Bezpieczeństwo publiczne
Bezpieczeństwo ? sprawy te mieszczą się w kodeksach
Bezpieczeństwo publiczne ? to stan gwarantujący niezakłócone i zgodne z wolą obywateli funkcjonowanie instytucji państwowych, samorządowych i społecznych oraz urządzeń publicznych a także bezpieczeństwo życia, zdrowia i mienia ludności w wyniku przestrzegania akceptowanego przez obywateli porządku prawnego.
Porządek ? sprawy te dotyczą wykroczeń
Porządek publiczny ? to stan stabilizacji i spokoju będący wynikiem przestrzegania przez poszczególne osoby i grupy osób akceptowanego powszechnie porządku prawnego w państwie
Organy: policja, straż miejska
Organy konstytucyjne: Rząd, rada ministrów, prezydent
Rodzaje bezpieczeństwa: powszechne, państwa, publiczne, ludzi, osobiste, ekonomiczne
Funkcje bezpieczeństwa: wewnętrzna, gospodarczo organizatorska, socjalna, kulturowo wychowawcza, zewnętrzna
Bezpieczeństwo powszechne ? brak zagrożenia pożarowego, trzęsienia ziemi, powodziami, katastrofami budowlanymi
Bezpieczeństwo publiczne ? stan gwarantujący niezakłócone i zgodne z wolą obywateli funkcjonowanie instytucji państwowych, a także bezpieczeństwo życia i zdrowia obywateli
Bezpieczeństwo zbiorowe ? prawo do obrony
Prezydent RP ma prawo:
-Prawo łaski i nadawania obywatelstwa
-Prawo inicjatywy ustawodawczej
-Uczestniczy w grach strategiczno obronnych
-Zatwierdzenie na wniosek premiera strategii bezpieczeństwa narodowego
-Na wniosek premiera prezydent wydaje dyrektywy polityczno strategiczne (obronne)
-Na wniosek premiera i Rady Ministrów zatwierdza plany ćwiczeń obronnych i nimi kieruje
-Ma możliwość wprowadzenia stanu wyższej gotowości
-Ma prawo zwracania się do organów administracji o informacje mające znaczenie dla obronności państwa
-Kształtowanie podstaw patriotycznych
-Zwierzchnik sił zbrojnych- określa kierunki rozwoju
-Może uczestniczyć w odprawie kadry kierowniczej
-Powołuje szefa sztabu Generalnego
-W stanie szczególnego zagrożenia może podejmować decyzje o zakresie bezpieczeństwa ?państwa
-Organ doradczy prezydenta to Rada Bezpieczeństwa Narodowego
-Prezydent ustala skład rady i przewodniczy jej
-Zadania Rady bezpieczeństwa Narodowego: ustalenie środków zaradczych, przygotowywanie dokumentów do podpisu prezydenta dotyczących bezpieczeństwa publicznego
Druga rada powołana została w 2002 roku. Nie powołano ważnych urzędników państwowych, a tylko ekspertów
Biuro bezpieczeństwa narodowego ? skład urzędnicy do spraw bezpieczeństwa narodowego
Powoływanie ministrów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo państwa
Rada ministrów kompetencje:
-Wszystkie kompetencje które nie są przeznaczone dla innych organów administracji
-Zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego
-Przygotowanie planu działań obronnych
-Zmniejszenie lub zwiększenie stanu gotowości państwa
-Przygotowanie stałych dyżurów
-Przygotowanie systemów kontroli, analiz, systemów wczesnego ostrzegania
-Zapewnienie systemu szkolenia obronnego
-Wprowadzenie stanu klęski żywiołowej na okres 30 dni
-Wnioskowanie do prezydenta o wprowadzenie stanu klęski
-Sprawozdanie z realizacji programu przeciwdziałanie narkomanii
Prezes Rady Ministrów
-Wnioskowanie do prezydenta o powołanie ministrów ds. bezpieczeństwa i porządku -publicznego np. NSWiA
-Wyznaczanie zakresu spraw należących do kompetencji poszczególnych resortów
-Nadzoruje i kontroluje prace ministrów
-Powołuje i odwołuje szefów służb np. komendanta Państwowej Policji
-Powołuje sekretarzy i podsekretarzy stanu
-Powołuje wojewodów
-Na wniosek wojewody zawiesza organy województwa
-Nadzoruje ABW, Agencje Wywiadu, urząd służby cywilnej
Kolegium ds. Służb Specjalnych
-Organizowanie i koordynowanie działań różnych służb
-Opiniuje kandydatury na szefów służb i ich odwołuje
-Opiniuje kierunki działania służb specjalnych
-Opiniuje kierunki budżetu służb specjalnych
-Opiniuje projekty aktów prawnych ds. służb specjalnych i bezpieczeństwa publicznego
-Opiniuje sprawozdania dotyczące działania organów służb specjalnych
-Przewodniczącym kolegiów jest premier i ministrowie, sekretarz powoływany przez premiera. Od 2004 r. działa w tej strukturze zespół do spraw działań związanych z terroryzmem
WIR ? Wspólnota Informacyjna Rządu
Wymiana między organami adm. Rządowej informacji istotnych dla bezp. Zew. I międzynarodowej pozycji państwa
-Organ pomocniczy Premiera (szef Agencji Wywiadu, sekretarz, ministrowie)
-Posiedzenia co 2 tygodnie zgodnie z ustalonym harmonogramem
-Gromadzeniem, analizowaniem informacji będącym przedmiotem zainteresowania
-Prognozowanie co by się stało , gdy informacje dotyczące danego zagrożenia przedostały się do opinii publicznej
-Co kwartał ustalenie analizy dotyczącej bezpieczeństwa państwa przekazywane do premiera, prezydenta, marszałka sejmu
-WIR może podjąć decyzje o przekazaniu także do innych organów np. Prezydenta NBP
ORGANY BEZPIECZEŃSTWA W ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ
Minister Spraw Wewnętrznych
-Ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego
-Nadzór nad policją, strażą graniczną, strażą pożarną
-Nadzór nad urzędem nadzoru państwa
-Ochrona granic państwa
-Koordynowanie działań w sprawach klęsk żywiołowych
-Koordynowanie działań w zakresie ochrony tajemnicy państwowej i służbowej
-Podlega mu biuro ochrony rządu
-Nie podlegają mu jednostki wojskowe
-Informacje dot. Bezp. Publicznego musi przekazywać premierowi i prezydentowi
-1996r. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych zostało przekształcone w Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji
-Podlegają mu: Komendant Głównej Policji, Komendant Straży Pożarnej
-Sprawuje nadzór nad BOR-em
-Sprawuje nadzór nad Wyższą Szkołą Policji i Straży Pożarnej w W-wie
Minister Sprawiedliwości
-Jest jednocześnie prokuratorem generalnym
-Jednoosobowy organ ds. zarządzania
-Kolegialny organ wchodzący w skład Rady ministrów
-Sprawuje nadzór nad korporacjami porównawczymi (adwokatów, komorników, radców Pr.)
-Wydaje rozporządzenia, zarządzanie i inne akty normatywne
-Powołuje prokuratorów i sędziów sądów apelacyjnych i okręgowych, komorników
-Zawiera umowy międzynarodowe
-Prowadzi współpracę zagraniczną
-Tworzy znosi ustala siedziby i zakres działania sądów
Jego zastępcami są: prokurator Krajowy, Generalny prokurator Wojska Polskiego, Dyrektor Głównej komisji Ścigania Zbrodni p-ko Narodu Polskiego
Biuro Informacji KRS
-Celem jest przeciwdziałanie szarej strefy
-Ma biuro przy sądach rejestrowych
-Wpisy do KRS ogłaszane są w Monitorze sądowym i Gospodarczym
Krajowy Rejestr Skazanych
-Powierzony Ministerstwu Sprawiedliwości (prowadzi statystyki sądowe)
Minister Obrony Narodowej
-Rozległy zakres zadań w zakresie bezpieczeństwa i ochrony narodowej oraz bezpieczeństwa publicznego
-Nazwa uległa zmianie (wcześniej było to ministerstwo wojny)
Minister Spraw Wojskowych
Podlega mu prokuratura wojskowa i żandarmeria wojskowa
Decyduje o zestrzeleniu statku powietrznego który przekroczył polską granicę nie zastosował się do poleceń w razie napaści zbrojnej leb gdy istnieje przekonanie że istnieje zamiar ataku terrorystycznego
Minister Skarbu
-Nadzoruje kontrole skarbową i celną
-Jest naczelnym organem Informacji Finansowej
-Zapobiega wprowadzenia do obrotu środków pochodzących z nielegalnych źródeł
-W-ce minister skarbu jest jednocześnie Generalnym Inspektorem Kontroli Sądowej
Minister do spraw Rolnictwa
-Także do jego kompetencji należy dbanie o porządek i bezpieczeństwo publiczne
-Podlegają mu: Inspekcja nasienna, weterynaryjna, rybołówstwo
Rada ds. Przeciwdziałania Narkomanii
-1993r. biuro ds. narkomanii
-W jego skład wchodzi Centrum informacji o narkotykach
-Koordynuje sprawy związane ze zwalczaniem narkomanii
-Monituje, rejestruje prekursory narkotyków (prek ? środki niezbędne do produkcji narkotyków)
-Analizuje programy: leczenia ,profilaktyki, pomocy dla narkomanów
Główny Urząd Lotnictwa Cywilnego
-Kontroluje lotnictwo cywilne nad Polską
Wojewoda kompetencje
Wcześniej
-Zwalczanie skutków klęsk żywiołowych
8. 08. 1996 komp. Zostały rozszerzone:
-Zapobieganie zagrożeniom zdrowia i życia ludzi oraz ochrony środowiska
-Obrona cywilna kraju
Obecnie
-Obowiązuje na podstawie ustawy z dnia 05.06.1998
-Podejmuje działania w celu usunięcia poważnych uchybień
-Jest przedstawicielem rządu w województwie
-Powoływany i odwoływany przez Premiera na wniosek Ministra spraw wewnętrznych
-Nadzór stanowi premier
-Odpowiedzialny za realizacje polityki rządu w województwie
-Odpowiedzialny za sprawy bezpieczeństwa ludzi oraz bezpieczeństwa i porządku publicznego
-Określa kierunki i zadania polityki obronnej
-Organizuje edukację obronną
-Nadzór nad przewozami niebezpiecznych towarów
-Na podstawie ustawy z dnia 21.06.2002 o stanie wyjątkowym do wojewody należy przywrócenie stanu normalnego, gdy stanem tym objęte jest 1 województwo
-Wojewoda podejmuje decyzje o internowaniu osób które ukończyły 17 lat (a rozmowa nie przyniosła rezultatu) a wykonuje ją komendant wojewódzki policji
ORGANY BEZPIECZEŃSTWA PUBLICZNEGO W ADMINISTRACJI TERENOWEJ
Szczeble samorządu terytorialnego:
Wojewódzki ? marszałek wojewódzki
Powiatowy ? ochrona p. pożarowa, ochrona środowiska, bezpieczeństwo i porządek publiczny, uważamy za podstawową jednostkę administracyjną. Starosta: zatwierdza plan działania straży pożarnej i innych służb publicznych
Gminny ? ochrona przeciw pożarowa, zabezpieczenie porządku publicznego w czasie imprez masowych, do jego zadań należy sprawy głównie o charakterze porządkowym, wykonują je straże miejskie. policja
Komisje bezpieczeństwa i porządku publicznego
-W skład wchodzi Prokurator okręgowy
-Musi przygotować dokument dot. przestrzegania i porządku
-Opiniuje projekty innych aktów [prawnych np. dot. Działania policji
-Opiniuje projekt budżetu samorządu powiatu na sprawy bezp. Publ.
-Opiniuje inne zlecone przez starostę dokumenty i projekty
Prokuratura ? pojęcie to sięga już średniowiecza, gdy do jej zadań należało ściganie przestępców, nadzór nad wykonywaniem kary. Funkcje prokuratora powoływano w postaci różnych np. doradców.
Prokurator - Pojęcie pojawiło się w XVw., był to nieliczny zawód, który można było pogodzić z tytułem szlachectwa
-W XIXw czasach zaborów nazwany był instygatorem
- Na podstawie rozporządzenia z 1928 był powiązany ściśle z sądownictwem, był jego częścią w sądach grodzkich zastępowała ich policja
-Kompetencje zostały rozszerzone po drugiej wojnie światowej do 1946r. prokuratorzy otrzymali prawo stosowania tymczasowego aresztowania samodzielnie bez wniosku
-Na podstawie ustawy z 20. 07.1952 powstaje urząd generalnego prokuratora i powołany zostaje Prokurator generalny. Jego zastępcą był Naczelny Prokurator Wojskowy. Prokuratura miała szerokie zadania: ścigała przestępstwa prowadziła nadzór w różnych instytucjach państwowych
-1987 powołano RPO, który przejął od Prokuratury ochronę praworządności
-na podstawie ustawy z 29.12.1989 ustawa o zmianie konstytucji, która podporządkowała Prokuraturę Ministrowi Sprawiedliwości zlikwidowano Prokuraturę Generalną
-1993 reforma sądownictwa
1996 przekształcono Departament Prokuratury w prokuraturę krajową kieruje nią minister sprawiedliwości czyli prokurator generalny
1996 Prokuraturę pozbawiono prawa do stosowania tymczasowego aresztowania tylko może wnioskować o stosowanie tego środka lub jego uchylenia albo przedłużenia
1998 prokuratury wojewódzkie zastąpiono prokuraturami okręgowymi: rejonowe (dla 1 lub więcej gmin), okręgowe (dla co najmniej 2 sądów rejonowych), apelacyjne
Zadania prokuratury
-Strzeżenie praworządności oraz czuwanie nad ściganiem przestępstw
-Prowadzenie i nadzorowanie postępowań przygotowawczych w sprawach karnych
-Pełnienie funkcji oskarżyciela publicznego
-Prowadzenie badań nad przestępczością i jego zwalczania
-Opiniowanie projektów aktów normatywnych
Zasady działania:
Legalizmu ? obowiązek ścigania każdego ujawnionego przestępstwa
Bezstronności ? prokurator jest oskarżycielem, ale ma uwzględniać każde nowe okoliczności
Działalność z urzędu ? gdy przestępstwa ścigane jest z urzędu nie potrzebne jest wniosek osoby pokrzywdzonej
Substytucji ? gdy prokuratura wszczyna sprawę to może wyręczyć się każdym innym prokuratorem
Dewolucji ? prokuratura wyższego rzędu może przejąć każdą sprawę Prokuratury Rejonowej
Indyferencji ? obojętne który prokurator wykona daną czynność, każdy ma te same uprawnienia
1-os. Wykonywanie czynności ? gdy jest dwóch Prokuratorów to oskarżycielem zawsze będzie 1 prokurator
Zasady organizacji
Jednolitości ? prokurator występuje na zewnątrz w imieniu całej prokuratury
Centralizmu ? prokuratury rejonowe podlegają okręgowym itd. A wszystkie Prokuratorowi Generalnemu
Jednoosobowego kierowania ? decyzje podejmowane jednoosobowo
Należności od innych organów i instytucji adm rządowej ? prokurator jest należny nie składa nikomu żadnych sprawozdań
Zakres działań prokuratury które może prowadzić osobiście
-Obligatoryjne ? śledztwa
-Fakultatywne ? dochodzenie
---Może korzystać z zeznań świadka koronnego
Instytut Pamięci Narodowej
Wcześniej: powołano sądy karne, w których oskarżono przestępstwa popełnione w czasie II wojny światowej. Później powołano komisje do badań zbrodni niemieckich
-1949 uzyskała ona statut samodzielnej jednostki
-1984 uzyskała ona statut JPN
-1991 zmieniono nazwę na Główną Komisję?
-Obecnie działa na podstawie ustawy z dnia 18.12.1988r. zbudowany jest na wzór urzędów powołanych w Niemczech Słowacji i w Czechach
Ma trzy kompetencje:
-Przejęcie archiwów gromadzenia danych dot. Zbrodni przeciwko narodowi polskiemu
-Cel badawczy
Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych:
Zadania:
-Kontrola zgodności przetworzonych danych z przepisami o ochronie danych osobowych
-Prowadzenie rejestrów zbiorów danych
-Opiniowanie projektów ustaw i rozporządzeń dotyczących ochrony danych osobowych
-Inicjowanie i podejmowanie przedsięwzięć w zakresie doskonalenia ochrony danych osobowych
-Wydawanie decyzji administracyjnych w sprawie przepisów o ochronie danych osobowych
Policja zadania:
-Ochrona życia ludzi oraz mienia przed zamachami
-Ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego
-Wykrywanie przestępstw i wykroczeń o ściganie sprawców
-Kontrola przestrzegania przepisów porządkowych i administracyjnych
-Gromadzenie przetwarzanie i przekazywanie informacji kryminalnych
-Prowadzenie krajowego systemu informatycznego