Wpływ alkoholu na organizm człowieka

1. Alkohole są związkami organicznymi, w których cząsteczkach występuje przynajmniej jedna grupa -OH, nazywana grupą wodorotlenową lub grupą hydroksylową. Zatem najbardziej ogó-lnym wzorem alkoholi będzie R-OH. Słowo alkohol (podobnie brzmiące w wielu językach) pochodzi prawdopodobnie od słów arabskich al-ghul, co oznacza "zły duch". Etanol (alkohol etylowy) to najpopularniejszy z alkoholi, ponieważ wielkie jego ilości zużywa przemysł spo-żywczy do produkcji napojów alkoholowych. Etanol towarzyszy człowiekowi od zamierz-chłych czasów. Pierwsze napoje alkoholowe powstały w sposób przypadkowy w wyniku fe-rmentacji owoców lub ziaren zbóż. Czysty alkohol zawierający niewiele wody (spirytus) otrzymuje się w wyniku destylacji, wy-korzystując różnicę w temperaturze wrzenia między etanolem a wodą. Trudno ustalić, kto pie-rwszy otrzymał destylowany alkohol. Być może, dokonali tego kapłani w starożytnym Egi-pcie. Natomiast na większą skalę czysty etanol zaczęto uzyskiwać w Europie w VIII wieku n.e. z żyta, a w XVIII wieku z ziemniaków. Etanol jest bezbarwną cieczą, lżejszą od wody i mieszającą się z nią w dowolnym stosunku. Ma podobny zapach i smak do metanolu, co bywa przyczyną tragicznych pomyłek. Choć alkohol etylowy jest niewątpliwie trucizną, to jego toksyczność okazała się zdecydowanie mniejsza od toksyczności metanolu.
Alkohol przyspiesza bicie serca, zmienia ciśnienie krwi. Jest silnym obciążeniem dla wątroby, bez działania której nie mógłby zostać strawiony i wydalony z organizmu. Jednak rozkładając alkohol na nietrujące substancje, wątroba sama ulega zatruciu, co u osób nadużywających systematycznie alkoholu prowadzi często do choroby zwanej marskością wątroby. Alkohol zakłóca funkcjonowanie komórek nerwowych i mózgu, powoduje zaburzenie pamięci, utrudnia przypomnienie sobie czegoś i zapamiętywanie nowych informacji, wywołuje zakłócenie równowagi, osłabia refleks, uniemożliwia koncentrację, utrudnia podejmowanie decyzji. Zakłóca działanie zmysłów tj. wzroku, słuchu, powonienia, smaku i dotyku, może nawet wywołać halucynacje.
2. Wpływ na organizm człowieka:
- Mózg i ośrodkowy układ nerwowy- Alkohol sprawia, że czujemy się szczęśliwsi, łatwiej nawiązujemy kontakty z ludźmi, mamy mniejsze zahamowania podczas wyrażania swoich myśli. Ujmując rzecz naukowo, alkohol należy do depresantów, co nie oznacza jednak, że wpędza w depresję. Oznacza tylko, że spowalnia aktywność ośrodkowego układu nerwowego, tak że informacje wędrują dłużej wzdłuż włókien nerwowych. Stajemy się bardziej odprężeni i zbyt pewni swoich możliwości, przy czym zdolność reakcji jest obniżona, a mowa staje się bardziej poplątana. Dzieje się tak dlatego, że alkohol wypiera cząsteczki wody otaczające komórki nerwowe, to zaś z kolei wpływa na ruch naładowanych elektrycznie atomów odpowiedzialnych za przekazywanie informacji wzdłuż włókna nerwowego. Alkohol spowalnia również ruch cząsteczek - przekaźników chemicznych - przenoszących informację między komórkami.
- Układ słuchowy- Odpowiada za poczucie równowagi. Alkohol zmienia gęstość tkanki i płynów w uchu. Im większa ilość wypitego alkoholu, tym większe zmiany, aż do momentu, gdy zupełnie stracimy poczucie równowagi. W efekcie kołyszemy się i zataczamy, próbując zrekompensować uczucie, że znajdujemy się na wzburzonym morzu.
- Skóra- Tu odczuwamy skutki działania aldehydu octowego, który rozszerza naczynia krwionośne, powodując, że odczuwamy gorąco. Rozszerzenie naczyń wokół mózgu może zakończyć się nieprzyjemnym bólem głowy. Alkohol przyśpiesza tętno i podnosi ciśnienie krwi, co wzmaga odczuwanie ciepła. Wypicie kieliszka wódki w chłodny dzień daje taki właśnie efekt. Mitem jest jednak popularny pogląd, że ludzie umierający w śniegu od wyziębienia mogą być uratowani łykiem brandy. W rzeczywistości alkohol może tylko przyśpieszyć utratę ciepła z organizmu.
- Żołądek- Mężczyźni trawią alkohol szybciej niż kobiety, gdyż mają w swych żołądkach więcej ADH, a to jest właśnie enzym przekształcający alkohol w aldehyd octowy. W efekcie mężczyzna z reguły lepiej toleruje alkohol niż kobieta, gdyż po wypiciu identycznych porcji do krwi mężczyzny trafia z żołądka mniej etanolu. Z kolei nerki kobiety i mężczyzny wydalają alkohol z tą samą szybkością, nie są więc przyczyną różnic w tolerancji alkoholowej między płciami.
- Wątroba- Głównym organem usuwającym alkohol z organizmu jest wątroba, choć czyni to bardzo wolno. W istocie, znane są przypadki osób, które "wpadły" na teście alko matowym 24 godziny po ostatnim drinku. Alkohol pobudza również przemianę zawartego w wątrobie glikogenu w glukozę, tym samym pozbawiając organizm łatwo dostępnego źródła energii. Mimo więc, że alkohol jest bogaty energetycznie, nie zaspokaja apetytu, przeciwnie, raczej go pobudza.
- Nerki- Jeśli wypijemy 250 ml wina, to w ciągu najbliższych 2 godzin stracimy co najmniej 500 ml wody wydalonej w postaci moczu. W normalnych warunkach nerki absorbują wodę. Czynią tak pod wpływem hormonu - wazopresyny - wydzielanego w przysadce mózgowej. Alkohol redukuje ilość wazopresyny, pozbawiając tym samym nerki informacji o konieczności absorpcji wody. Woda nie zatrzymywana przepływa do pęcherza, a następnie jest wydalana z organizmu. W efekcie następuje odwodnienie, o ile nie uzupełniamy ubytku wody.
3. Nałóg alkoholowy to chroniczna, postępująca, przewlekła i niestety nieuleczalna choroba. Osoba uzależniona od alkoholu nie nauczy się w kontrolować spożywania substancji, która stanowi źródło nałogu. Choroba alkoholowa, zwana także alkoholizmem, jest nieuleczalna i prowadzi do przedwczesnej śmierci, jednak może ona być powstrzymana na każdym etapie jej rozwoju. Leczenie choroby alkoholowej polega na nauczeniu alkoholika funkcjonowania w społeczeństwie bez spożywania alkoholu. Tylko abstynencja może spowodować stopniowe wracanie do zdrowia i zapobiec dalszemu rozwojowi tej choroby. Uzależnienie od alkoholu powoduje nie tylko objawy fizyczne, ale wpływa również na sferę psychiczną, emocjonalną oraz duchową. Powodem sięgania po alkohol jest jego rozluźniające, rozhamowujące i euforyzujące działanie. Rozwijanie się uzależnienia od alkoholu jest zależne od wielu społecznych i indywidualnych czynników ryzyka. Wpływ alkoholu na organizm człowieka jest bardzo różny.Z uzależnieniem mamy do czynienia wówczas, gdy spotkamy trzy z niżej wymienionych objawów:
- pojawienie się tzw. głodu alkoholowego, czyli bardzo silnego, wewnętrznego przymusu spożywania alkoholu. W miarę upływu czasu bez alkoholu pojawiają się nieprzyjemne doznania podobne do głodu i wewnętrznego przymusu wypicia, połączonego z poczuciem paniki i obawą, że się nie wytrzyma długo bez alkoholu.
- niekontrolowane picie, nieumiejętność zaprzestania picia w określonym momencie i dobrania odpowiedniej ilości alkoholu. Po wypiciu pierwszej porcji alkoholu pojawia się niemożność skutecznego decydowania o ilości wypijanego alkoholu i o momencie przerwania picia.
- pojawienie się objawów zespołu abstynencyjnego, w czasie zaprzestania picia. Po ponownym spożyciu alkoholu objawy te znikają
- zmiana tolerancji na alkohol, przeważnie zwiększenie tolerancji, co objawia się piciem większych ilości dla osiągnięcia stanu, jaki dawniej był osiągalny po spożyciu mniejszych dawek alkoholu
- skoncentrowanie całego swego życia wokół alkoholu, stwarzanie okazji do napicia się. Od czasu do czasu człowiek dostrzega, że picie wymyka się spod jego kontroli i próbuje udowodnić sobie lub innym, że potrafi nad tym zapanować, jednak próby te kończą się niepowodzeniem.
- Po wypiciu pojawiają się "dziury pamięciowe", całe fragmenty wydarzeń znikają z pamięci. Mimo próby obrony pozorów rozumności i ciągłości postępowania coraz więcej rzeczy dzieje się poza świadomością osoby uzależnionej.
4. Alkohol a nowotwory
Brak jest dowodów na karcinogenne działanie alkoholu, ale dość powszechnie przyjmuje się, że może on być kokarcynogenem tzn. może wzmacniać działanie prawdziwego karcynogenu. Najczęściej czynnik alkoholowy jest wymieniany przy raku przełyku, przewlekłym zanikowym nieżycie żołądka, który jest podłożem do raka żołądka, raka prostaty, raka sutka, raka wątroby.
5. Wpływ alkoholu na płód
Ostatnio znaczną uwagę poświęca się alkoholowemu zespołowi płodowemu (FAS). To zespół objawów występujących u płodu, a potem u noworodka, a którego objawy utrzymują się w dzieciństwie, życiu dorosłym, spowodowany działaniem tetragennym alkoholu, a także jego działaniem "teratogennym neurobehawioralnym".