Krwotoki

Krwotoki to wydostanie się krwi z naczynia w skutek przerwania jego ciągłości. Są one skutkami urazów. Choroby organizmu wywołujące groźne dla życia to np. rak, gruźlica, wrzody żołądka i dwunastnicy. Nagłe krwotoki pociągające za sobą szybką utratę krwi doprowadzają do wstrząsu. Krwotoki można podzielić ze względu na: rodzaj uszkodzonego naczynia lub widoczne objawy. W pierwszym przypadku krwotoki mogą być:
- żylne - krew wypływa jednostajnym strumieniem, przy czym szybkość wypływu uzależniona jest od rodzaju uszkodzonego naczynia. Jest to krew o dużej zawartości dwutlenku węgla, ma barwę ciemnowiśniową.
- tętnicze - krew tryska z rany falami z siłą zależną od rodzaju uszkodzonego naczynia. Jest to krew zawierająca tlen, a więc ma barwę jasnoczerwoną.
- miąższowe - powstaje w wyniku uszkodzenia większej liczby naczyń włosowatych, zdarcia i oddzielenia się skóry, przerwania mięśni lub zranienia narządów miąższowych, które mogą być groźne dla życia. W krwawieniach miąższowych krew spływa z całej uszkodzonej powierzchni.
Gdy podzielimy krwotoki ze względu na widoczne objawy będą to krwotoki zewnętrzne wewnętrzne.
Zewnętrzne to te, które widzimy i kiedy krew wypływa na zewnątrz organizmu. np. krwotok z nosa. Nie zawsze w przypadku zranienia można rozpoznać rodzaj krwotoku, ponieważ równocześnie mogą być uszkodzone różne rodzaje naczyń. Dlatego częściej używa się określenia „natężenie krwawienia” i ocenia jako mało lub duże, co pozwala odpowiednio dostosować pierwszą pomoc.
Wewnętrzne natomiast to takie kiedy krew gromadzi się w jamach ciała np. w jamie brzusznej. Krwotok wewnętrzny nie zawsze jest łatwy do rozpoznania. Nie zawsze najważniejsza jest objętość utraconej krwi np. nawet niewielki wylew do mózgu może spowodować nieprzewidziane następstwa. Rannemu należy zapewnić bezwzględny spokój.
Małe krwawienia ustają zwykle samoistnie po upływie kilku lub kilkunastu minut od założenia opatrunku, gdy powstały skrzep zamknie ubytek w uszkodzonym naczyniu. Duże krwawienie lub krwotoki wymagają natychmiastowego zatamowania, ponieważ w przeciwnym razie utrata krwi może doprowadzić do ciężkiego wstrząsu lub wykrwawienia ( w zależności od szybkości i ilości utraconej krwi).
Utrata w krótkim czasie około 1.5 litra krwi jest bardzo groźna dla życia. Krwotok z dużych naczyń, takich jak tętnica ramienna, udowa, szyjna może spowodować śmierć w ciągu kilku minut.
Objawami krwotoku zewnętrznego są: pojawienie się krwi po przerwaniu ciągłości skóry, blade śluzówki, osłabienie, a nawet utrata przytomności, przyspieszone i słabo napięte tętno.
Jeśli jesteśmy świadkami krwotoku zewnętrznego należy pomóc poszkodowanemu. Najpierw musimy wezwać pogotowie ratunkowe, oraz założyć opatrunek. W tym celu należy:
- włożyć gumowe rękawiczki
- jeśli jest to niewielka rana - zdezynfekować ją,
- ucisnąć ranę przy pomocy bandaża uciskowego,
- unieść kończynę powyżej poziomu serca,
- po opanowaniu krwotoku nałożyć dodatkowy opatrunek uciskający zranienie.
Trzeba pamiętać, że niewłaściwa pierwsza pomoc może doprowadzić do śmierci.
W przypadku krwotoku zewnętrznego pierwsza pomoc jest w miarę prosta. Jednak przy krwotoku wewnętrznym większość ludzi po prostu panikuje. Objawami takiego krwotoku są
- ból przy lekkim ucisku ,
- bladość śluzówek i skóry,
- szybsze tętno,
- osłabienie lub utrata przytomności,
- pojawienie się krwi w moczu lub wymiocinach,
- zaburzenia świadomości.
Udzielając pomocy należy przede wszystkim wezwać pogotowie. Następnie
ułożyć pacjenta w pozycji leżącej z lekko uniesionymi nogami.
Ponieważ w tym przypadku nie można udzielić pierwszej pomocy, należy obserwować poszkodowanego i jeśli:
- nastąpi zatrzymanie oddechu - rozpocząć sztuczne oddychanie
- nastąpi wstrzymanie akcji serca – rozpocząć reanimację

Jeżeli pacjent jest nieprzytomny, ale oddycha i ma wyczuwalne tętno, należy go ułożyć w pozycji bezpiecznej.
Nigdy, w obydwu przypadkach nie wolno przenosić poszkodowanego, jeśli nie ma takiej potrzeby, nie podawać pokarmów ani napojów, ani nie zostawiać poszkodowanego samego.