Rola pracy w życiu człowieka
Na wstępie należałoby się zastanowić czym tak naprawdę jest praca i do czego jest ona potrzebna w życiu człowieka.
Praca Jest forma działania odgrywającą szczególnie ważną rolę. Rozumiana jest jako celowa działalność człowieka polegająca na przekształceniu dóbr przyrody i przystosowaniu ich do zaspokojenia potrzeb ludzkich. Człowiek jako jedyny przetwarza dobra przyrody dla swoich potrzeb. Pojawia się uczucie sprawstwa (ja coś wnoszę).Jest też formą pozostawienia po sobie czegoś dla świata. Praca jest sposobem wyrażania siebie( tj. artyści).Praca jest środkiem, który zapewnia nam egzystencję, osiągnięcie prestiżu; szacunek, poważanie. Dzięki pracy realizujemy swoje bliższe i dalsze plany. Według encyklopedii jest to celowa działalność człowieka prowadząca do wytworzenia dóbr materialnych lub kulturalnych. Praca to ludzka forma działania odróżniająca nas od zwierząt.
Praca - to słowo znaczące tak wiele, na przestrzeni wieków urosło do rangi filozofii, motta i symbolu przeżycia gatunku ludzkiego. Na początku ludzkości praca polegała na zbieraniu ziół, owoców i polowaniu oraz zbudowaniu sobie dachu nad głową. To wystarczało do życia i wychowania potomstwa, nikt nie gonił za pieniądzem bo go po prostu nie było. Z czasem człowiek opanował żywioły i surowce naturalne. Nastąpił podział na umiejętności czyli specjalizacje, wymagały tego warunki, czyli poświęcić się tylko jednemu celowi. Z czasem zbieranie żywności już nie wystarczało, potrzebne były narzędzia do zbudowania osad ludzkich i komfort życia się podniósł. Parę wieków później człowiek za niezbędne uważał już mnóstwo rzeczy w swym murowanym mieszkaniu, nie potrafił by przeżyć kilku dni z samym nożem w lesie, dla niego była by to nędza, coś nie godnego jego osoby i dlatego ludzie już nie pracowali bo im się nudziło i nie mieli co z czasem robić, tylko harowali od rana do nocy by mieć więcej pieniędzy.
Człowiek jest istotą twórcza, nie potrafi być biernym obserwatorem świata. Chcemy być czynni emocjonalnie, umysłowo, fizycznie. Pracując wytwarzamy dobra materialne i kulturalne dla przyszłych pokoleń. Rośnie poczucie sensu życia. Praca z konieczności jest mało wydajna i towarzyszy jej brak zadowolenia.
Ideał pracy można określić jako element szczęścia. Pracy jako wolnej, swobodnej i twórczej działalności człowieka, w której wyraża się jego ludzka istota. Angażuje nie tylko nasze siły fizyczne, ale także nasz umysł, serce, Wyzwala naszą indywidualność, inicjatywę, jest warunkiem zadowolenia.
Praca kształtuje poglądy i postawy jednostki wobec tego, co robi, wobec współpracowników, podwładnych i przełożonych oraz wobec zadań, które realizuje zakład pracy. Nie zawsze muszą to być pozytywne postawy. W zakładach (najczęściej produkcyjnych), w których jeszcze pracują osoby z dawnego ustroju, przyzwyczajeni do dawnego sposobu pracy mogą mieć zły przykład osobisty ( brakoróbstwo, lekceważenie pracy, pijaństwo itp.) na młodych początkujących pracowników. Zdarza się to jednak coraz rzadziej. W zakładach nowej generacji, prężnie działających nie ma miejsca i czasu na takie postępowanie. Trzeba wykorzystywać jak najbardziej efektywnie czas pracy. Jest to doceniane i odpowiednio wynagradzane przez właścicieli. Obecnie pożądane cechy, które pracownik musi w sobie wypracować to: sumienność, dokładność, uprzejmość czasem wręcz uległość( bezsprzeczne wykonywanie poleceń), dyspozycyjność (często praca w godzinach nadliczbowych) miła aparycja, wysoka inteligencja i kwalifikacje, wytrwałość, zdecydowanie, pomysłowość. Dobrze jest, jeżeli pracodawcy potrafią te walory pracownika docenić, motywować do dalszego rozwoju, a i sami się nimi odznaczają. Niewątpliwie ważnym czynnikiem motywującym w obecnych czasach jest odpowiednie wynagrodzenie. Mamy w takim przykładzie do czynienia z pewnym kołowym obrotem sprawy. Pracownik daje się prowadzić i kierować pracodawcy: zachowuje się dokładnie tak, jak trzeba, żeby zdobyć aprobatę, która daje mu lepiej płatną pracę, lepsze stanowisko, a to mobilizuje do jeszcze większych starań.
Każdego dnia zmuszamy się, żeby pójść do pracy, szkoły. Przez pięć pierwszych dni tygodnia, od poniedziałku do piątku, czekamy na upragniony weekend, cieszymy się z każdego jednego wolnego dnia. Dochodzimy do wniosku, że męczymy się okrutnie, że cały okres pracy jest męką i oczekujemy urlopu, ferii, wakacji. Ale i one przecież kiedyś się kończą. Możemy więc sądzić, że tak naprawdę odpoczniemy dopiero na emeryturze. Wynika z tego, że jedynym rozsądnym sposobem na życie jest po pierwsze znalezienie motywacji swojej pracy, a po drugie polubienie tego co się robi. Można porównać nastawienie do życia dwóch ludzi wstających rano do pracy: jednego idącego chętnie do biura, zakładu pracy i drugiego, którego praca nie cieszy, może nawet jej nienawidzi. Pierwszy jest zadowolony z życia, cieszy się z dnia, z tego co robi i dzięki temu dobrze wykonuje swoją pracę, która jest efektywna i przynosi satysfakcję. Drugi czuje się jak w niewoli, jest nieszczęśliwy, mimo że ta praca może być łatwa, potrafi stać się męczarnią, życiowym koszmarem a taka praca jest mało wydajna i nieefektywna. Praca fizyczna jest częścią naszego życia i tylko od nas zależy jaka ona będzie a przez nią jakie będzie nasze życie. A przecież każdy z nas chce żyć jak najlepiej. Tak więc stajemy przed wyborem mieć pracę, która nam nie odpowiada i przez to prawdopodobne zmarnować sobie życie bądź prace, która daje nam wiele radości. Jednak podjęcie takiej decyzji jest uwarunkowane pracą nad nami samymi. Aby zmienić nasz życie należy zacząć pod podstawy a podstawą jest człowiek, który zdolny jest do samokształcenia i pracy nad sobą poprzez obserwację swoich zachowań i ewentualnej zmiany. Człowiek uczy się całe życie także pracować nad sobą powinien do końca swoich dni gdyż z czasem i zdobywaną wiedzą ulega przemianom. Po to zostaliśmy obdarzeni rozumem abyśmy mogli kontrolować siebie i swoje zachowania. Jeśli zaprzestaniemy pracy nad nami, zaczniemy zostawać w tyle w stosunku do rozwijającego się społeczeństwa, z czasem stając się bezużytecznymi osobnikami zajmującymi miejsce młodym pokoleniom.
Szczególnie ważną rolę w procesie samorealizacji odgrywa też uczestnictwo w pracy twórczej, nowatorskiej i innowacyjnej. Funkcję tę może spełniać działalność naukowa, dokonywanie wynalazków i usprawnień związanych z wykonywaną pracą zawodowa, różne formy twórczości artystycznej i kulturalnej. Uczestnictwo w działalności twórczej sprzyja wykorzystaniu potencjalnych możliwości jednostki związanych z posiadanymi przez nią zdolnościami i zainteresowaniami.
Potrzeba sensu życia jest taka właściwością człowieka, która powoduje, że jego działalność musi być odpowiednia do możliwości, ukierunkowana i oceniana pozytywnie. Znaczy to tyle, że istnieją w działalności człowieka takie wartości, które nadają owy sens i dzięki któremu jednostka może prawidłowo funkcjonować. Osoba podejmująca stale zmieniające się czynności, nieposiadająca nadrzędnego celu, stymulowana wyłącznie przez pochodzące z zewnątrz polecenia, wykonuje je wyłącznie pod wpływem presji otoczenia nie rozumiejąc ich nie wpływa i nie sprzyja zaspokojeniu sensu życia.
Praca niewątpliwie ma duży wpływ na rozwój osobowości człowieka. Kształtuje różne postawy, uwrażliwia na jedne sprawy, na inne zobojętnia. Wszystko to zależy od pracy, jaka się wykonuje i czy ta praca jest zgodna z predyspozycjami osoby ją wykonującej. Bardzo ważny jest odpowiedni wybór zawodu. Skutkiem nieprzemyślanej decyzji może być niechęć do pracy, brak zadowolenia, brak sensu życia.
Osoba energiczna, żywiołowa, mająca potrzebą ciągłego stawiania sobie nowych wyzwań, zacięta, wytrwała nie może siedzieć przy maszynie i wykonywać 8 – 10 godzin tę samą czynność. Praca odpowiednia to taka, która pochłonie ww. osobnika bez reszty, w której będą się pojawiać wciąż nowe wyzwania, miejsce pracy to nie jedno krzesło tylko ciągle inne otoczenie. W takich warunkach pracownik ten wykorzysta swoją energię i zrealizuje się.
Uważam, że każda praca przyczynia się do kształtowania osobowości człowieka.
Jeszcze raz podkreślę, jak ważne jest odpowiednie wybranie zawodu i miejsca pracy, zgodnie ze swoimi predyspozycjami. Pewne cech na pewno można nabyć wraz z upływem czasu i doświadczeniem, ale nigdy roztrzepana pielęgniarka nie zdobędzie zaufania pacjentów, pacjentów strażak gasząc ogień na dachu nie pokona lęku wysokości.