Choroby cywilizacyjne - pierwsza pomoc
ZAWAŁ SERCA-OBJAWY
Zawał serca jest to uszkodzenie mięśnia sercowego, w wyniku jego niedotlenienia. np. gdy skrzep tamuje przepływ krwi do jakiejś części serca.
Objawami zawału serca są najczęściej: ból za mostkiem lub w okolicy serca, często promieniujący do lewego barku i ręki, bladość, uczucie leku, zimne poty, mogą wystąpić trudności w oddychaniu i zaburzenia rytmu serca.
Zawał serca objawia się podobnie jak dusznica bolesna, lecz objawy są znacznie nasilone. W odróżnieniu od ataku serca, ból może pojawić się nagle, bez wcześniejszego wysiłku fizycznego, czy przeżyć emocjonalnych. Wiele zawałów zdarza się w czasie snu i podczas budzenia się.
ZAWAŁ SERCA-PIERWSZA POMOC
Poszkodowanego ułożyć w pozycji półsiedzącej, ponieważ ta pozycja najmniej obciąża serce. Poszkodowanego sadzamy opartego plecami o coś stabilnego, częsta kontrola czynności życiowych.
Zwykle pacjent ma przy sobie odpowiednie leki, często jest to Nitrogliceryna. W momencie pojawienia się bólów pomagamy pacjentowi przyjąć podjęzykowo jedną tabletkę (pamiętajmy, że poszkodowany musi być wówczas w pełni świadomy), rozluźnić odzież i zapewnić dopływ świeżego powietrza, nie pozwolić poszkodowanemu na wykonywanie żadnego wysiłku fizycznego, zapewnić komfort psychiczny i termiczny poszkodowanemu, wezwać pogotowie.
Nie wolno pozwolić na bagatelizowanie swego stanu przez chorego. Nawet jeśli mamy wątpliwości, należy wezwać pogotowie.
Wiele zgonów przy zawale spowodowanych jest myśleniem "zaraz mi przejdzie".
CUKRZYCA-OBJAWY
Cukrzyca jest to przewlekła choroba metaboliczna, której podstawowym objawem jest podwyższony poziom cukru ( glukozy) we krwi. Cukrzycę dzieli się na następujące podstawowe typy:
Cukrzyca typu 1 (zwana także cukrzycą młodzieńczą bądź insulinozależną)- wywołanajest zniszczeniem komórek beta trzustki, odpowiedzialnych za produkcję i wydzielanie insuliny (insulina to hormon obniżający poziom cukru we krwi). Ten rodzaj cukrzycy występuje częściej u ludzi młodych(ale nie tylko) oraz u dzieci. Spośród chorych na cukrzycę, na typ 1 choruje 15 - 20 % chorych.
Cukrzyca typu 2 (cukrzyca dorosłych, insulinoniezależna)- w tym rodzaju cukrzycy przyczyną podwyższonego poziomu cukru nie jest brak insuliny, ale jej nieprawidłowe działanie w organizmie (oporność na działanie insuliny). Najczęściej cukrzycy typu 2 towarzyszy otyłość oraz bardzo często nadciśnienie tętnicze. Ten rodzaj cukrzycy występuje najczęściej u ludzi starszych. Około 80 - 85 % wszystkich pacjentów z cukrzycą stanowią chorzy na cukrzycę typu 2. Początkowo leczenie tej choroby opiera się na stosowaniu odpowiedniej diety, dostosowanego do możliwości chorego wysiłku fizycznego oraz doustnych leków hipoglikemizujących (przeciwcukrzycowych). Wszyscy jednak chorzy na cukrzycę typu 2 wymagają po pewnym (różnym) czasie trwania choroby leczenia insuliną. Pewna grupa osób młodych, poniżej 35 roku życia, cierpi na odmianę cukrzycy typu 2- MODY (maturity onset diabetes of the youth).
Cukrzyca ciężarnych - cukrzyca po raz pierwszy rozpoznana w ciąży i występująca do momentu urodzenia dziecka. W grupie kobiet z cukrzycą ciężarnych istnieje wyższe ryzyko zachorowania w przyszłości na cukrzycę w porównaniu z kobietami bez tego powikłania. Leczenie tej postaci cukrzycy powinno być prowadzone tylko w wyspecjalizowanych ośrodkach ginekologiczno-diabetologicznych.
Cukrzyca wtórna - to najbardziej zróżnicowana etiologicznie grupa cukrzyc, które łącznie stanowią około 2-3% wszystkich postaci cukrzycy w Europie i Ameryce Północnej. Charakterystyczne dla tej postaci są współistniejące z cukrzycą inne zaburzenia lub zespoły chorobowe. Najczęstsze przyczyny cukrzycy wtórnej można podzielić na:
polekowe - niektóre leki stosowane w chorobach układu krążenia ( tiazydy lub inne leki moczopędne, szczególnie w zestawieniu z beta blokerami, leki sterydowe i inne.
niektóre choroby gruczołów dokrewnych ( endokrynopatie) - choroba i zespół Cushinga, akromegalia, nadczynność tarczycy, guz chromochłonny nadnerczy, guz wydzielający glucagon.
genetycznie uwarunkowane choroby przemiany materii - hemochromatoza
choroby trzustki - przewlekłe zapalenie trzustki, rak trzustki, stan po pankreatektomii ( operacyjnym usunięciu trzustki).
cukrzyca na tle niedostatecznego i wadliwego odżywiania - występuje głównie wśród ludności tubylczej strefy międzyzwrotnikowej w krajach Azji, Afryki i Ameryki Południowej, w których niedożywienie i głód są powszechne.
CUKRZYCA-PIERWSZA POMOC
Udzielając pierwszej pomocy poszkodowanemu, należy się go wypytać o typ cukrzycy i spytać czy nie ma przy sobie leków, które zażywa. W przypadku cukrzycy typu 1, będzie to insulina, natomiast w przypadku, gdy poszkodowany jest chory na cukrzycę typu 2, podanie jemu leków będzie zależało od zcasu trwania choroby. Początkowo przyjmują oni leki doustne hipoglikemizujące(przeciwcukrzycowe), natomiast w późniejszym czasie choroby przyjmują oni insulinę.
ASTMA- OBJAWY
Astma, astma oskrzelowa, dychawica oskrzelowa, choroba polegająca na pojawianiu się napadów duszności, będących wynikiem skurczu oskrzeli, jako reakcji na swoisty alergen, infekcje, wysiłek fizyczny czy emocje. U podłoża astmy leży przewlekły stan zapalny, w którym znaczną rolę odgrywają m. in. granulocyty kwasochlonne - eozynofile. Duszność ustępuje lub znacznie się zmniejsza po podaniu leków rozszerzajacych oskrzela. W przypadku częstych, nawracających ataków astmy niezbędne jest dodatkowe, długotrwałe leczenie przeciwzapalne (steroidy, np. budesonid, kromoglikany). Rozróżnia się: astmę atopową (zewnątrzpochodną), gdy do ataków dochodzi w wyniku kontaktu z alergenem, astmę wewnątrzpochodną (nieatopową), w której nie udaje się ustalić czynnika wyzwalającego, postaci mieszane, astmę aspirynową.
Astma jest chorobą przewlekłą, pojawiającą się coraz częściej. W zapobieganiu jej istotną rolę odgrywa prawdopodobnie odpowiednia dieta, głównie w okresie wczesnodziecięcym (karmienie piersią, późne wprowadzanie pokarmów alergizujących, np. cytrusów), ponadto ruch na świeżym powietrzu, brak zanieczyszczenia środowiska, przebywanie w pomieszczeniach wolnych od dymu tytoniowego.
ASTMA- PIERWSZA POMOC
Poszkodowanemu, który przechodzi atak astmy należy podać leki rozszerzające oskrzela, np. salbutamol, Atrovent. Poszkodowanego należy umieścić w miejscu z dala od dymu tytoniowego, najlepiej na świeżym powietrzu.
LITERATURA:
Świat Wiedzy dział "Ciało człowieka";
Elektroniczna Encyklopedia PWN;
Encyklopedii znajdującej się na stronie portalu www.interia.pl;
www.free.polbox.pl;
www.republika.pl;