Starożytny Egipt- informacje ogólne
1. Informacje ogólne
Egipt obejmowal obszar ok. 1 mln km2. Granicą na zachodzie byly wielkie oazy, na wschodzie - Morze Czerwone, na poludniu - I katarakta, na pólnocy - rozlewisko Delty Nilu siegajace Morza Sródziemnego. Zaledwie ok. 30 tys. km2 . obszaru zajete bylo pod uprawy. Obszar ten znajdowal prawie wylacznie w dolinie Nilu. Nil wyznaczal wiec charakter kraju, dzielac go na Egipt Dolny (Delte) i Górny (waska doline biegnaca od I katarakty do nasady Delty)
2. Nil
Od niepamiętnych czasów dla Egipcjan Nil był, i ciągle jest, życiodajna siła. Umożliwiał wzrost roślin uprawnych, dostarczał ryb i cennej trzciny papirusowej, był tez wykorzystywany jako dogodna droga komunikacyjna.
Najważniejsza cecha Nilu, wykorzystywana przez mieszkańców Egiptu od zamierzchłej przeszłości aż do roku 1971, były coroczne wylewy. Ten "dar Nilu" powodowały obite opady deszczów w środkowej Afryce oraz topnienie śniegów na etiopskim płaskowyżu, które wywoływały gwałtowny przybór wód rzeki w jej północnym biegu, w Egipcie: Nil zalewał okoliczne pola, a kiedy opadł, pozostawiał na nich warstwę żyznego mułu. To właśnie za sprawa tych "potopów" cywilizacja starożytnego Egiptu wciąż mogła trwać.
Życie codzienne w starożytnym Egipcie obfitowało w religijne ceremonie i rytuały. Również sama rzeka powiązana była z wieloma bogami, a zwłaszcza z Gapi, "Wielkim Władca Zapasów", "Panem Ryb". Według powszechnych wierzeń, Nil wylewał właśnie za sprawa Gapi; bóg dostarczał wódę z bezdennego dzbana, siedząc w grocie pod górami Asuanu, strzeżony przez jadowite węże. Corocznie składano ofiary, by upewnić się, ze bóg przechyli dzban pod właściwym katem: zbyt duży przechyl mógł oznaczać potop, zbyt mały - susze i głód.
Dobrobyt osiągnięty dzięki Nilowi pozwolił Egipcjanom znaleźć czas i siły na wznoszenie zdumiewających wręcz pomników ich wielkości wzdłuż całego biegu Nilu - świątyń i monumentów na chwale starożytnych bogów i władców.
3. Wierzenia religijne
Sloneczna dolina Nilu, stanowiaca kontrast z pobliskimi pustyniami, zyzna, ukwiecona, opanowala wyobraznie swych mieszkanców. Slonce uznano za glówne bóstwo - Ra . Wiosenne wylewy Nilu staly sie symbolem odrodzenia zycia przez boga Ozyrysa. "Pierwsi Egipcjanie orzekli, ze dusza czlowieka jest niesmiertelna" - powiedział Herodot. I ta mistyka wplynela na wiare w zycie pozagrobowe, przepelniajac nia cywilizacje Egiptu. Sama religia nie wykraczala poza dosc prymitywny kult sil przyrody, tradycji plemiennych, legend reprezentowanych przez kasty kaplanskie.