Skutki wojen Rzeczypospolitej w XVII w
W XVII w Rzeczypospolita przeprowadzała wiele wojen z Rosją , Turcją i Szwecją . Wiązała się to z duzymi stratami , przede wszystkim dlatego ze Polska nie zawsze zwyciężała .
Wojny te najbardziej odczuła ludnoćś kraju . Polpulacja na skutek wojny i jej efektów - chorób i głodu spadła. Przeciwnicy przechodzacyprzez ziemie niszczyli uprawy , gospodarstwa , pustoszyli ziemie. Wiele rodzin zostało pozbawionych całego dobytku . Terytorium Rzeczypospolitej zmniejszyło się o niemal 1/5 . Rosjanie uzyskali dużą część Ukrainy , Szwedzi Inflanty , a Turcy Ziemie na południu kraju . Ludzie zmienili sposób myslenia . W dotychczas tolerancyjnym społeczeństwie zaszczepił się nastrój wrogości w stosunku do wyznawców innych religii . Podczas wojen ucierpiała także gospodarka . Zmniejszenie sie ludnoćsi spowodowało upadek rolnictwa i powrót do tańszych metod uprawy . Sprawa pogorszyła się jeszcze bardziej gdzy zmniejszyło się zapotrzebowanie na polskie towary za granicą . Niemcy stali się samowystarczalni i nie pobierali już zboża ani drewna z Polski co spowodaowała niemal całkowity zastój handlu z innymi państwami . Przez to sytuacja szlachty średniej coraz bardziej się pogarszała . Natomiast na tym skorzystały bogate ody szlacheckie , biorąc ubogą szlachtę pod opiekę , a tym samym powiekszając w tani sposób swoje posiadłości ziemskie . Kryzys nie ominą takze rzemiosła , którego poziom cofną sie o kilka dziesięcioleci . W czasie potopu szwedzkiego ogromne straty odniosła kultura polska . . Zmiszcono wiele pałaców i kościołów . Wrogowie pozabierali ze sobą wiele dzieł sztuki . Mimo podpisania Pokoju w Oliwie Szwedzi nie oddali całej części skradzionych dzieł . Po zakończeniu wojny starano sie odbudować zniszczone koscioły i pałace . W związku z przegraną wojną z Turcją Polska podpisała niekorzystny układa w Buchaczu na mocy którego musiała składać roczną daninę Turcji .
Wojny XVII w były dla Polski wielką strata , a przedewszystkim utrata wielu obszarów ziemskich .