Germanizacja

Germanizacja-to polityka władz pruskich i austryjackich mająca na celu zniemczenie ziem i wszelkiej ludności polskiej na ziemiach niemieckich. W XIX wieku ograniczono prawa języka polskiego w administracji. W każdej ze szkół zakazano rozmów i prowadzenia lekcji w języku polskim. Obowiązkowa była nauka języka niemieckiego i języka rosyjskiego. Zmiejszono do minimum liczby godzin nauki w szkołach języka polskiego. Stopniowo rozszerzono prawa w nauce języka niemieckiego. W szkole od 1824 do 1878 roku były połączone ziemie polskie z Prusami Wschodnimi w jedną prowincję. Według niemieckich spisów powszechnych ludności używającej języka polskiego stanowiła miejszość. Niemniej z obu rejencji można było wykroić zawarte i rozległe obszary, na których Polaków było więcej, niż innych narodowości. W pierwszej połowie XIX wieku ludność Prus Zachodnich w niemałym stopniu uległa germanizacji. Kultura niemiecka, zwłaszcza na tym obszarze i w tym czasie, gdy brakowało aktywnych polskich ośrodków, okazała się atrakcyjna. Germanizaję ułatwia trwała przynależność tego terytorium do państwa pruskiego od czasu zaborów. Przyłączenie poznańskiego do państwa polskiego w 1815 roku wzmocniła polskie siły w Zaborze Pruskim. Najmniejsze zgermanizowanie miało miejsce na kreskach Zachodnim i północnym. W powiecie Wałeckim było zaledwie 1,6% Polaków zgermanizowanych a w powiecie Lubelskim 79,4% na początku XX wieku. Polscy księża powiadali że: ,,Katolik to Polak i Kaszub, a protestant to Niemiec".
Miasta odczuły szczególnie dotkliwie niekorzystne zmiany, jakie nastąpiły w połowie XX wieku. Do różnych miast polskich napływali różni niemieccy urzędnicy, rzemieślnicy i kupcy.