, ale to praca bardzo długa, gdyż tam jest tyle zagadnień i spraw, że szybko ich wyczerpać niepodobna?. Piłsudski nie krył, że Sejm przemienił się w organ, który był niechlujny, bezużyteczny i leniwy. Nawet użył kiedyś bardzo mocnych słów, określając Sejm ?Sejmem ladacznic, który należałoby zgnieść jak robactwo?. Wiele w tych słowach prawdy, ponieważ posłowie hamowali decyzję, z powodu braku obecności, nie dochodziło do głosowań, co skutecznie przeszkadzało w tworzeniu państwa. Dlatego Piłsudski postanowił zbudować silny prymat głowy państwa, na rzecz częściowej likwidacji trójpodziału władz. W urzeczywistnieniu tych planów pomogła mu nowa konstytucja.
31 października 1928 roku, BBWR złożyło formalny wniosek w sprawie zmiany konstytucji. W lipcu 1930 roku, Ignacy Mościcki rozwiązuje parlament, co powoduje nowe wybory, 16 listopada 1930r. Ironiczne określone przez przeciwników sanacji, wybory brzeskie, przyniosły spodziewaną wygraną sanacji, która uzyskała 56% mandatów w Sejmie i aż 64% w Senacie. Stąd już droga do uchwalenia konstytucji była prosta łatwa. Do jej podpisania doszło 23 kwietnia 1930r. Następnego dnia weszła w życie wprowadzając ustrój prezydencko ? autorytarny. Zasada naczelną konstytucji była jednolita i niepodzielna władza państwowa, skoncentrowana w rękach Prezydenta. Rozdział V ustawy zasadniczej, zawierał kompetencje Sejmu. Mianowicie Sejm posiadał funkcję ustawodawczą, kontrolę nad działalnością rządu : możliwość wystosowania żądania ustąpienia gabinetu lub ministra, możność pociągnięcia ich do odpowiedzialności konstytucyjnej, składanie interpelacji, zatwierdzanie corocznych rachunków państwowych, udzielanie rządowi absolutorium, udział w kontroli nad długami państwa, ustalanie budżetu i nakładanie podatków na obywateli. Wybory do Sejmu były trójprzymiotnikowe: powszechne, tajne i równe, ale już nie proporcjonalne. Kadencja Sejmu trwała 5 lat, a jego sesję skrócono o 4 miesiące. To co najbardziej bolało posłów, to drastyczne ograniczenie immunitetu parlamentarnego- posłowie?korzystają tylko z takich rękojmi nietykalności, jakich wymaga ich uczestnictwo w pracach Sejmu". Ogólnie mówiąc Sejm tracił wiele, i to na rzecz innego organu, jakim był Senat. Konstytucja przyznała nowe uprawnienia Senatowi - udział (jednak bez prawa do zapoczątkowania) w uchwalaniu wotum nieufności rządowi lub ministrowi, uchylanie zarządzeń wprowadzających stan wyjątkowy. Senat liczył 96 członków, z czego 1/3 senatorów nominowana była przez Prezydenta. Zatem, Senat zyskując na znaczeniu, obsadzany zwolennikami władzy najwyższej, był idealnym organem współpracy.
Wszelkie plany, decyzje, kroki podjęte przez Piłsudskiego podczas budowania ?państwa marzeń?, były skierowane przede wszystkim przeciwko Sejmowi. Piłsudski uważał, że Sejm jest ?Sejmem korupcji? i pod żadnym pozorem, nie mógł dopuścić, by miał jakieś większe znaczenie w sprawowaniu władzy. Nowe wybory i konstytucja, spowodowały, że Sejm został zmuszony do sprawowania podstawowych funkcji. Tracił na znaczeniu w porównaniu z Senatem, posłowie byli zmuszeni do obecności na każdym posiedzeniu Sejmu. Trzeba przyznać, że pomimo, iż rządy Marszałka były czysto autorytarne, prowadzenie państwa silną i zdecydowaną ręką, przyniosły Polsce wiele korzyści, chociaż może historia ocenia to w inny sposób. Ograniczenie funkcji Sejmu również było dobrym posunięciem. Praca Sejmu była mozolna, niespójna i flegmatyczna. Niekiedy całe posiedzenia nie przynosiły żadnych konkretów a tym bardziej efektów. Każdy ma swoje własne zdanie co do osoby Marszałka. Moje jest takie, że jego stosunek do Sejmu był na tyle chłodny, na ile wymagało tego dobro i przyszłość państwa polskiego.

Wyjaśnienie pojęcia:
Oktrojowanie - przyznanie, nadanie, narzucenie przez władzę zwierzchnią jakichś praw, przywilejów (zwł. konstytucji) z pominięciem organu przedstawicielskiego (parlamentu, konstytuanty).

Bez bibliografi bo korzystałam z zeszytów licealnych.