mniej województw mniej do nauki
Biznes Bohdan Wyżnikiewicz PKB województwa mazowieckiego jest większy niż całej Słowacji czy Bułgarii. Jego wartość przewyższa PKB dziewięciu najmniejszych krajów członkowskich Unii Europejskiej. Do najzamożniejszych regionów Unii Europejskiej należą regiony, w skład których wchodzą duże metropolie. Tak też jest w Polsce: stolicami pięciu najzamożniejszych województw jest pięć największych polskich miast. Ukształtowane historycznie zróżnicowanie poziomu rozwoju gospodarczego województw stale się zwiększa, a polityka wspierania rozwoju słabszych regionów jest w stanie jedynie spowalniać narastanie różnic. Obecny podział kraju na województwa został wprowadzony 1 stycznia 1999 roku przede wszystkim w celu utworzenia jednostek administracyjnych o potencjale umożliwiającym prowadzenie skutecznej polityki gospodarczej według standardów Unii Europejskiej. Poprzedni podział administracyjny na 49 województw nie spełniał takiego warunku. Stare województwa były nadmiernie rozdrobnione, bowiem zostały powołane w 1975 roku dla rozbicia klik tworzonych przez lokalnych działaczy partii komunistycznej. Pierwsze dwanaście lat funkcjonowania 16 województw stanowi dobrą podstawę do przyjrzenia się, jak w tym czasie zmieniło się zróżnicowanie rozwojowe polskich województw. Dysponujemy danymi tylko do 2009 roku. Wskaźnikiem, który nadaje się do takich analiz, jest produkt krajowy brutto. Zbadamy zmiany dochodowe województw w dwóch aspektach: zmian potencjału gospodarczego województw i zmian zróżnicowania poziomu PKB na 1 mieszkańca. Na początek warto wskazać, że różnice w wielkości i potencjale województw są znaczne i że wynika to z faktu, że tworzeniu nowych województw towarzyszyły przetargi polityczne w sprawie ich liczby. Sytuację tę wykorzystywali politycy, którzy dla zdobycia większej popularności wśród lokalnych wyborców godzili się na tworzenie mniejszych, przez co słabszych ekonomicznie województw. Rachunek za decyzje kierowane względami politycznymi, a nie gospodarczymi jest dość wysoki. Mniejsze i słabsze ekonomicznie województwa rozwijają się wolniej niż duże i silne ekonomicznie regiony. GUS przeliczył PKB w nowym układzie administracyjnym dla 1998 roku, tworząc tym samym bilans otwarcia dla nowego podziału administracyjnego Polski. Łączny PKB czterech największych województw w 1998 roku (mazowieckiego, śląskiego, wielkopolskiego i dolnośląskiego) stanowił 50,1% PKB całego kraju. W 2009 roku udział tych samych województw w krajowym PKB wzrósł do 52,7%. Co istotniejsze, trzy z tych województw zdołały zwiększyć udział w krajowym PKB (województwu śląskiemu ta sztuka nie udała się). Czwartym województwem z dodatnim bilansem jest pomorskie. Z pozostałych dwunastu aż jedenaście województw zmniejszyło swój wkład w krajowy PKB, tylko województwo łódzkie utrzymało wkład z 1998 roku. Niekwestionowanym liderem jest województwo mazowieckie, a największy awans (procentowy przyrost wkładu do PKB) zanotowano w województwie dolnośląskim. Najbardziej stratne okazało się województwo opolskie, które z 14. pozycji przesunęło się na ostatnie miejsce. Taki jest nieubłagany skutek, gdy podejmuje się decyzje pod presją interesów politycznych, mając za nic racjonalność gospodarczą. Siła gospodarcza Mazowsza jest znacząca. Wartość PKB tego województwa jest większa niż PKB każdego z dziewięciu najmniejszych krajów członkowskich Unii Europejskiej (m.in. Słowacji i Bułgarii). Do najzamożniejszych regionów Unii Europejskiej należą regiony, w skład których wchodzą duże metropolie. Podobna sytuacja ma miejsce w Polsce. Stolicami pięciu najzamożniejszych województw jest pięć największych polskich miast. Wskaźnik PKB przypadającego na 1 mieszkańca jeszcze wyraźniej pokazuje narastanie rozwarstwienia dochodowego województw. Widać to przy porównaniu odchylenia od średniej krajowej PKB per capita w najbardziej i najmniej rozwiniętym gospodarczo województwie. Wykres. Odchylenie od średniej krajowej PKB na 1 mieszkańca w województwie mazowieckim i lubelskim w latach 1998 i 2009 Wykres1 Wykres1 Źródło: Roczniki Statystyczne Województw 2000 i 2011, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa Zaokrąglona relacja PKB tych dwóch województw wzrosła z 2,0 do 2,4. Innymi słowy, o ile jeszcze w 1998 roku wartość produkcji Mazowsza była dwa razy większa niż Lubelszczyzny, to w 2009 roku była ona większa 2,4 raza. Zmiany dystansu PKB per capita w województwach od średniej dla całej Polski ponownie pokazują bezwzględną dominację najsilniejszych gospodarczo województw. W 1998 roku zaledwie w trzech województwach (mazowieckim, śląskim i wielkopolskim) przekroczono średni krajowy poziom PKB per capita. W 2009 roku do tego grona dołączyło w imponującym stylu województwo dolnośląskie wysuwając się na drugą pozycję w kraju. Trzynaście województw w 1998 roku i dwanaście województw w 2009 roku notowało PKB per capita poniżej średniej krajowej. Główną przyczyną takiego rozkładu jest dominacja czterech najsilniejszych gospodarczo województw, którym duży potencjał gospodarczy umożliwia uzyskiwanie szybkiego tempa wzrostu gospodarczego. Województwa słabsze gospodarczo rozwijają się wolniej. Dzieje się tak mimo istnienia programów mających na celu niwelowanie regionalnych różnic rozwojowych. Jeżeli programy takie przyczyniają się do szybszego rozwoju słabszych gospodarczo regionów, to nie ma to wpływu na jeszcze szybszy rozwój regionów silnych gospodarczo.
Wpływ emigracji na rozwój zachowań patologicznych osób nieletnich.
Bezrobocie ojca czy matki w rodzinie to problem całej rodziny. W rodzinie gdzie chociaż jedna osoba jest bezrobotna, zmienia się struktura wydatków, występuje ograniczenie wydatków na wyżywienie rodziny, odzież, obuwie. Zmniejszają się osz...
Międzynarodowe stosunki gospodarcze
Wykłady z MSG październik 01 - styczeń 02
Wykład 1 10.10.01
MSG – część nauk ekonomii, część teorii, część praktyki międzynarodowych przepływów produktów, towarów i usług oraz międzynarodowych przepływów czynni...