Muzyka baroku

Barok to okres po renesansie zaczynający się w 1600 r., a kończący w 1750- wraz ze śmiercią Bacha. Sztuka barokowa rozprzestrzeniła się niemal w całej Europie.
Zarówno język, jak i techniki wokalnych i instrumentalnych kompozycji uległy w XVII w. znacznemu rozwojowi. Zasadnicza zmiana nastąpiła także w formalnej strukturze dzieła muzycznego: średniowieczne tonacje, które były podstawą kompozycji polifonicznych, ustąpiły miejsca w XVII w. systemowi wyłącznego stosowania nowoczesnych skal. Ponadto innowacje takie jak styl concertato , w którym poszczególne partie wokalne lub instrumentalne wykonywane były przy akompaniamencie basso continuo lub „basu generalnego’’ (obejmującego instrument niskotonowy, taki jak wiolonczela lub wiola basowa w połączeniu z klawesynem, organami lub lutnią) wyróżniają muzykę baroku od muzyki poprzedzającego go okresu renesansu.

WŁOCHY
W XVII w. oprócz rozwoju wokalnych form operowych, takich jak kantaty i oratoria, Włochy były głównym ośrodkiem instrumentalnej muzyki zespołowej. Rozkwit dwóch głównych nowych form instrumentalnych- sonaty i koncertu był w dużej mierze zasługą kompozytorów włoskich.
Skrzypek Arcangelo Corelli należał do najbardziej utalentowanych kompozytorów koncertów i sonat. Jego 12 Concerti grossi ustanowiły formę concerto grosso i były naśladowane w całej Europie.
Dorobek Corellego jest stosunkowo niewielki i ogranicza się do kompozycji instrumentalnych, ale jego rodacy: kompozytor-ksiądz Antonio Vivaldi oraz Tommaso Albinoni mają na swoim koncie obszerny dorobek w dziedzinie muzyki zarówno instrumentalnej, jak i wokalnej. Vivaldi ceniony jest jednak przede wszystkim za swój wkład w rozwój koncertu solowego- jego cykl koncertów skrzypcowych znanych pod nazwą Cztery pory roku stał się najpopularniejszą kompozycją barokową. Opublikowanie wielu koncertów Vivaldiego za jego życia przyczyniło się do ich wielkiej popularności w całej Europie, a trzyczęściowa struktura koncertów Vivaldiego stała się wzorem dla wielu kompozytorów tego gatunku- między innymi dla Johanna Sebastiana Bacha. W przeciwieństwie do jego sonat i koncertów, opery Vivaldiego nigdy nie zyskały dużej popularności.
Podobny los spotkał 115 ocalałych oper Alessandro Scarlattiego. Jedną z ważniejszych innowacji Scarlattiego była trzyczęściowa forma włoskiej uwertury operowej lub sinfonii , która przez wielu uważana jest za najwcześniejszy zwiastun klasycznej symfonii.
Nowa swoboda wyrazu, którą Scarlatti wniósł do opery, została przekazana muzyce klawesynowej przez jego syna Domenico Scarlattiego . 550 jednoczęściowych sonat na klawesyn napisanych przez młodszego Scarlattiego poszerzyło zakres technicznych i muzycznych możliwości w repertuarze na instrumenty klawiszowe.

FRANCJA
We Francji, podobnie jak w Anglii i Niemczech, kompozytorzy pozostawali pod silnym wpływem włoskich wzorców muzyki instrumentalnej. Największe jednak osiągnięcia francuskiego baroku dotyczą muzyki klawesynowej i opery.
Pochodzący z Włoch Francuz Jean- Baptiste Lully ustanowił formę francuskiej opery, która osiągnęła swój szczyt w operach Jeana Philippe’a Rameau. Uwertury i partie taneczne z oper Lully’ego żyły własnym życiem-niezależnie od samych oper. Tak zwane uwertury francuskie na wzór Lully’ego wykorzystane zostały przez Handla w niektórych jego operach i oratoriach i stały się integralną częścią orkiestrowej suity barokowej.
Louis Couperin to pierwszy znaczący członek słynnej dynastii muzycznej- zostawił niewielką stosunkowo spuściznę utworów na klawesyn i organy, które wyróżnia duża siła ekspresji, inwencja i śmiałość w zakresie harmoniki.
Franqois Couperin komponował w szerszym zakresie gatunków muzycznych niż jego wuj, ale największą popularnością cieszą się jego utwory na klawesyn, z których wiele nosi pełne fantazji tytuły charakteryzujące ludzi i przedmioty.
We wczesnej twórczości Jeana-Philippe’a Rameau dominowały kompozycje klawesynowe oraz rozprawy naukowe dotyczące teorii harmonii. Później jednak kompozytor poświęcił się komponowaniu cieszących się dużym powodzeniem oper.

NIEMCY
Niemiecki kompozytor Johann Sebastian Bach uważany jest za najwybitniejszego kompozytora okresu baroku- chociaż jego wielkość została uznana dopiero po śmierci. Datę jego śmierci przyjmuje się za koniec baroku. W swoich koncertach, sonatach, kantatach i utworach na instrumenty klawiszowe Bach wzniósł na wyżyny doskonałości formy, które rozwinęły się we Włoszech w XVII w. Johann Sebastian był najwybitniejszym muzykiem w rozległej rodzinie Bachów, ale podczas swojego życia był jedynie prostym kompozytorem, którego największą ambicją było zostać organista i kantorem w kościele św. Tomasza w Lipsku. Chociaż nigdy nie wyjeżdżał ze swej ojczyzny, miał głęboką świadomość innych trendów muzycznych, czego dowodem są jego Suity francuskie i Koncert włoski na klawesyn. Na styl Bacha miały też wpływ melodie hymnów luterańskich. Twierdzenie, że muzyka Bacha jest „sucha’’ lub „intelektualna’’, oznacza nie docenienie jej znacznego ładunku emocjonalnego, szczególnie wyraźnego w jego wielkich utworach chóralnych inspirowanych przez Pasję Chrystusa i w jego Mszy h-moll na głosy solowe, chór i orkiestrę.
Wybitnymi kompozytorami było również kilku synów Bacha.
Potomność przyznała Georgowi Phillippowi Telemannowi niższy status niż jego kolegom: Bachowi i Handlowi. Za życia jednak Telemann cieszył się większą sławą, o czym świadczy fakt, że to on, a nie Bach, miał otrzymać posadę kantora w Lipsku(ostatecznie objął ją Bach). Telemann wchłonął wszystkie główne style muzyczne baroku i komponował z niewiarygodną szybkością we wszystkich istotnych gatunkach tego okresu. Jego koncerty i suity orkiestrowe wyróżnia melodyjność i wyrazisty rytm.

ANGLIA
Podobnie jak Mozart, Henry Purcell był kompozytorem genialnym, a jego wczesna śmierć pozbawiła potomność potencjalnie jeszcze wspanialszych arcydzieł. W swoich odach, muzyce teatralnej, muzyce kościelnej, fantazjach na instrumenty smyczkowe i sonatach Purcell łączy wspaniałe wyczucie melodii i harmonicznej inwencji. Jego najpopularniejszy utwór, przez niektórych uważany za największe osiągnięcie kompozytora to miniaturowa opera Dydona i Eneasz.
Ale uboczna działalność Purcella, jaką było pisanie bardzo popularnych w jego czasach opracowań szekspirowskich z muzyką, również charakteryzuje się pełną temperamentu ekspresją muzyczną, która góruje nad dość marnym tekstem.
Największym kompozytorem późnego baroku komponującym w Anglii był urodzony w Niemczech Georg Friedrich Handel. Wirtuoz gry na instrumentach klawiszowych, popularny nauczyciel i kompozytor, Handel był postacią o wiele bardziej światową niż wielki, współczesny mu muzyk Bach. Muzyka Handla łączy włoski styl solowy i instrumentalny, niemiecką kontrapunktykę i angielską tradycję chóralną. Poza tym w swoich operach, oratoriach, koncertach, i suitach stworzył wspaniały, bardzo indywidualny styl twórczości, który, będąc w istocie stylistyczną hybrydą, jest jednocześnie całkowicie i niezaprzeczalnie jego własnym stylem.
Znaczną część swojej kariery poświęcił komponowaniu włoskich oper, ale w głębi duszy był kompozytorem utworów dramatycznych. Kiedy włoska opera zaczęła chylić się w Londynie ku upadkowi, Handel zwrócił się ku innemu gatunkowi- angielskiemu oratorium, z którym eksperymentował 20 lat wcześniej, a który teraz doprowadził do pełnego rozkwitu. Najsławniejszym oratorium Handla jest Mesjasz.

MUZYCZNE FORMY BAROKU
KONCERT
Utwór na jeden lub więcej instrumentów solowych i orkiestrę, zwykle w trzech częściach, w układzie szybko-wolno-szybko. Schemat ten wykorzystywany był także przez późniejszych kompozytorów. Koncerty Bacha, zwykle na klawesyn lub skrzypce (chociaż w Koncertach brandenburskich wykorzystuje więcej instrumentów), należą do najwybitniejszych utworów baroku.
CONCERTO GROSSO
Grosso znaczy po włosku „wielki’’ lub „duży’’. Concerto grosso przeciwstawia sobie dwie grupy instrumentów-dużą i mniejszą.- składającą się z 2 skrzypiec, wiolonczeli i klawesynu.


KANTATA
Jest to utwór wokalny na głosy solowe lub chór z towarzyszeniem instrumentu solowego lub orkiestry. Liczne kantaty Bacha skomponowane zostały w większości na użytek kościoła. Handel stworzył wiele kantat świeckich.
FUGA
Jest to utwór ściśle polifoniczny. Na początku głosy wchodzą stopniowo naśladując się wzajemnie, po czym łączą się ze sobą osiągając różne stopnie zawiłości.
SONATA
Sonata pojawiła się po raz pierwszy w XVI w., a w okresie baroku staje się główną formą muzyczną. Zbudowana jest zazwyczaj z trzech lub więcej części.
SUITA
Utwór składający się z kilku części o charakterze tanecznym, zwykle w tej samej tonacji. Suita barokowa została rozwinięta przez kompozytorów klawesynowych.
ORATORIUM
Niesceniczny utwór dramatyczny, oparty zwykle na tematyce biblijnej, rozwinięty we Włoszech.
PASJA
Jest to forma zbliżona do oratorium, której treść wiąże się z męką i cierpieniem Jezusa. Teksty pochodzą z Ewangelii.


Dodaj swoją odpowiedź
Wiedza o kulturze

Muzyka baroku

Muzyka baroku odgrywa dużą rolę w sztuce epoki. Dowodem może być na to chociażby to, że początek baroku wyznacza data skomponowania przez Jacopo Periego pierwszej opery w roku 1597 o tytule Dafne, a koniec na drugą połowę XVIII w., kiedy ...

Muzyka

Muzyka Baroku

Formy muzyczne w okresie baroku. od końca XVI wieku do XVIII wieku

W okresie baroku powstaje i wyodrębnia się szereg nowych form muzyki instrumentalnej i wokalno- instrumentalnej. Formy instrumentalne:
-fuga
-wariacje
-suita<...

Język polski

Teatr i muzyka baroku

Teatr baroku


Teatr to miejsce gdzie utwory literackie napisane zwykle w formie dialogów – rozmowy między dwiema lub kilkoma osobami – „oblekają się w ciało” – zostają przed nami odegrane przez aktorów w specjalnie przys...

Język polski

Czym charakteryzuje sie muzyka baroku! Prosze o odpowiedz daje naj, nie ma byc szczegolowo glownie chodzi mi o ogolny przeglad. Tylko muzyka

Czym charakteryzuje sie muzyka baroku! Prosze o odpowiedz daje naj, nie ma byc szczegolowo glownie chodzi mi o ogolny przeglad. Tylko muzyka...

Muzyka

Odpowiedz na pytania : W jakich miejscach (na świecie ) rozwijała sie muzyka baroku? Wyjaśnij w jaki sposób współdziałają ze sobą instrumenty w koncercie. Z jakimi dziedzinami sztuki łączy sie opera ? Plis na jutro

Odpowiedz na pytania : W jakich miejscach (na świecie ) rozwijała sie muzyka baroku? Wyjaśnij w jaki sposób współdziałają ze sobą instrumenty w koncercie. Z jakimi dziedzinami sztuki łączy sie opera ? Plis na jutro...

Muzyka

Co nowego wniosła muzyka baroku? Proszę ⏩ szybko z 5 zdań

Co nowego wniosła muzyka baroku? Proszę ⏩ szybko z 5 zdań...