Systemy informatyczne w obiektach gospodarczych
System informacyjny:
Układ odpowiednich elementów, którego zadaniem jest przetwarzanie danych.
System informatyczny:
Wyodrębniona część systemu informacyjnego, w którym do przetwarzania danych zastosowano środki i metody informatyczne, a zwłaszcza sprzęt i oprogramowanie komputerów.
Zasoby systemu informacyjnego:
· Ludzkie – potencjał wiedzy ukierunkowany na rozwiązywanie problemów systemu (użytkownicy pełniący role nadawców i odbiorców, adresaci technologii informacyjnej);
· Informacyjne – zbiory danych przeznaczone do przetwarzania (bazy danych, metod, modeli, wiedzy);
· Proceduralne – algorytmy, procedury, oprogramowanie;
· Techniczne – sprzęt komputerowy, sieci telekomunikacyjne, nośniki danych.
Funkcje systemu informacyjnego:
gromadzenie informacji,
przetwarzanie informacji,
przechowywanie informacji,
prezentacja informacji,
przesyłanie informacji,
Klasy systemów informacyjnych:
Systemy transakcyjne (dziedzinowe) ST – gromadzą, przetwarzają, umożliwiają dostęp do informacji,
Systemy informacyjne zarządzania, Systemy zarządzania relacjami z klientem (ang. CRM – Customer Relationship Management),
Systemy wspomagania decyzji SWD (ang. DSS – Decisions Suport Systems),
Systemy eksperckie SE (ang. Expert Systems),
Elektroniczna wymiana informacji (ang. Electronic Data Interchange – EDI),
Hurtownie danych.
Systemy transakcyjne – ST:
Zajmują się codzienną działalnością organizacji,
Gromadzą i przetwarzają dane wewnętrzne,
Dane mają charakter zrutynizowany, powtarzalny, masowy,
Duża detalizacja danych,
Najczęściej są skomputeryzowane
Systemy informacyjne zarządzania:
ukierunkowane na potrzeby naczelnej, średniej lub operacyjnej kadry kierowniczej,
wykorzystują dane zebrane w systemach transakcyjnych,
przydatne głównie w planowaniu i kontroli,
wspierają procesy decyzyjne organizacji.
Systemy wspomagania decyzji:
pomagają w podejmowaniu decyzji w sprawach nowych i nietypowych,
integrują dane zewnętrzne i wewnętrzne,
umożliwiają modelowanie i analizę danych,
umożliwiają symulowanie problemów za pomocą modeli matematycznych,
posiadają bezpośredni dostęp do baz danych,
realizowane na komputerach.
Systemy ekspertowe:
związane z pojęciem sztucznej inteligencji,
oparte na wiedzy ekspertów z danej dziedziny,
przeznaczone do rozwiązywania skomplikowanych problemów dających się opisać za pomocą reguł wnioskowania,
wspomagają wiedzę użytkownika przy podejmowaniu złożonych problemów decyzyjnych.
Elektroniczna wymiana informacji (EDI):
automatycznie generowanie i przesyłanie informacji dotyczących realizacji zamówień i dostaw,
komunikacja typu komputer – komputer,
przyspiesza wymianę informacji pomiędzy firmami oraz zmniejsza koszt tej wymiany,
podnosi wydajność pracy (mniejsza ilość błędów),
redukcja zapasów i kosztów ich magazynowania,
zwiększa więzi z klientami,
krótszy czas realizacji płatności,
umożliwia szybszy dostęp do informacji.
Hurtownie danych:
hurtownia to po prostu duża baza danych, gromadząca informacje z różnych systemów,
pozwala usystematyzować i zgromadzić w jednym miejscu wszelkie informacje zarządcze,
zaawansowany technologicznie system informatyczny (sprzęt i oprogramowanie),
niezawodne źródło informacji z możliwością szybkiego dostępu do danych.
Klasy dziedzinowe aplikacji użytkowych wspomagających pracę firmy:
finanse i księgowość,
kadry i płace,
gospodarka magazynowa,
środki trwałe,
sprzedaż wyrobów gotowych,
planowanie i przygotowanie do produkcji,
rejestracja czasu pracy,
kosztorysowanie,
analizy ekonomiczne.
Zasięg zintegrowanego systemu zarządzania
Skala funkcjonowania systemów:
Systemy mikroekonomiczne (obiektowe) – związane z funkcjonowaniem wyodrębnionych jednostek gospodarczych
Systemy makroekonomiczne (międzyobiektowe) – wyróżnia je nie tylko skala funkcjonowania (obejmują obszar całego kraju lub regiony), ale także konieczność uwzględnienia niejednorodności obsługiwanych obiektów.
Systemy informatyczne w sektorze publicznym:
PESEL – system ewidencji ludności wraz z podsystemami:
- ewidencji i wydawania paszportów,
- ewidencji skazanych i tymczasowo aresztowanych,
- ewidencji praw jazdy,
REGON – rejestr podmiotów gospodarczych,
POLTAX – system ewidencji pojazdów,
rejestr terytorialny przedstawiający podział administracyjny kraju,
rejestr geodezyjny (system ewidencji gruntów i nieruchomości),
KSI ZUS – Kompleksowy system informatyczny ZUS,
SEKiF – System Ewidencji Kont i Funduszy,
POMOST – system wspomagający pomoc społeczną,
PULS – system powstały w ramach projektu ALSO wspomagając działanie Urzędów Pracy,
GUC – system informatyczny dla administracji celnej,
CEPiK – System Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców.
Kryteria doboru oprogramowania:
Realizacja potrzeb użytkownika
Wymagania sprzętowe
Koszt zakupu i wdrożenia
Spełnianie norm prawnych
- łatwość obsługi
- przejrzysta szata graficzna
- zabezpieczenie przed przypadkowymi błędami użytkownika
- logiczny i przystępny system poleceń
Serwis i gwarancja
Referencje.
Cykl życia systemu informatycznego
Bezpieczeństwo wdrożenia systemu:
wiarygodność firmy dostarczającej oprogramowanie lub usługę wdrożeniową,
dokładne określenie, kto, za co odpowiada i jakie ponosi konsekwencje przypadku nie wywiązania się z podjętych zadań,
płatność uzależniona od pozytywnych testów oprogramowania,
gwarancja na oprogramowanie i serwis pogwarancyjny,
harmonogram wdrożenia i jego całościowy budżet
Przeszkody w efektywnym funkcjonowaniu systemów wspomagających zarządzanie:
1. Brak jasno określonych celów.
2. Czynny i bierny opór pracowników, dla których zmiana to niepewność, być może konieczność edukacji, a na pewno „więcej pracy za te same…”.
3. Tradycja, rutyna i ludzkie nawyki.
Ochrona danych w systemie:
· kontrola dokumentów źródłowych;
· kontrola poprawności danych w procesie wprowadzania ich do systemu;
· kopiowanie i archiwizowanie danych;
· stosowanie programów diagnostyki danych;
· stosowanie programów antywirusowych.
Czynniki negatywnie wpływające na pracę zestawu komputerowego:
· nagłe skoki temperatur, bezpośrednie działanie promieni słonecznych,
· bliskość odbiorników radiowych może powodować zakłócenia działania
· podłączenie kilku urządzeń elektrycznych do tego samego gniazda zasilającego może wywoływać zakłócenia spowodowane spadkiem napięcia,
· brak uziemienia wywołuje gromadzenie ładunków elektrostatycznych mogących uszkodzić wewnętrzne elementy komputera,
· częste włączanie i wyłączanie,
· urządzenia wewnętrzne funkcjonujące w obudowie komputera są wrażliwe na kurz oraz dym tytoniowy.
Technologie i produkty mające znaczący wpływ na rozwój zastosowań informatyki:
· Komputer osobisty PC – wzrasta moc obliczeniowa, lecz wygląd i architektura pozostaje bez zmian.
· Internet – WWW, poczta elektroniczna, a w perspektywie handel elektroniczny mają szanse upowszechnić wykorzystanie komputerów.
· Druk atramentowy i laserowy – zwłaszcza drukarki atramentowe opanowały rynek.
· Graficzny interfejs – tchnął życie w monochromatyczne, znakowe ekrany, znacznie ułatwił pracę z komputerem
· Outsourcing – zlecanie zarządzania firmą firmie zewnętrznej,
· C++ - język programowania posiadający bogate standardowe biblioteki procedur, przenośność kodu.
· Multimedia – napędy CD-ROM, DVD, karty graficzne i dźwiękowe, techniki MPEG, MP3 wzbogaciły komputery o nowe zastosowania.
Przewidywany rozwój technologii informacyjnych:
· Komputery naręczne – urządzenia, które będą mogły się komunikować bezprzewodowo korzystając z różnego rodzaju serwisów internetowych. Umożliwi to praktyczną realizację idei informacji „dostępnej natychmiast, natychmiast dowolnego miejsca i o dowolnej porze”.
· Interfejs głosowy – kolejna próba ułatwienia komunikacji człowieka z maszyną.
· Wyświetlacze LCD – małe rozmiary i doskonały obraz – to powody, dla których wyświetlacze ciekłokrystaliczne wyprą z rynku tradycyjne monitory.
· Połączenie transmisji głosu i danych – przesyłanie głosu siecią komputerową.
· Dostęp szerokopasmowy – tani, szybki dostęp do sieci korporacyjnych i Internetu przy użyciu miedzianego okablowania lub poprzez łącze telewizji kablowej.
· Przetwarzanie rozproszone – łączenie wielu komputerów w jedną silną maszynę.
· Sztuczna inteligencja – sieci neuronowe są ogromną nadzieją następnego dziesięciolecia.
System informacyjny:
System informatyczny:
Zasoby systemu informacyjnego
Funkcje systemu informacyjnego:
Klasy systemów informacyjnych:
Systemy transakcyjne – ST:
Systemy informacyjne zarządzania:
Systemy wspomagania decyzji:
Systemy ekspertowe:
Elektroniczna wymiana informacji (EDI):
Hurtownie danych:
Klasy dziedzinowe aplikacji użytkowych wspomagających pracę firmy:
Zasięg zintegrowanego systemu zarządzania
Przykładowe oprogramowanie dostępne na rynku:
Systemy zintegrowane realizujące standard MRP:
Skala funkcjonowania systemów:
Systemy informatyczne w sektorze publicznym:
Kryteria doboru oprogramowania:
Cykl życia systemu informatycznego
Bezpieczeństwo wdrożenia systemu:
Przeszkody w efektywnym funkcjonowaniu systemów wspomagających zarządzanie:
Ochrona danych w systemie:
Czynniki negatywnie wpływające na pracę zestawu komputerowego:
Technologie i produkty mające znaczący wpływ na rozwój zastosowań informatyki:
Przewidywany rozwój technologii informacyjnych: