Ład społeczny – ład lokalny, rozwój lokalny

Ład społeczny – ład lokalny, rozwój lokalny

POJĘCIA
Społeczność lokalna jest to zbiorowość zamieszkująca wyodrębnione, stosunkowo niewielkie terytorium, jak np. parafia, wieś, czy osiedle, w której występują silne więzi wynikające ze wspólnoty interesów i potrzeb, a także z poczucia zakorzenienia i przynależności do zamieszkiwanego miejsca.

Społeczność lokalna , to grupa zamieszkująca wspólne terytorium, relatywnie samowystarczalna, oparta na trwałym systemie więzi i interakcji społecznych. Podstawą tej więzi jest:
1. silne poczucie przynależności jednostek do grupy
2. identyfikacja jednostek z grupą.

Społeczność regionalna to społeczność identyfikująca się z większym terytorium (np. Śląsk Cieszyński)..

Zbiorowości lokalne doskonale widać na przykładzie zróżnicowania przestrzennego miasta. Analizując strukturę społeczno-przestrzenną miasta Chicago możemy zaobserwować trzy charakterystyczne zbiorowości lokalne. Są to warstwy społeczne: niższa, średnia i wyższa, które zamieszkują określony teren. Warstwy niższe koncentrują się w centrum miasta, a warstwy wyższe na jego peryferiach.
Znaczącą rolę dla zbiorowości lokalnych odgrywa tożsamość. Jednym z najważniejszych jej kryteriów jest stopień identyfikacji człowieka z określoną przestrzenią, tzw. „ojczyzną lokalną” czyli miejscem rodzinnej ziemi, oraz emocjonalny związek ze światem znanym z wczesnego dzieciństwa i młodości (Kiereta, 2002). Tożsamość odgrywa ważną rolę w życiu wspólnot lokalnych i regionalnych, jednostki zbiorowości odczuwają znaczny sentyment do miejsca, które łączy tą społeczność.
Wyróżniamy zbiorowości regionalne i lokalne w zależności od wielkości punktu odniesienia. W skali świata zbiorowością regionalną będzie ludność poszczególnych kontynentów, lokalną zaś ludność poszczególnych państw.

Zasada odrębności: więzy krwi a więzi terytorialne
Ruchy regionalne „krwi i ziemi” – ideologia o samoobronnym i etnicznym charakterze, etnocentryzm – podział „ my – oni” Ważne są więzi krwi i pochodzenia
Więzi krwi – naród, cyganie
{ Zbiorowość o charakterze terytorialnym } Np. Śląskie ruchy regionalne, ruch kaszubski – duży kapitał społeczno-kulturowy, tradycje

Społeczeństwo tradycyjne i społeczność zamknięta,
W społeczeństwie otwartym {tradycyjnym} polityka rządu podlega ocenie społecznej i zmienia się pod jej wpływem. U podstaw społeczeństwa leżą prawa jednostki i wolność stowarzyszeń, sprawy dotyczące społeczności nie są skrywane, a wiedza na ich temat jest ogólnie dostępna.
Cechą charakterystyczną społeczeństwa otwartego jest ruchliwość społeczna. Możliwości awansu zawodowego i społecznego, w tym przechodzenie z jednej warstwy społecznej do drugiej, nie są niczym krępowane, a wręcz pochwalane i oczekiwane. Społeczeństwo otwarte zezwala na swobodną ocenę, krytykę i kontrolę swych działań w trakcie liberalnej i demokratycznej dyskusji. Zmiany społeczne zachodzą drogą "cząstkowej inżynierii społecznej", czyli modyfikowania tego co złe i utrwalania tego co dobre, nie zaś drogą gwałtownych skoków. Społeczeństwo takie jest pluralistyczne i wielokulturowe, co pozwala na wyciągnięcie maksimum korzyści z wielu różnych punktów widzenia dostępnych w takim społeczeństwie.
Społeczeństwa tradycyjne były silnie związane i uzależnione od natury oraz innych członków zbiorowości, dlatego też człowiek nie był postrzegany jako autonomiczna jednostka, był zawsze częścią zbiorowości :
komunikacja międzyludzka oparta na przekazie ustnym i bezpośrednim
ludność głównie skupiona na wsi
mało miast
podstawą relacji jest rodzina i sąsiedztwo
ruchliwość przestrzenna jest mała
silnie odczuwana jest odrębność i poczucie wspólnoty
Najważniejsze reguły życia społecznego to pomoc wzajemna, wymiana usług, współpraca oraz silna, nieformalna kontrola społeczna utrzymująca porządek
Posiadały wyraźnie wyróżniony aparat władzy (król lub cesarz)
Wyróżnikiem społeczeństwa otwartego jest możliwość zmiany elit politycznych bez rozlewu krwi, w przeciwieństwie do społeczeństwa zamkniętego, w którym do zmiany rządu dochodzi w wyniku rewolucji lub zamachu stanu.
Społeczeństwo zamknięte :
Obowiązują tu sztywne reguły w postaci nakazów i zakazów
Odcięcie się od obcych wpływów
Życie jednostki podporządkowane było interesowi państwa i ogółu społ.

Społeczeństwo obywatelskie - społeczeństwo charakteryzujące się aktywnością i zdolnością do samoorganizacji oraz określania i osiągania wyznaczonych celów bez impulsu ze strony władzy państwowej.
Podstawową cechą społeczeństwa obywatelskiego jest świadomość jego członków potrzeb wspólnoty oraz dążenie do ich zaspokajania, czyli zainteresowanie sprawami społeczeństwa (społeczności) oraz poczucie odpowiedzialności za jego dobro.

Społeczność samorządowa jest to społeczność: dla której przestrzeń i terytorium są naturalną podstawą dobrowolnego zrzeszenia się jest to społeczność otwarta, nie stanowi przeszkód napływowi nowych ludzi do danego układu lokalnego i odpływowi z niego dotychczasowych jego członków poprzez stowarzyszenia i zrzeszenia członkowie uczestniczą w rożnych sferach życia zbiorowego. Lokalne elity władzy są wyłaniane przez procedury demokratycznych wyborów Członków społeczności lokalnej cechuje silna identyfikacja z miejscem zamieszkania i aktywnym udziałem w lokalnym życiu politycznym

Społeczeństwo masowe – typ współczesnego społeczeństwa biernych odbiorców kultury masowej. Powstaje jako skutek oddziaływania negatywnych procesów związanych z industrializacją i urbanizacją. Następuje dezintegracja tradycyjnych struktur społecznych wraz z ich wartościami, normami i kontrolą społeczną, upadek religii, zmiana stylu pracy na zmechanizowaną i monotonną. Społeczeństwo masowe jest zatomizowane.

Społeczeństwo totalitarne:
Totalitaryzm (dawniej też: totalizm) – charakterystyczny dla XX-wiecznych reżimów dyktatorskich system rządu dążący do całkowitej władzy nad społeczeństwem za pomocą monopolu informacyjnego i propagandy, ideologii państwowej, terroru tajnych służb wobec przeciwników politycznych, akcji monopolowych i masowej monopartii

Pojęcie rozwoju zrównoważonego
Doktryna ekonomii politycznej, zakładająca jakość życia na poziomie na jaki pozwala obecny rozwój cywilizacyjny w przeciwieństwie do "żelaznej reguły ekonomii.
"Na obecnym poziomie cywilizacyjnym możliwy jest rozwój zrównoważony, to jest taki rozwój, w którym potrzeby obecnego pokolenia mogą być zaspokojone bez umniejszania szans przyszłych pokoleń na ich zaspokojenie."

Strategią rozwoju nazywa się rozmaite sposoby oddziaływania w celu pobudzenia wzrostu gospodarczego. Podstawowym problemem w projektowaniu strategii rozwoju jest znalezienie sposobu, aby przerwać zespół współzależności tworzących w gospodarce błędne koło niedorozwoju i ubóstwa.
1.Strategia liberalna (monetarystyczna lub ortodoksyjna) – dąży ona do poprawienia alokacji zasobów dzięki zdaniu się na mechanizmy rynkowe oraz wskazówki, które on daje. Jej głównym polem zainteresowania są zagadnienia mikroekonomiczne. Ogromną rolę przypisuje sektorowi prywatnemu, a jej skrajne warianty przypominają zasady leseferyzmu. Nacisk kładziony jest na politykę pieniężną i budżetową oraz na reformy finansowe. Jej cele to: stabilizacja gospodarki, poprawa alokacji zasobów, dobre funkcjonowanie rynków, sprzyjanie wysokiemu poziomowi oszczędzania, zapewnienie bardziej efektywnego wykorzystania kapitału.
2.Strategia gospodarki otwartej – podobnie jak strategia liberalna uwagę skupia na rynkowej alokacji zasobów, czy też na sektorze prywatnym. Najważniejsze znaczenie przypisuje eksportowi. W strategii tej usiłuje się uzyskać korzyści komparatywne oraz wzrost stopy oszczędności, co przyspiesza akumulację kapitału, a tym samym wzrost. Strategia ta opowiada się za aktywną rolą państwa.
3. Strategia industrializacji – nacisk kładzie na ekspansję sektora przetwórczego. Jej celem jest podwyższenie stopy wzrostu gospodarczego, co można osiągnąć przez: rozwój produkcji dóbr przetwórczych, rozwijanie przemysłu dóbr kapitałowych oraz proeksportową orientację sektora przetwórczego. Opowiada się za interwencją władz publicznych.
4. Strategia rozwoju rolniczego („zielonej rewolucji”) – dąży ona do osiągnięcia wzrostu produkcji rolnej. Kluczem do jej osiągnięcia jest postęp techniczny, co wiąże się z wprowadzaniem wysoko wydajnych kultur rolnych. Jest ona głównie stosowana w krajach Trzeciego Świata.
5. Strategia redystrybucji – jej celem jest poprawa podziału dochodu i bogactwa. Zaleca ona tworzenie miejsc pracy, redystrybucję części wzrostu dochodu narodowego na rzecz najuboższych, zwracanie uwagi na potrzeby podstawowe.