Zatrucia - podstawowe wiadmośći, pierwsza pomoc w zatruciach,
Zatrucie – zespół objawów chorobowych wywołanych substancjami trującymi tzw. truciznami
Drogi wchłaniania: układ pokarmowy: leki, alkohol, detergenty, grzyby
układ oddechowy: CO i CO2; skóra i błony śluzowe: atropina, środki żrące, pestycydy; dotkankowa: narkotyki
Przyczyny: zatrucie środkami chemicznymi stosowane w domownictwie tj: środki czyszczące, środki do prania; zatrucie lekami, CO i gazem ziemnym; zatrucie grzybami, kwasami i zasadami
Okoliczności sprzyjające zatruciom:
- brak opieki nad dziećmi - niewłaściwe przechowywanie leków,
- środki chemiczne, - nieszczelna instalacja gazowa
Podział zatruć:- ze względu na dawkę i czas działania trucizny – ostre, przewlekłe
- ze względu na sposób zażycia - przypadkowe (nieświadome, omyłkowe); zamierzone (próby samobójcze); zabójstwa
Ogólne objawy zatrucia: bóle i zawroty głowy, senność, uczucie zimna, nudności, wymioty, dreszcze, gorączka, zaburzenia widzenia, zaburzenia oddechowe, zaburzenia świadomości
Płyny do picia osłabiające działanie trucizny:
- chłodna H2O ze sproszkowanym węglem lekarskim – 5 tabletek na szklankę wody – stosować przy zatruciu lekami, grzybami i zatruciami pokarmowymi
- soda oczyszczona + H2O jedna łyżeczka na szklankę
- H2O z białkiem kurzym – 4 białka na szklankę – przy zatruciu kwasami
- odtłuszczone mleko – przy zasadach, nie wolno: pestycydy i śr.owadobójcze
- zawiesina mąki ziemniaczanej + H2O - przy jodynie
- sok malinowy + H2O – przy zatruciach lekami i pokarmowych
- herbata liśc. – morfina; kw.cytrynowy + H2O – 1:10; ocet winny + H2O - 1:10
Sposoby usuwania trucizn w zależności od drogi dostania się do organizmu:
a) Przez skórę: zdjąć odzież, prezpłukac duża ilością zimnej wody, wykonać opatrunek osłaniający, nie stosować gąbek, szczotek do usuwania trucizny
b) Zatrucie gazami: (wziewne-oddechowe) wyprowadzić lub wynieść na świeże powietrzem posadzić, rozluźnić odzież w razie potrzeby RKO zapewnić spokój i ciepło
c) Zatrucia pokarmowe, lekami: spowodować wymioty poprzez podanie dużej ilości picia – lekko osolonej wody, nie wolno wywoływać wymiotów u osób z drgawkami, nieprzytomnych i z nadciśnieniem tętniczym – może być zatrucie środkami pieniącymi się, oleistymi, produktami naftowymi
Zatrucia pokarmowe: opryskiwane owoce, pokarmy z pestycydami, bakteryjne (paciorkowce, gronkowce- w przypadku zmian ropnych, salmonella). Mogą być spowodowane, obecnością w pokarmach trujących środków chemicznych lub chorobotwórczych - paciorkowce, gronkowce. Występują po spożyciu zakażonych potraw, ryb, mięsa, majonezu, lodów, kremów do ciast.
Objawy: tętniący ból głowy, nudności, bóle brzucha, biegunka, gorączka, wymioty ~ od treści pokarmowej do żółci; I pomoc: podać do picia wodę z sokiem malinowym, lekko osoloną wodę, słabą herbatę, przy gorączce okład na głowę, wezwać lekarza, węgiel rozpuszczony w wodzie, picie podawać łyżeczkami.
Zatrucie a) grzybami: spożycie sromotnika czerwonego lub cytrynowego; Objawy: ujawniają się w zależ. Od ilości i rodzaju spożytego grzyba, od 1 do kliku godzin; dzieciom do 4 r.ż. nie podawać grzybów, silny ból brzucha, ślinotok, zaczerwieniona twarz, podniecenie psychiczne, niepokój, niewydolność nerek – śmierć, I pomoc: natychmiast wezwać pogotowie wywołać wymioty, podać zawiesinę węgla, zabezpieczyć resztki pokarmowe i wymiocin do badania, nie jeść grzybów nieznanego pochodzenia.
b) wilczą jagodą: (pokrzykiem) 7- owoców dziecko, 20 dorosły- dawka śmiertelna, Objawy: zaczerwienienie twarzy, suchość w ustach, rozszerzenie źrenic, przyśp. tętno, gorączka do 400,niepokój, zaburzenia wzrokowe i słuchowe, śpiączka, utrata przytomności, I pomoc: wezwać pogotowie, wywołać wymioty, mocna herbatę, węgiel, okład na głowę
c) jadem kiełbasianym: najcięższe, kończy się śmiercią, dawka śmiertelna- 0,01ml, zatrucie występuje po spożyciu zepsutych konserw mięsnych, jarzynowych, lub rybnych. Zepsute konserwy – wybrzuszone denko, Objawy: występują po 24 h, ból i zawroty głowy, osłabienie, niewyraźne podwójne widzenie, zaparcia, wzdęcia, bezmocz, brak perystaltyki jelit, nagłe porażenie mięsni oddechowych – 12 h, I pomoc: wezwać pogotowie lub zawieźć do szpitala, zabezpieczyć resztki pokarmowe i treść wymiocin – instytut zatruć w sosnowcu – leczy najpoważniejsze zatrucia
d) jadami roślin: jemioła, cis, gwiazda betlejemska, tuja, oleander, do zatrucia dochodzi na skutek spożywania owoców, listków, żucia; Objawy: omamy słuchowe i wzrokowe, zaburzenia oddychania, a nawet utrata przytomności; I pomoc: zapewnić świeże powietrze, wezwać pogotowie, utrzymać oddech, spowodować wymioty.
e) detergentami: objawy: ból gardła, szczypanie, pieczenie ślinotok, I pomoc: resztki detergentów wytrzeć gazą, jeśli dziecko umie zalecić płukanie wodą, podać niewielką ilość picia, zapewnić konsultację lekarską, nie prowokować wymiotów
f) kwasami lub zasadami: wywołują ciężkie parzenia przełyku, żołądka, i zatrucie ogólne organizmu; Objawy: oparzenia, ust i rąk, ból, pieczenie, ust, gardła, żołądka, lęk, krzyk, pobudzenie; I pomoc: kwasy – podać płyny zobojętniające- białko jaja kurzego, beztłuszczowe mleko, wodę, odwieźć szybko do szpitala; zatrucie zasadami: podać kwasek cytrynowy lub jego roztwór z wodą.
g) CO – gaz bezbarwny, bezwonny, powstaje przy niecałkowitym spalaniu C, gazu ziemnego, powoduje niedotlenienie tkanek, występuje w gazie ziemnym, CO z pieców kaflowych, i gaz spalinowy; Przyczyny: wadliwa konstrukcja pieców kaflowych,
- źle dokręcony kurek gazowy; - wadliwa instalacja gazowa,- przebywanie w zamkniętym garażu przy włączonym silniku samochodowym; Objawy: senność, zobojętnienie na niebezpieczeństwo, szum w uszach, i zaburzenia widzenia, ból i zawroty głowy, duszność, drgawki, podrażnienie mięsni oddechowych – śmierć
I pomoc: zakręcić gaz, zrobić przeciąg, sprawdzić tętno, oddech, zdjąć odzież, wezwać pogotowie, zapewnić spokój, jeśli nieprzytomny ułożyć w pozycji bocznej, jak trzeba RKO
Jeśli ulatnia się gaz to nie używać dzwonka, nie zapalać światła, nie