Charakterystyka gminnego zespołu reagowania

Na terenie gminy gdzie mieszkam, obecnie nie znajduje się gminny zespół reagowania. Całe struktury, które są w trakcie tworzenia, mają określone wytyczne znajdujące się w Dz.U.02.215.1818 z dnia 26-12-2003r.
Rozporządzenie określa:
1)sposób tworzenia gminnego zespołu reagowania,
2)sposób funkcjonowania zespołu,
3)usytuowanie i sposób jego finansowania,
4)warunki techniczne i standard wyposażenia,
5)tryb pracy zespołów,
6)sposób dokumentowania działań i prac zespołu,

Gminny zespół reagowania, składa się z szefa, zastępcy oraz grup roboczych o charakterze stałym i czasowym. Grupami roboczymi zespołu o charakterze stałym są: grupa planowania cywilnego, grupa monitorowania- prognoz i analiz. Grupy robocze, stanowią gminne centrum reagowania, będące komórką organizacyjną urzędu gminy. Siedziba gminnego centrum reagowania powinna być odpowiednio oznakowana, a jego lokalizacja podana do publicznej wiadomości w sposób umożliwiający poinformowanie wszystkich mieszkańców gminy. Do grupy roboczej o charakterze czasowym zaliczamy: grupę operacji i organizacji działań, grupę zabezpieczenia logistycznego, grupę opieki zdrowotnej i pomocy socjalno-bytowej. Szefa gminnego zespołu i jego zastępcę wyznacza wójt spośród zatrudnionych w urzędzie gminy, gminnych jednostkach organizacyjnych lub w jednostkach pomocniczych, osób posiadających wykształcenie specjalistyczne w zakresie ratownictwa, ochrony przeciwpożarowej, inżynierii bezpieczeństwa cywilnego lub zarządzania kryzysowego, absolwentów wyższych szkół wojskowych, a także spośród funkcjonariuszy pożarnictwa, wyznaczonych do wykonywania zadań poza jednostkami organizacyjnymi Państwowej Straży Pożarnej. Grupy robocze tworzy się również spośród osób zatrudnionych w urzędzie gminy, gminnych jednostkach organizacyjnych lub jednostkach pomocniczych. W skład grup roboczych, mogą wchodzić także specjaliści, eksperci, osoby zaufania społecznego, jak i przedstawiciele organów administracji publicznej lub społecznych organizacji ratowniczych.
Zespoły działają na podstawie planów pracy zatwierdzonych przez wójta, pracami zespołów kierują ich szefowie, do których należy w szczególności: przygotowanie rocznego planu pracy zespołu, opracowanie regulaminu bieżących prac zespołu oraz działań w sytuacjach zagrożeń katastrofą naturalną lub awarią techniczną noszącą znamiona klęski żywiołowej, ustalanie przedmiotu i terminu posiedzeń, zawiadamianie o terminach posiedzeń, przewodniczenie posiedzeniom, zapraszanie na posiedzenia osób niebędących członkami zespołu oraz inicjowanie i organizowanie prac zespołu.
Posiedzenie zespołu zwołuje jego szef na polecenie wójta jednak nie rzadziej niż raz na kwartał, a także w zależności od potrzeb. W przypadkach wymagających natychmiastowej analizy i oceny zagrożeń oraz koordynacji działań ratowniczych, szef może zarządzić posiedzenie zespołu w trybie natychmiastowym. Posiedzeniami zespołu kieruje szef, a w razie jego nieobecności - zastępca szefa. Obsługę kancelaryjno-biurową zespołu zapewnia urząd gminy.
Dokumentami działań i prac zespołu są: roczne plany pracy, plany reagowania kryzysowego, plany ćwiczeń, protokoły posiedzeń grup roboczych o charakterze stałym i czasowym, raporty bieżące i okresowe, karty zdarzeń, w przypadku uruchomienia grup roboczych o charakterze czasowym, raporty odbudowy oraz inne niezbędne dokumenty.
Plan reagowania kryzysowego określa zespół przedsięwzięć na wypadek zagrożeń noszących znamiona klęski żywiołowej: zadania w zakresie monitorowania zagrożeń, bilans sił ratowniczych i środków technicznych niezbędnych do usuwania skutków zagrożeń,
procedury uruchamiania działań przewidzianych w planie oraz zasady współdziałania, a także sposoby ograniczania rozmiaru strat i usuwania skutków zagrożeń. Plan ten musi być uzgadniany z kierownikami jednostek organizacyjnych planowanych do użycia w realizacji przedsięwzięć określonych w planie w zakresie dotyczącym tych jednostek, a następnie zatwierdzany przez organ administracji publicznej wyższego stopnia. Karta zdarzeń zawiera chronologiczny opis zdarzeń i wdrożonych działań oraz decyzji podejmowanych w celu likwidacji zagrożeń, pomocy poszkodowanym i ograniczeniu strat, czyli informacje o: kolejności alarmowania sił ratowniczych, podmiocie kierującym działaniami ratowniczymi,
podejmowanych decyzjach (w tym o zadaniach stawianych poszczególnym formacjom ratowniczym i podmiotom ujętym w planie reagowania kryzysowego) liczbie poszkodowanych i wielkości strat oraz o sposobie udzielania pomocy i zabezpieczania terenu zdarzenia. Raport odbudowy powinien natomiast składać się z: szczegółowego wykazu strat w infrastrukturze oraz w potencjale ratowniczym, projektu harmonogramu likwidacji strat i odbudowy, wstępnego bilansu potrzeb finansowych w zakresie odbudowy.
W celu zapobieżenia skutkom klęski żywiołowej lub ich usunięcia zespoły pracują w fazach zapobiegania, przygotowania, reagowania i odbudowy. W fazie zapobiegania zespoły podejmują działania, które redukują lub eliminują prawdopodobieństwo wystąpienia klęski żywiołowej albo w znacznym stopniu ograniczają jej skutki. W fazie przygotowania zespoły podejmują działania planistyczne dotyczące sposobów reagowania na czas wystąpienia klęski żywiołowej, a także działania mające na celu powiększenie zasobów sił i środków niezbędnych do efektywnego reagowania. W fazie reagowania zespoły podejmują działania polegające na dostarczeniu pomocy poszkodowanym, zahamowaniu rozwoju występujących zagrożeń oraz ograniczeniu strat i zniszczeń. W fazie odbudowy zespoły podejmują działania mające na celu przywrócenie zdolności reagowania, odbudowę zapasów służb ratowniczych oraz odtworzenie kluczowej dla funkcjonowania państwa infrastruktury telekomunikacyjnej, energetycznej, paliwowej, transportowej i dostarczania wody. Fazy zapobiegania i przygotowania są realizowane przez grupy robocze o charakterze stałym, natomiast fazy reagowania i odbudowy przez zespoły w pełnym składzie.
Wójt zarządza, co najmniej raz w roku ćwiczenia realizowane przez zespół w pełnym składzie, określając ich cel, główne zadania i przebieg. Po przeprowadzonych ćwiczeniach szef zespołu przedstawia wójtowi raport z ćwiczeń. Ogólnokrajowe ćwiczenia zarządza minister spraw wewnętrznych co najmniej raz na cztery lata.
Warunki techniczne i standardy wyposażenia oraz infrastruktura techniczna, powinny umożliwić efektywne wypełnianie zadań zespołów, z zachowaniem ciągłości ich działania i wymiany informacji podczas pracy oraz możliwości pracy w przypadku braku zasilania zewnętrznego, wystąpienia awarii lub uszkodzenia systemów łączności. Warunki techniczne, o których mowa zapewniają pomieszczenia: służby dyżurnej, operacyjne do pracy i ćwiczeń zespołów, zaplecza socjalnego, sanitarnego i technicznego. Standardowe wyposażenie zlokalizowane w pomieszczeniach służby dyżurnej i operacyjne do pracy i ćwiczeń zespołów stanowią: stanowisko dyspozytorskie oraz stanowiska pomocnicze dla służb dyżurnych w liczbie niezbędnej do realizacji zadań, stanowisk pracy dla wójta. Stanowisko dyspozytorskie i stanowiska pomocnicze, o których mowa są wyposażane standardowo w:
1) urządzenia łączności przewodowej i bezprzewodowej z podmiotami uwzględnionymi w planie reagowania kryzysowego zapewniające ich alarmowanie, dysponowanie i współdziałanie, a także zapewniające przekazywanie informacji kierującym działaniami w celu zapobieżenia skutkom klęski żywiołowej lub ich usunięcia,
2) system teleinformatyczny kompatybilny z systemami funkcjonującymi w każdym z pozostałych zespołów,
3) specjalistyczne oprzyrządowanie i oprogramowanie systemu, zapewniające możliwości multimedialnej prezentacji danych,
4) mapy operacyjne standardowe i cyfrowe oraz specjalistyczne oprogramowanie prognostyczno-planistyczne, a także dokumentację i procedury dla gminy,
5) awaryjne plany ewakuacji oraz funkcjonowania właściwego zespołu w miejscach zastępczych,
6) system uruchamiania ostrzegania i alarmowania ludności;
7) system rejestracji treści rozmów radiowych i telefonicznych oraz ich archiwizacji,
8) awaryjne zasilanie urządzeń końcowych.

Finansowanie zespołu gminnego planuje się w ramach budżetu gmin. Bieżące prace zespołów mogą być finansowane także z dotacji celowych z budżetu państwa na dofinansowanie zadań własnych gmin, określonych w ustawie z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej. Zadania inwestycyjne, niezbędne do utworzenia i funkcjonowania zespołów, oraz zapewnienia ich gotowości do wykonywania zadań w stanach nadzwyczajnych, są finansowane z dotacji celowych z budżetu państwa na finansowanie lub dofinansowanie kosztów inwestycji realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego oraz ze środków programów wieloletnich.
Moim zdaniem, jeśli w gminie zostaną osiągnięte wszystkie wytyczne przedstawione powyżej, będzie to obszar o bardzo dobrym i szybko reagującym zespole zarządzania kryzysowego, niestety jest to duże wyzwanie dla lokalnych władz z powodu braku środków finansowych, które musiałyby zostać przeznaczone na ten cel.