Chemia Kosmetyczna- cz. 6 Alkohole
Temat : Alkohole
Alkohole- to związki organiczne, które traktujemy jako pochodne węglowodorów nasyconych. W cząsteczce węglowodoru nasyconego jeden atom wodoru zastąpiony został przez grupę ?OH.
CH3OH to metanol inaczej alkohol metylowy
C2H6OH etanol czyli alkohol etylowy
C3H8OH propanol czyli alkohol propylowy
C4H9OH butanol czyli alkohol butylowy
Alkohol metylowy CH3OH- jest to ciecz bezbarwna, podobna do alkoholu etylowego, inaczej spirytus drzewny używany jako paliwo i do produkcji innych związków organicznych. Metanol jest trucizną, w organizmie ludzkim powoduje nieodwracalne zmiany, zwłaszcza w komórkach siatkówki oka, działa porażająco i narkotycznie na OUN, wywołuje podrażnienie błon śluzowych i skóry. Nie można go stosować do celów kosmetycznych, wypicie zaledwie 15 mil. Metanolu może spowodować śpiączkę toksyczną, podrażnienie układu oddechowego, zatrzymanie akcji serca, ślepotę a większe ilości śmierć.
Alkohole stosowane w kosmetyce:
a) etanol czyli alkohol etylowy C2H6OH- bezbarwna ciecz, powstaje w wyniku fermentacji alkoholowej, w procesie której możemy osiągnąć jedynie 98% roztwór alkoholu w wodzie. Roztwór ok. 95% nazywany jest spirytusem. W przemyśle kosmetycznym spirytus jest rozpuszczalnikiem dla barwników, substancji zapachowych i substancji aktywnych. Na jego bazie powstają wyciągi ziołowe, roztwory 4%, 6%, 10% i 25% alkoholu etylowego są podstawą toników alkoholowych, roztwór 40-60% stosowany jest w płynach po goleniu. Alkohol etylowy stosowany jest również do produkcji perfum i wód toaletowych.
b) Alkohol laurylowy- należy do grupy alkoholi tłuszczowych. Alkohole tłuszczowe to ciała stałe podobne do wosku, które otrzymuje się z kwasów tłuszczowych. Alkohol stosowany jest do produkcji kremów, nie ulega jełczeniu, jest odporny na działanie UV, nadaje twardą konsystencje tłuszczom, łatwo przenika przez naskórek.
c) Alkohol cetylowy C16H33OH- alkohol tłuszczowy stosowany do produkcji kremów, mleczek, balsamów, gdzie jest czynnikiem konsystencjotwórczym. Ułatwia wprowadzanie do kosmetyków barwników, substancji konserwujących oraz substancji aktywnych. Dobrze się wchłania, zmiękcza naskórek (jest emolnientem). Ogranicza trensepidermalną utratę wody (TEWL).
d) Glikol propylenowy- należy do polialkoholi, czyli alkoholi posiadających więcej niż jedną grupę ?OH. Posiada dwie grupy ?OH, czyli jest alkoholem dwuwodorotlenowym. Jest to bezbarwna, bezzapachowa, lepka ciecz. Użyty w stężeniu 2-6% tworzy na skórze wilgotny nie wysychający film, zapobiegający TEWL. Używany jest w kremach, balsamach, śmietankach jako środek nawilżający oraz zapobiegający wysychaniu kosmetyku i jako stabilizator (czyli środek zapobiegający rozwarstwianiu kosmetyków).
e) Gliceryna CH2OHCHOHCH2OH ? należy do polialkoholi, bezbarwna, oleista ciecz w przemyśle kosmetycznym jest rozpuszczalnikiem, emolnientem, stabilizatorem. Użyta w odpowiednim stężeniu (3-25%) i przy odpowiedniej wilgotności powietrza nawilża naskórek, ponieważ chłonie wodę i wiąże ją w warstwie rogowej naskórka na 24H. stosowanie wyższych stężeń gliceryny (30-40%) nie jest wskazane, ponieważ odwadnia skórę, gdyż chłoną wodę z głębszych warstw naskórka. Nie poleca się używania gliceryny w zimie, ponieważ niska wilgotność powietrza w mroźny dzień prowadzi do wysuszenia skóry a efekt rozszerzania się wody związanej z gliceryną podczas przechodzenia w lód może doprowadzić do popękania skóry. Gliceryna może uczulać. Używana jest w tonikach, żelach, mleczkach, kremach, wodach toaletowych, mydłach glicerynowych. Tzw. gliceryna kosmetyczna to roztwór gliceryny w wodzie dodatkiem środków konserwujących (np. kwasu borowego) i substancji zapachowych.
f) Sorbitol- jest to polialkohol ma 6 grup ?OH i 6 atomów węgla. Otrzymywany jest syntetycznie lub pozyskiwany jest z jarzębiny. Przygotowany do celów kosmetycznych ma postać białego proszku. Rozpuszcza się w wodzie i etanolu. 83% roztwór wodny sorbitolu jest przeźroczystą cieczą używaną jako czynnik utrzymujący wilgoć. Jest więc namiastką gliceryny, roztwór nie jest tak lepki jak gliceryna. Sorbitol działa przeciwbakteryjnie, nawilżająco, reguluje czynności gruczołów łojowych, obniża TEWL. Może być stosowany jako substancja zagęszczająca i zmiękczająca. Używany jest w szamponach, odżywkach, kremach, mleczkach, balsamach, tonikach, płynach po goleniu. Sorbitol zwany alkoholem cukrowym ponieważ ma funkcje słodzące, co wykorzystywane jest w pastach do zębów i płukankach.
g) Ksyktol- polialkohol zawierający 5 grup ?OH i 5 atomów węgla. Ma postać białego proszku, występuje w borówkach, truskawkach, malinach, jabłkach i w innych owocach. Alkohol cukrowy ma funkcje słodzące, stosowany w pastach do zębów i płukankach do jamy ustnej. Ma szersze działanie niż sorbiitol, ponieważ działa antypróchniczo.
h) Alkohol benzylowy C6H5CH2OH- należy do alkoholi aromatycznych ponieważ posiada pierścień aromatyczny. Jest to żółtawa ciecz o przyjemnej woni, słabo rozpuszczalna w wodzie, dobrze w alkoholu. Używana jest w przemyśle perfumeryjnym do produkcji perfum i wód toaletowych, służy do wytwarzania kompozycji kwiatowych o zapachu jaśminu, bzu, hiacyntu.