Sposoby odżywiania - autotrofizm i heterotrofizm
Autotrofizm
Do odżywiania autotroficznego zaliczamy fotosyntezę i chemosyntezę.
Fotosynteza
Fotosynteza to asymilacja CO2 + K2 O – C6H12O6 + 6O2
CO2=czynnik warunkujący zajście fotosyntezy to obecność CO2.(CO2-0,05% wystarczy do zajścia procesu, CO2 powyżej 1% zwiększa intensywność procesu)
H2O=wpływa na uaktywnienie się reakcji enzymatycznych zachodzących podczas fotosyntezy, wpływa na wytwarzanie się chlorofilu oraz na metabolizm roślin.
E słoneczna= jest konieczna do zajścia fotosyntezy, rośliny cieniolubne zużywa od 0,5% do 3,5% energii ze 100%.Chlorofil musi być w organizmie. Temperatura musi być właściwa.
Fotosynteza przebiega w fazie jasnej i ciemnej.
Faza jasna: światło słoneczne pada na powierzchnię liścia rośliny i wybija z sieci krystalicznej chlorofilu elektrony, które przechodzą na łańcuch akceptorów elektronowych, który ułożony jest zgodnie ze wzrastającym potencjałem oksydacyjno-redukcyjnym.
Akceptory łańcucha transportu elektronów to:
Terrodoksyna(FE2+-FE3+)-Plastocyjanina(CU+-CU2+)-Plastochinon-Cytochromy(CU+-CU2+)
Nikotydy nikotyno-amido-adenina .
Elektrony przechodząc przez ogniwa tracą E słoneczną, przechwytywaną przez
adenozyno trójfosforan – ATP. ATP to czynnik siły asymilacyjnej powstałej w fazie ciemnej.
Faza ciemna: dzieli się na: kortoksytację, redukcję, regenerację (cykl Calvina).
Kortoksytacja - polega na przyłączeniu CO2 do rybulozo 1,5-dwufosforanu. Powstają 2 cząsteczki kwasu 3-fosfogliceronowego.
Redukcja – dla zredukowania kwasu 3-fosforogliceronowego potrzebna jest siła asymilacyjna, H z NH2PA i E z ATP. Zredukuje to kwas 3-fg. Na aldehyd 3-fosforoglicerynowy.
1 cząsteczka 3-fg. stanowi zysk asymilacyjny (tworzy węglowodany), 5 cząsteczek przechodzi do 3 etapu.
Regeneracja – odtworzenie rybulozo 1,5-dwufosforanu. Cykl się powtarza.
Chemosynteza
Chemosynteza polega na asymilacji CO2 i H2O do związków organicznych. Energia pochodzi z utleniania substancji nieorganicznych takich jak H2S, NH3, CO, H, związki żelazawe.
E przechwytywana jest w wiązania chemiczne typu ATP. W pierwszej fazie uzyskiwanie E (odpowiada jasnej) w drugiej fazie przekształcenie substancji (dopowiada ciemnej).
W zależności od utlenianego źródła E do syntez wyróżniamy grupy bakterii:
nitrofikacyjna (amoniak-azotynt,azotany)[nitrobakter], wodorowe [hydrogenomonos]
siarkowe (siarka lub siarkowodór)[tribacylius] i żelaziste[tribacylius feroxydus].
Porównanie znaczenia fotosyntezy i chemosyntezy
Fotosynteza Chemosynteza
warunkuje życie na ziemi Wzbogaca glebę o azot
wytwarza duże biomasy nie wytwarza dużej biomasy
równowaga gazowa Neutralizuje trudno przyswajalne lub toksyczne substancje
Złoża naturalne -gaz, ropa, węgiel
Heterotrofizm
Polega na wykorzystaniu materii organicznej wytworzonej przez autotrofy.
Dzielimy je na pasożyty, saprofity, symbioty.
Pasożyty odżywiają się kosztem tkanki żywej gospodarza osłabiając wzrost, rozwój, choroby gospodarza. Przedstawicielami są: wszy, pchły, huba drzewna, buławianka, bakterie.
Saprofity odżywiają się wykorzystując martwą materię organiczną rozkładając ja na energię
Przedstawicielami są: bakterie, grzyby.
Symbioty odżywiają się poprzez korzystne współżycie z innym organizmem. Przedstawicielami są: porosty, mikoryza.
Przystosowanie do heterotroficznego sposobu odżywiania się:
Odcinek pobierania pokarmu, odcinek trawienia, odcinek przesuwania i magazynowania, odcinek wchłaniania, odcinek formowania i usuwania kału.
Do pobierania pokarmu zwierzęta używają: kły, zęby, dzioby, wargi, kończyny przednie, szpony, trąby, aparaty gębowe, język. Pobierany pokarm jest trawiony mechanicznie i chemicznie
Enzymy: amylolityczne- węglowodory złożone – cukry proste, lipolityczne – tłuszcze – gliceryna + kwasy tłuszczowe, proteolityczne – białka – aminokwasy