Patriotyzm w renesansie - przemówienie

Serdecznie witam wszystkich zebranych. Na dzisiejszym spotkaniu pragnę omówić problem patriotyzmu w renesansie.
Jak powszechnie wiadomo, każdy z nas w mniejszym lub większym stopniu interesuje się sprawami swojego kraju. Nawet w dobie techniki, motoryzacji i przemysłu obserwujemy zainteresowanie polityką u osób ,,niepublicznych”. Któż z nas nie bulwersował się sprawą Rywina, skandalicznym zachowaniem członka Samoobrony-Andrzeja L, czy kontrowersyjnymi wypowiedziami posłanki Renaty B. Czy nie poruszyło nas naśladowanie gestów Jana Pawła II przez prezydenta Polski? Jaki mamy stosunek do tak wysokiej stopy bezrobocia w naszym kraju? Jak sami Państwo widzą nawet uczestnicy wyścigu szczurów znajdują czas, na analizowanie pozycji naszego państwa oraz jego przyszłości.
Zastanówmy się teraz jaką rolę patriotyzm ogrywał przeszło 500 lat temu. Czy życie wtedy nie toczyło się wolniej? Czy nie istniało dużo większe zagrożenie wojną? Jeżeli obecnie przeciętny, zapracowany obywatel przejmuje się państwem, to czy nie robiła tego świta z przed wieków?
Popularnym, poważanym człowiekiem renesansu był Piotr Skarga-gorliwy patriota, któremu na sercu leżało dobro Rzeczpospolitej. Świadczy o tym zbiór ,,Kazań Sejmowych” jego autorstwa. Chciał on ukazać społeczeństwu problemy państwa. Forma wypowiedzi zbliżona do przemówienia narzucała określony styl, charakteryzujący się wyraźnym tonem dydaktycznym, moralizatorskim oraz licznymi emocjonalnymi argumentami. W taki właśnie sposób Skarga piętnuje nieżyczliwość ludzką ku Rzeczypospolitej, niezgodę wewnętrzną, osłabienie władzy króla, różnowierstwo, herezję, niesprawiedliwe prawo oraz upadek moralności. Jest to wyraźny i niepodważalny przykład miłości do ojczyzny i rodaków.

Nie tylko w Polsce martwili się o swój kraj. W trosce o dobro państwa intelektualiści tworzyli obrazy utopijnych państw. Najsłynniejszy z nich to ,,Utopia” Tomasza Morusa. Pragnął on zbudować kraj, w którym króluje sprawiedliwość, nie ma tam kłótni, sporów, walk, wojen. Każdy żyje spokojnie nie zaznając biedy .Zniesione są podziały społeczne. Z pewnością pomyśleli Państwo: ,, świat Morusa jest szary, nudny, jednolity”. Oczywiście! W 100 procentach się z tym zgodzę. Ale co z chęcią autora do budowania porządku, ładu? Doceńmy to! Zauważmy w jego dziele troskę o państwo i jego obywateli!
Za przykładem Morusa poszedł Andrzej Frycz Modrzewski . On jednak nie chce stworzyć nowego państwa, ale zreformować już istniejące. W celu przedstawienia swoich pomysłów pisze dzieło,,O Poprawie Rzeczypospolitej”. W pięciu księgach porusza tematy związane z prawem, wojną, Kościołem, szkolnictwem. Był on duchownym a mimo tego podważył nieomylność papieża. Czy nie świadczy to o jego obiektywności? Spójrzmy też na różnorodność tematów przez niego poruszanych. Autor troszczy się o każdą warstwę społeczną, żąda równości wobec prawa. Jak nietrudno zauważyć patriotyzm w jego życiu odgrywa bardzo ważną rolę.

Jakże wybitny twórca renesansu- Jan Kochanowski omawia w swoich utworach problem patriotyzmu. Sprawy kraju zajmują w jego twórczości bardzo ważne miejsce. Najlepiej świadczy o tym ,,Odprawa Posłów Greckich” . Kochanowski przedstawia w niej epizod poprzedzający wybuch wojny trojańskiej. Autor poucza polityków, daje im rady, ostrzega. Mówi, że są namiestnikami Boga na Ziemi, za swe czyny odspowiadają przed Stwórcą. Poeta szukając sprawiedliwości znosi granicę między stanami społecznymi.
Także we fraszce ,,Na Sokolskie Mogiły” Kochanowski ustami obrońców ojczyzny wyraża pogląd, iż umrzeć za kraj jest rzeczą szczytną, mężną. Pisze on:
,,Nie masz przecz, gościu, złez nad nami tracić,
Taka śmierć mógł byś sam drogo zapłacić”.
Czy patriotyzm, który zajmował tak ważne miejsce w literaturze, nie był obecny również w życiu codziennym? Jestem przekonane, że jeżeli występuje on teraz to z pewnością był i wtedy
i to w znacznie większym stopniu. Jak zdążyli już pewnie Państwo zauważyć przejawiał się on głównie troską o obywateli. Może i my spróbujmy bardziej zatroszczyć się o Polskę! Bierzmy przykład
z wielkich myślicieli renesansu!