Podatek od towarów i usług
Podatek od towarów i usług jest podatkiem zaliczanym do podatków pośrednich, których ciężar ponoszą nie podmioty na które został on nałożony ale przez osoby trzecie w praktyce najczęściej są to finalni konsumenci którzy muszą nabyć dane dobro. Jest to tzw. podatek od wartości dodanej . Pierwszy raz został wprowadzony na mocy ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym z dnia 8 stycznia 1993 r , jednak z dniem przystąpienia Polski do Unii Europejskiej polski system podatkowy uległ istotnym przeobrażeniom na mocy ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 roku. Jest to efekt konieczności harmonizacji polskich przepisów, w zakresie podatku od towarów i usług, z odpowiednimi regulacjami unijnymi.
Podatnikiem podatku od towarów i usług jest każdy, kto wykonuje czynności będące przedmiotem opodatkowania. Część podatników, jak wiadomo, jest jednak zwolniona z obowiązku podatkowego. Podatników podatku od towarów i usług dzielimy zatem na dwie grupy: podatnicy, którzy są płatnikami VAT i ci, którzy go nie płacą. Osoby które muszą być płatnikami podatku od towarów i usług, są to osoby których wartość ze sprzedaży towarów w roku poprzednim podatkowym przekroczy, kwotę wyrażoną w złotych i odpowiada ona kwocie 10 000 euro (w 2004 r. kwota ta wynosi 45 700 zł), limity te dotyczą również osób które rozpoczynają działalność i są rozpatrywane w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży, zaś w przypadku osób prowadzących przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzających funduszami powierniczymi, agentów, zleceniobiorców lub innych osób świadczących usługi o podobnym charakterze 30-krotność kwoty prowizji lub innych postaci wynagrodzeń za wykonanie usług przekroczy kwotę wyrażoną w złotych, odpowiadającej kwocie 10 000. Do głównych obowiązków podatników rozliczających podatek VAT na zasadach ogólnych należy zaliczyć:
-dokonanie zgłoszenia rejestracyjnego (VAT-R),
-prowadzenie ewidencji sprzedaży i zakupów, zawierającej wszystkie dane niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej,
-wystawianie faktur VAT,
-składanie deklaracji podatkowych dla podatku VAT,
-terminowe wpłacanie podatku do urzędu skarbowego.
Deklaracje dla podatku od towarów i usług (formularze VAT-7) składa się we właściwym urzędzie skarbowym za okresy miesięczne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który składana jest deklaracja. W tym terminie należy również dokonać wpłaty podatku na rachunek urzędu skarbowego.
Ułatwienia w tym zakresie przewidziane są dla tzw. małych podatników - którzy mogą rozliczać się z podatku VAT za okresy kwartalne.
Małym podatnikiem możesz zostać, jeżeli przewidywana przez Ciebie wartość sprzedaży towarów nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży, kwoty wyrażonej w złotych, odpowiadającej kwocie 800 000 euro (w 2004 r. kwota ta wynosi 3 655 000 zł), a w przypadku gdy prowadzisz przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzasz funduszami powierniczymi, jesteś agentem, zleceniobiorcą lub świadczysz usługi o podobnym charakterze - kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi nie przekroczy wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej 30 000 euro (w 2004 r. kwoty 137 000 zł).
Udogodnienia dla małych podatników :
-składania deklaracji podatkowych dla podatku VAT za okresy kwartalne i kwartalnego rozliczania tego podatku w miejsce miesięcznego,( formularze VAT- 7K)
-rozliczania podatku VAT metodą kasową, tj. po uregulowaniu przez kontrahentów należności z tytułu sprzedaży towarów i usług (wybór tej metody wiąże się z obowiązkiem rozliczeń kwartalnych).
Przedmiotem opodatkowania jest :
-odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju
-eksport towarów
-import towarów
-wewnątrz wspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju
-wewnątrz wspólnotowa dostawa towarów.
Podstawą funkcjonowania podatku VAT jest prawo podatników do obniżania podatku należnego (podatek wynikający z wykonania usługi) o kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług służących podatnikowi do prowadzenia działalności gospodarczej.
W Polsce istnieją obecnie trzy stawki podatku od towarów i usług: 22, 7 i 0 % podstawy opodatkowania. Podstawową powszechnie stosowaną stawką jest stawka 22%. Stawką 7% (tzw. stawka obniżona) objęte są tylko niektóre towary i usługi. Lista tych towarów i usług opublikowana jest w postaci załącznika do ustawy. Lista ta obejmuje m.in. niektóre towary związane z gospodarką rolną, leśną czy ochroną zdrowia, a także z niektóre produkty żywnościowe i towary dla dzieci. Stawkę 0% stosuje się w eksporcie towarów i usług, a także na okres przejściowy - do sprzedaży niektórych wyrobów krajowych jak: mapy, niektóre leki i niektóre nawozy sztuczne. Wykaz tych wyrobów ogłaszany jest przez Ministra Finansów.
Podatek od towarów i usług, który stanowi dochód budżetu państwa powinniśmy rozpatrywać moim zdaniem z dwóch punktów widzenia , państwa jako poborcę tegoż podatku i gospodarstw domowych jako nabywców obciążonych tym podatkiem. Przy takim podziale od razu wyjdą nam wady i zalety podatku pośredniego.
Główną zaletą tegoż podatku jest to , że mało kto zdaje sobie sprawę z ponoszonych ciężarów podatkowych , są one szybkie w poborze i systematycznie wpływają do budżetu państwa . Niestety nie są one powiązane ze zdolnością płatniczą podatnika i hamują skłonność do ryzykowania w prowadzeniu działalności gospodarczej. W państwach w których nie występują podatki pośrednie o wysokich stawkach następuje rozwój techniczny i technologiczny co jest charakterystyczne dla państw najbogatszych.
Państwo jako poborca podatkowy mający cały czas chroniczny brak pieniędzy jest zainteresowany opodatkowaniem jak największej ilości towarów i usług ponieważ z tego tytułu ma zapewnione dochody budżetowe. Niestety podnoszenie stawek podatkowych doprowadza naszą gospodarkę do cofania się a nie do rozwoju. Każdy podmiot gospodarczy który wykonuje usługi i jego stawki ulegają zmianie musi liczyć się z tym czy jest na tyle silny aby przetrwać, czy jego usługi będą nadal na tyle niezbędne dla konsumenta aby je nabywać w takiej samej ilości ,czy zostaną jednak zredukowane. Nie są to sprawy łatwe ja jako gospodarstwo domowe chciałabym mieć dochód jak największy i z tej strony te podwyżki mogę zrozumieć ,ale z drugiej strony wydatków chciałabym mieć jak najmniej , czyli zmiana w stawkach VAT nie interesuje mnie ponieważ nie jest dla mnie korzystna . Ceny wszystkich dóbr i usług z których korzystam automatycznie idą do góry. Przy naszym biednym społeczeństwie dla ostatecznego konsumenta jest to zabójstwo.
W swoim życiu spotykam się z podatkiem od towaru i usług na dwóch płaszczyznach oprócz tego że jestem konsumentem jestem również podmiotem gospodarczym i tu dopiero zaczynają się schody dla zwykłego śmiertelnika. Pierwsze miesiące funkcjonowania nowych przepisów – niezależnie od tego czy podatkowych, czy też dotyczących innych działów prawa – jest okresem dla każdego bardzo trudnym. Podatnicy muszą przystosować się do nowych warunków prowadzenia rozliczeń podatkowych, poznać szczegółowo nie tylko podstawowe zasady nowego systemu, ale przewidzieć również możliwą praktykę stosowania przepisów przez organy podatkowe. Moje rozważania teraz nie dotyczą wysokości stawek bo jak sądzę nie są one zależne ode mnie , ale czy ustawa , która wprowadza rewolucję dosyć znaczną w owym podatku nie mogła być przeprowadzona w inny sposób . Miesiąc czasu na zapoznanie się z nowymi przepisami i wcielenie ich w życie to stanowczo za mały okres czasu dla podatnika ,któremu żadne Urzędy Skarbowe nie potrafią udzielić sensownej odpowiedzi na nurtujące go zagadnienia, przed pierwszym maja była to kwestia niewiedzy a nie niechęci udzielenia pomocy. Zresztą do tej pory jest wiele jeszcze kwestii , które przez podatników są różnie interpretowane a ustawę mamy podobno jedną .
Kto będzie ponosił konsekwencje większych stawek podatkowych - my .Kto będzie ponosił konsekwencje złej interpretacji prawa też my, ponieważ interpretacje organów Urzędów Skarbowych nie są wiążące i nie stanowią wykładni prawa. Pamiętajmy – organy podatkowe mają czas na naukę nowych przepisów do czasu przedawnienia zobowiązania podatkowego, podatnik musi je znać już w momencie wystawienia pierwszej faktury.