Biblia jako najważniejsze dzieło historii ludzkości.
Biblia czyli księga święta
Najczęściej mówi się o niej Pismo Święte, ponieważ jest zbiorem pism uważanych za święte. Biblią jednak interesują się jednak nie tylko chrześcijanie i żydzi – chętnie czytają ją także wyznawcy innych religii oraz ateiści. Dlaczego? Bo jest dziełem które ukształtowało światopogląd i kulturę współczesnych ludzi. Człowiek który nie zna Biblii nie rozumie wielu dzieł sztuki- powstałych przed wiekami i tworzonych obecnie.
-”Pamiętniki Adama i Ewy” - Mark Twain
-”Na wschód od Edenu” - John Steinbeck
-”Józef i jego bracia” - Tomasz Mann
Rzeźby :
-”Dawid” - M. Anioł
-”Mojżesz i niewolnicy” - M. Anioł
Freski - „Kaplica Sykstyńska”
Słowo Biblia pochodzi od greckiego biblios i dosłownie oznacza "księgi".
CZAS POWSTANIA
Stary Testament powstał miedzy XIII a II w. p.n.e.
Nowy Testament był pisany od I w. do około 108r. Więc w porównaniu za Starym Testamentem bardzo krótko.
JĘZYKI
Stary Testament napisano po hebrajsku, a niektóre fragmenty po aramejsku i grecku.
Nowy Testament zaś po grecku (tylko Ewangelia św. Mateusza po aramejsku).
CZĘŚCI SKŁADOWE BIBLII
Stary Testament: 46 ksiąg - pięcioksiąg Mojżeszowy (Tora) (księgi: rodzaju (Genesis), wyjścia (Exodus), kapłańska, liczb, powtórzonego prawa) oraz księgi: psalmów, proroków, pism, historyczne.
Nowy Testament: 27 ksiąg - 4 Ewangelie, Dzieje Apostolskie, Listy Apostolskie, Apokalipsa św. Jana.
TŁUMACZENIA
do czasów reformacji dopuszczano tylko tłumaczenia na łacinę.
polskie:
1. XIII w. Psałterz Kingi
2. XIV w. Psałterz Floriański
3. XV w. Psałterz Puławski
4. XV w. Biblia królowej Zofii
5. XVI w. Biblia Leopolity
6. XVI w. Biblia Jakuba Wujka
7. 1965 r. Biblia Tysiąclecia
Do tej pory przetłumaczono Biblię na 1473 języki i dialekty.
Jest to najbardziej znana księga na świecie. Funkcjonuje na Ziemi od ponad 3000 tysięcy lat. Doniosłość "Biblii" rozważamy w trzech płaszczyznach.
Nie tylko w płaszczyźnie religijnej, ale również w moralnej i kulturalnej.
Niezwykłość "Biblii" polega na tym, że przekazuje ona tylko jeden system filozoficzno-moralny ( dla wyznawców- jedno spójne i konsekwentne orędzie Boże) wypowiedziane w różnym czasie, przez różnych ludzi, w różnych formach. "Biblia" jest księgą nad księgami, gdyż nie jest jednolitą, pojedynczą księgą, lecz zbiorem pism, bardzo urozmaiconych pod względem gatunkowym. Nazwy tych gatunków nie są nam obce, znamy je z różnych przekazów literackich powstałych w różnych epokach np.
- opowiadania historyczne
- listy
- hymny
- pieśni
- modlitwy
- kazania
- aforyzmy
- treny
- sentencje
- epos
- poemat
- kroniki
- nowele
- dialogi filozoficzne
- saga rodu
"Biblia" jest też arcydziełem literatury światowej, ale jest ono szczególne z wielu względów:
- Biblia powstała w ciągu wielu wieków
- ma wielu autorów i tłumaczy przekładających Słowo Boże na swe języki ojczyste
- autorzy biblijni posługiwali się różnymi formami wypowiedzi i gatunkami literackimi
- niektóre fragmenty Biblii mają niezwykłe walory literackie, inne fragmenty tych walorów nie posiadają
"Biblia" jest źródłem kultury europejskiej. Najpierw w sferze religijno-moralnej ( przykazania biblijnego dekalogu stanowią podstawę stosunków międzyludzkich niezależnie od wyznania i światopoglądu), potem w sferze kulturowej ( "Pismo Święte" jest natchnieniem pisarzy, myślicieli i artystów; inspiracją dla literatury, malarstwa, muzyki i rzeźby). "Biblia" stała się niewyczerpalnym skarbcem wzorców osobowych i postaw, a także fabuł i anegdot, wątków i motywów, symboliki i metaforyki, frazeologii i stylistyki. W naszej pamięci mamy zachowane liczne obrazy i wersety biblijne. Prowadzi to do tego, że stanowią one wspólny repertuar środków wyrazu, które po przez literaturę wchodzą w skład języka potocznego ( np. " Sodoma i Gomora", " trąby jerychońskie", " hiobowe wieści", " salomonowa mądrość", itp.). Szczególną rolę odegrało "Pismo święte" w rozwoju piśmiennictwa staropolskiego. W tym samym czasie bowiem Europa stanowiła jednolitą wspólnotę kulturową, w której "Biblia" była niepodważalnym autorytetem.
Autorów Biblii jest wielu. Mówi się, że księgi Biblii są natchnione. To znaczy, że zostały napisane pod natchnieniem Ducha Świętego, czyli że Bóg posłużył się człowiekiem, który używając swoich sił i zdolności, utrwalił na piśmie to co chciał ludziom przekazać Bóg. Tak więc mamy dwóch autorów Biblii: Boga i pisarza biblijnego.
Bohater Biblii
Z pewnością jest to Bóg. To Jego dzieła opisane są w Starym i Nowym Testamencie Także Syn Boży Jezus Chrystus – Jemu poświęcone są z kolei ewangelie Nowego Testamentu. Ale to nie są jedyni bohaterowie. Jest jeszcze Naród Wybrany czyli Izraelici, którzy uwierzyli w Boga. Przywódcy narodu Wybranego- Abraham, Mojżesz, Dawid, Salomon i inni mędrcy (warto tutaj zaznaczyć, że wielu z nich to postacie historyczne). W Nowym Testamencie bohaterami są natomiast apostołowie ( w Dziejach Apostolskich i listach).
Biblia jest dobrem powszechnym, kulturowym, dziedzictwem literatury europejskiej i światowej wszystkich czasów.
Dzięki Biblii posiadamy :
-Poczucie czasu i historii.
-Dekalog i moralność.
-Godność człowieka, wzorce osobowe.
-Motywy biblijne w kulturze i sztuce.