Holokaust-zagłada Żydów
W historii ludzkości wiele było wydarzeń, o których chcielibyśmy zapomnieć. Niektóre jednak wywarły na życiu ludzi tak wpływ, że będą pamiętane do końca świata. Jednym z nich jest Holokaust. Powiedzenie, iż ,,czas leczy rany” jest w tym wypadku nierealne. Trudno uzmysłowić sobie liczbę Żydów, która straciła życie za to, że się w ogóle urodziła.
Holokaust oznacza ofiarę całopalną. Odnosił się masowych mordów ludności żydowskiej podczas II Wojny Światowej. Niektórzy historycy zagładę żydowską nazywają ,, ,,szoa”, co oznacza całkowite zniszczenie. Osobiście uważam, iż na to wydarzenie z przed kilkudziesięciu lat nie można znaleźć odpowiedniego słowa.
Niemcy nie mieli litości dla narodu żydowskiego. Mordowano wszystkich bez względu na wiek, płeć pochodzenie czy wyznanie religijne. Nie sposób wymienić wszystkich zbrodni, jakich dopuszczono się podczas eksterminacji Żydów. Hitler uważał ich za wszy i wszelkimi sposobami próbował wytępić je co do jednej. Poniżanie na ulicy było na porządku dziennym. Budowano dla nich specjalne dzielnice zwane ,,gettami”. Były to obszary izolujące ich całkowicie od reszty społeczeństwa. Śmiertelność była szokująca. Ludzie konali z braku jedzenia, brudu czy chorób, które nie były leczone.
Egzekucje wykonywano w bestialski sposób. Strzelano w tył głowy. W miejscach takich jak Babi Jar na Ukrainie czy Ponary na Litwie rozstrzelano około 100 tysięcy osób. Hitler nie chcąc marnować amunicji szukał sposobu, aby jak najprościej mordować jak najwięcej osób. Z jego chorych myśli narodziły się obozy koncentracyjne. W Chełmnie nad Narem zaczęto mordować za pomocą gazu spalinowego. W krótkim tempie liczba obozów koncentracyjnych zastraszająco wzrosła. Powstały obozy w Auschwitz-Birkenau, Bełżcu, Sobiborze, Treblince i Majdanku. W ten sposób jedenaście milionów drogocennych istnień ludzkich zniknęło z powierzchni ziemi. Sześć milionów z tych jedenastu to byli polscy obywatele. Połowa z nich to byli nie-Żydzi. Żydzi byli wybrani jako cel całkowitej zagłady dopiero w dalszej części wojny. To dopiero trzy lata po wybuchu wojny, na konferencji Wannsee, 20 stycznia 1942 roku totalne unicestwienie Żydów zostało ogłoszone pod nazwą ,,Ostateczne Rozwiązanie”. Należy pamiętać, że nie wszyscy Żydzi byli wywożeni do obozów koncentracyjnych. Niektórzy z nich byli skazywani na przymusowe prace, za które rzecz jasna nie otrzymywali jedzenia, ani zapłaty. Praca była tak męcząca, iż słabsi po pierwszych dniach konali.
Niemcy robili wszystko, aby pogrążyć bezbronnych Żydów. Z rozmów z osobami, które uczestniczyły w eksterminacji dowiedziałem się jak bestialscy potrafili być Niemcy. Często wchodzili oni do domów i wielokrotnie gwałcili małoletnie dziewczyny na oczach matek. Następnie zabijano je i pozostawiano oszalałe matki w domu. Czytając zeznania osób, które przeżyły Holokaust trudno jest uwierzyć we wszystko co się wtedy zdarzyło.
Niemcy wybrali tereny polskie na miejsce eksterminacji Żydów. Polacy wbrew swojej woli stali się codziennymi świadkami tamtych wydarzeń. Na początku ludność polska była obojętna na krzywdę Żydów, jednak z czasem nastała konieczność zajęcia stanowiska wobec mordu niewinnych ludzi. Polacy ofiarowali pomoc w miarę możliwości, jednak byli i tacy, którzy na równi z Niemcami znęcali się nad Żydami. Najbardziej znane jest wydarzenie z 10 lipca 1941r w Jedwabnem, gdzie część Polaków wzięła czynny udział w spaleniu Żydów w jednej z gospód należącej do mieszkańca miasteczka. To wydarzenie zapisało się jako najkrwawsze z udziałem Polaków, jednakże nie jedyne. Do podobnych wystąpień dochodziło w ponad dwudziestu miejscowościach na Białostoccyźnie i w Łomżyskiem. Część Polaków odnosiła także duże korzyści materialne z powodu nieszczęścia Żydów. Zajmowano ich mieszkania, lokale, okradano z prywatnych oszczędności. Sprzedawano także jedzenie do gett po wysoce wygórowanych cenach. Szantażowano ich pod groźbą wydania i znęcano się nad nimi. Dużym problemem była także wrogość jaką okazywały Żydom niektóre polskie ugrupowania nacjonalistyczne. Łapały one Żydów w lasach i oddawały w ręce Niemców. Z czasem jednak Polacy widząc tyle nieszczęść przyjmowali postawę obronną wobec Żydów. Chowano ich w domach i piwnicach. Jedzenie przynoszono o zmroku, aby nie zostać zauważonym przez Niemców. W razie odkrycia pomocy Żydom wszyscy byli zabijani na miejscu. Także grupy zorganizowane pomagały w znacznym stopniu . Wiele klasztorów włączyło się do pomagania Żydom dostarczając im jedzenie, ubrania i wiarę w lepsze jutro. W 1942r władze Państwa Podziemnego powołały Radę Pomocy Żydom, która dostarczała jedzenie, dokumenty, lekarstwa i najpotrzebniejsze rzeczy. Była to jedyna w Europie organizacja zajmująca się pomocą dla Żydów.
Polacy nie zapomnieli o straszliwych krzywdach jakie działy się na naszych ziemiach. Z wielu źródeł możemy dowiedzieć się o tragedii sprzed 50 lat.
Problem holokaustu i antysemityzmu został ukazany w "Rozmowach z katem" Kazimierza Moczarskiego. Przedstawiona tu została historia Jurgena Stroopa, wysokiego ranga oficera SS, ślepo zapatrzonego w ideologie nazistowska i wykonującego bez żadnych skrupułów rozkazy Adolfa Hitlera i Heinricha Himmlera. Do najbardziej dramatycznych scen należą opisy zagłady warszawskiego getta m.in. suche relacje z palenia żywcem Żydów w ich domach w getcie, gdzie ginęły niewinne kobiety i dzieci. Przerażającym wydaje się fakt do czego może doprowadzić ideologia nazistowska mająca na usługach ślepo wiernych i ogłupionych funkcjonariuszy, którym można wszystko wmówić np., ze Chrystus nie był Żydem i ze jego matka zaszła w ciążę z Germaninem, czy to, ze Żydzi są "podludźmi" zbudowanymi z innych tkanek.
Reportaż Hanny Krall zatytułowany "Zdążyć przed Panem Bogiem" porusza problem likwidacji getta widziany oczami Żydów walczących i ginących w tej szczelnie zamkniętej części miasta. Hanna Krall porusza problem egzystencjonalnie, przez pytania o wartość życia i śmierci ludzkiej w różnych sytuacjach. Relacja ta, to wspomnienia Marka Edelmana - ostatniego żyjącego przywódcy powstania w getcie. Duże wrażenie wywiera heroizm ginących Żydów, pragnących pokazać światu, że potrafią godnie umierać jak inni ludzie. Edelman po doświadczeniach wojennych za nadrzędną wartość uważa życie drugiego człowieka i odpowiedzialność za niego.
To oczywiste i niepodważalne, że Hitler nienawidził Żydów i spowodował śmierć sześciu milionów. Tragiczne jest, że niewinne ofiary nie-żydowskiego pochodzenia często zapominane są w kontekście uroczystości ku pamięci poległych w czasie Holokaustu. Pamiętajmy o złożeniu hołdu tym, którzy w bestialski sposób opuścili świat.
Bibliografia:
1. Grzegorz Szymanowski, Piotr Trojański ,,Historia-klasa 3” Kraków Wydawnictwo Znak 2004
2. Kazimierz Moczarski ,,Rozmowy z katem” Kraków Wydawnictwo Znak 2004
3. Hanna Krall ,,Zdążyć przed Panem Bogiem” Warszawa Wydawnictwo a5 2000
4. Encyklopedia Multimedialna PWN