Powstanie listopadowe
26. Powstanie listopadowe -powstanie nar. przeciw Rosji, rozpoczęte 29 XI 1830, zakończone X 1831;
27. Przyczyny powstania listopadowego:
rewolucja we Francji i Belgii
łamanie konstytucji przez władzę rosyjską
uciski podatkowe
nakazanie aresztowania członków Sprzysiężenia
obawa przed udziałem w wyprawie przeciwko Francji
data gdzie Wynik
29 listopad 1830 Warszawa Atak na Belweder, zdobycie Arsenału, opanowanie koszarów wojsk rosyjskich , mostów na Wiśle , prochowni na Pradze
24-25 luty 1831 Grochów Obrona stolicy
31 marzec 1831 Wawer,Dębe Wielkie zwycięska
10 kwiecień 1831 Iganie zwycięska
26maj 1831 Ostrołęka Straty po stronie Polskiej
8 wrzesień 1831 Warszawa Szturm na Warszawę , straty po stronie Polski
28. Bitwy stoczone w czasie powstania
29. Józef Chłopicki- 1771-1854 uczestnik powstania kościuszkowskiego , legionista.W trakcie powstania listopadowego powierzono mu funkcję dyktatora .
30. Ignacy Prądzyński – 1792-1850 generał, szef sztabu w powstaniu listopadowym .Po jego klęsce przebywał na zesłaniu
31. Jan Skrzynecki – 1787-1860 generał, legionista , naczelny wódz powstania listopadowego , usunięty z tego stanowiska pod zarzutem nieudolnego prowadzenia działań wojennych
32. Józef Bem – 1784-1850 brał udział w bitwach pod Iganiami, Ostrołęką i podczas obrony W-wy .W bitwie pod Ostrołęką uratował wojska przed całkowitą klęską .
33. Jan Krukowiecki prezes Rządu Narodowego w czasie powstania listopadowego .Doprowadził do kapitulacji W-wy w czasie powstania
34. Przyczyny upadku powstania:
przewaga Rosji – militarna , liczebna
brak poparcia chłopów
brak wiary w zwycięstwo
niezdecydowanie i nieudolność dowódców
obojętność państw europejskich
35. Skutki upadku powstania:
ograniczenie autonomii państwa polskiego
represje caratu na ludność
przekreślenie możliwości interwencji ros w Belgii i Francji
36. Noc paskiewiczowska – okres w dziejach Polski , w którym carat nałożył na Polaków represje po powstaniu listopadowym
37. Mikołaj I – car rosyjski w okresie po powstaniu listopadowym
38. Represje caratu:
skazywanie na śmierć , zesłanie na Sybir , Kaukaz oficerów i działaczy politycznych
konfiskacja majątków emigrantów
unieważnienie Konstytucji Królestwa Polskiego
likwidacja Sejmu, wojska polskiego , odrębnej koronacji w W-wie
powierzenie ważniejszych urzędów Rosjanom
niszczenie, oświaty, kultury polskiej , rusyfikacja
zamknięcie uniwersytetów w Wilnie i Warszawie
39. Wielka Emigracja – wyjazd Polaków z kraju po upadku powstania listopadowego .Na określenie to miała wpływ liczba Polaków opuszczających kraj oraz ich aktywność polit. I kultural. Na arenie międzynarodowej.
40. Rosja , Austria, Prusy zaostrzyły politykę antypolską w obawie rozpowszechnienia się idei powstańczych .W 1833 podpisały specjalny układ , którego celem było wspólne zwalczanie polskich prób powstańczych .
41. Emigranci osiedlali się w Anglii , Belgii , Szwajcarii .Ludność witała ich entuzjastycznie , widziano w nich bojowników o wolność z absolutyzmem .Władze jednak uważały Polaków za potencjalnych buntowników , niekiedy usuwano ich ze swoich terytoriów i nakazywano powrót do Królestwa.
42. Stronnictwa polityczne powstające na emigracji oraz ich programy:
Hotel Lambert (Adam Jerzy Czatoryski) celem działania była odbudowa Polski z czasów przedrozbiorowych i ustroju zbliżonym do zasad konstytucji 3 maja.Sądzili , że Polska powstanie w wyniku wojny Anglii i Francji przeciw Rosji
Towarzystwo Demokratyczne Polskie- odzyskanie niepodległości Polski przez wspólne działanie całego narodu
Gromada Ludu Polskiego
Obwiniano się wzajemnie o spowodowanie klęski powstania .Występowały różne zdania na temat metod walki o odzyskanie niepodległości
43. Emisariusze-tajni wysłannicy polityczni , utrzymywali stałą łączność między krajem , a emigrantami
44. Wielu znanych polskich artystów udało się na emigrację do Paryża (Chopin, Mickiewicz, Słowacki,Krasiński).Paryż stał się najważniejszym ośrodkiem kultury polskiej .
45. Po powstaniu l. ponownie zakładano organizacje spiskowe .Szymon Konarski działał na Litwie , Polesiu, Wołyniu, Ukrainie .Został aresztowany i skazany na śmierć. Ks. Piotr Ściegienny działał na Lubelszczyźnie i Kielecczyźnie .Dożywotnia katorga.
46. 1846- powstanie Krakowskie .Dążono do wzniecenia ogólnonarodowego powstania .Przyczyny upadku to :
rabacja ( wystąpienie chłopów przeciwko szlachcie).Przyczyną r. Były kłamstwa urzędników austriackich , że powstanie krakowskie wywołała szlachta w celu większego ujarzmienia chłopów