Wystąpienie Marcina Lutra

W roku 1517r. miało miejsce wielkie wydarzenie, które jeszcze bardziej wzmocniło niechęć ludności do Kościoła i do duchowieństwa. W związku z budowa kościoła Św. Piotra w Rzymie papież ogłosił, ze każdy kto dopełni ustalonych obrzędów religijnych i złoży ofiarę pieniężna, otrzyma odpust. Pismo papieskie, odczytywane z ambon, wywołało sprzeciw w całej Europie. Jednak szczególnie wrogo zostało przyjęte w Niemczech.

Pewnego październikowego dnia 1517r. wielkie poruszenie ogarnęło mieszkańców niedużego miasta nad Łebą, Wittenbergi. Oto na drzwiach jednego z kościołów ujrzeli wywieszone pismo krytykujące postępowanie duchowieństwa w Niemczech, a zwłaszcza sprzedaż odpustów. Autorem pisma był zakonnik niemiecki równocześnie profesor uniwersytetu w Wittenberdze Marcin Luter.

Luter w swych 95 tezach ostro skrytykował sprzedaż odpustów przez kościół. Wkrótce zyskał wielu zwolenników. Kiedy papież potępił jego poglądy, Luter w odpowiedzi spalił publicznie pismo papieski i zaczął otwarcie głosić ze niepotrzebni są papieże, biskupi, zakonnicy i klasztory.

Wystąpienie Marcina Lutra zapoczątkowało w Niemczech wielki ruch przeciw duchowieństwu i kościołowi. Ponieważ celem jego było przeprowadzenie zmian, czyli reform, ruch ten nazywamy reformacja. Reformacja objęła prawie wszystkie warstwy społeczeństwa, ale każda z nich rozumiała ja na swój sposób. Książęta pragnęli zagarnąć dobra kościelne, aby podnieść swe bogactwa i znaczenie w państwie. Majątki kościelne chcieli zagarnąć również zubożali rycerze. Walki religijne w Niemczech trwały kilkadziesiąt lat. Przeciwko cesarzowi niemieckiemu, który bronił papiestwo, wystąpili książęta, którzy w większości byli zwolennikami nauki Lutra. Ostatecznie cesarz musiał ustąpić. Wielu książąt w północnych Niemczech wprowadziło w swych państwach naukę Lutra. Wojny religijne osłabiły władze cesarza w Niemczech. Książęta uzyskali większa niezależność. Wzrosła ich potęga, ponieważ wszędzie gdzie przyjęto naukę Lutra, możni i książęta podzielili miedzy siebie wielkie majątki kościelne.

W 1555r. przyjęto zasadę, ze każdy władca może narzucić swoje wyznanie poddanym, chociaż nie musieli się zgodzić. Z księciem w sprawie prywatnego uprawnienia mogli uznać jako mniejszość wyznaniowa, albo emigrować z kraju. Jednak w większości przyjmowano religie panujących.

Luteranizm - odrzucał wiele dogmatów – kult matki boskiej i świętych oraz wiarę w czyściec a także wiele sakramentów. Odrzucił tez zwierzchnictwo papieża. Kościołem luterańskim zarządzali sami wierni poprzez wybranych przedstawicieli.

Kalwinizm - założony został w Szwajcarii w pierwszej połowie XVI wieku przez francuskiego myśliciela Jana Kalwina. Tak jak Luter nie uznawał on zasady władzy wyższego duchowieństwa, zakonów, księży, kultu świętych oraz większości sakramentów. Pozostawił jedynie sakrament chrztu, komunie i małżeństwo. Poglądy Kalwina od innych wyznań protestanckich różniły się tym ze głosił on wiarę w przeznaczenie. Według niej człowiek z woli boga jest przeznaczony na zbawienie lub potępienie. Ludzie staja się potępionymi po śmierci nie dlatego, że grzeszyli, lecz dlatego grzeszyli bo byli z góry skazani na potępienie.

Anglikanizm - w Anglii nie dojrzały jeszcze warunki społeczne do rozwoju reformacji, jak to miało miejsce w Niemczech, Francji czy Szwajcarii. Tu decydującą role w powstaniu nowej relingi odegrała wola władcy, króla Henryka VIII. W 1538 r. zerwał z Rzymem i ogłosił się głową kościoła. Bezpośrednim powodem tego kroku była odmowa przez papieża zgody na rozwód króla z jego 1 żoną. Reformacja w Anglii przebiegała inaczej niż w Niemczech i pozostałych krajach europejskich. Król pozostawił również dotychczasowa organizacje i hierarchie kościelna. Rozwiązał natomiast zakony i skonfiskował ogromne dobra zakonne. Po śmierci Henryka VIII próbowano w Anglii przywrócić katolicyzm. Ostatecznie uzgodniono się za kościołem anglikańskim, który stał się kościołem państwowym.
1517 - Marcin Luter przybija na drzwiach kościoła w Wittenberdze w Niemczech 95 tez (tematów do dyskusji). Od tego wydarzenia rozpoczęła się reformacja w Europie.

Marcin Luter – niemiecki reformator religijny, był przywódca protestantów którzy w XVI w. Wystąpili przeciwko zwierzchnikom kościoła katolickiego. W wieku 21 lat, Luter w czasie gwałtownej burzy przyrzekł, ze jeżeli ocaleje poświeci cale swoje rzycie Bogu i religii. Wkrótce po tym złożył śluby zakonne. W 1511r. przybył do Rzymu głównego ośrodka wiary katolickiej. Widząc bogactwa, luksus tego miasta doszedł do wniosku, że Kościół doszedł do prawdziwych wartości duchownych.

W 1517r. - wywiesił swe słynne 95 tez, 1521r. - wyklęty przez papieża.